ET 4

204 Rozdział 12. Przedsiębiorstwo turystyczne

Strukturę organizacyjno-inffastrukturalną podaży można scharakteryzować z punktu widzenia dwóch podstawowych czynników, takich jak:

•    zasięg przestrzenny,

•    system dystrybucji¹⁵.

Pierwszy czynnik charakteryzuje się przypisaniem popytu do określonego regionu turystycznego, w którym ten popyt jest zaspokajany. Takie podejście do problemu powoduje, że oferentów usług turystycznych można podzielić na tych, którzy kształtują popyt, a więc tworzą produkt z różnych jego zatomizowanych części, oraz tych, którzy wytwarzają usługi turystyczne w miejscu, gdzie są one konsumowane. Zróżnicowanie w przestrzeni miejsc powstawania i zaspokajania popytu oraz złożoność produktu turystycznego¹⁶ przyczyniają się do podziału przedsiębiorstw na te, które przygotowują całościowy produkt, oraz na te, które wytwarzają i realizują jego części składowe.

Drugim ważnym czynnikiem związanym z procesem produkcyjnym w turystyce jest zbudowanie wieloczłonowego systemu powiązań między różnymi przedsiębiorstwami umożliwiającymi sprawną dystrybucję produktu turystycznego, przy czym dystrybucja ta charakteryzuje się tym, że to nie produkt jest kierowany do klienta, ale klient do produktu. Można w ten sposób określić fizyczną dystrybucję turysty do miejsca konsumpcji¹⁷.

Działalność gospodarcza (zasady funkcjonowania) przedsiębiorstw turystycznych (np. hotelarskich, biur podróży) jest działalnością regulowaną, czyli jej wykonanie wymaga spełnienia szczególnych warunków, określonych odrębnymi przepisami prawa. Dla przedsiębiorstw hotelarskich sposób prowadzenia działalności w zakresie reguluje Ustawa o usługach turystycznych oraz Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy w sprawie obiektów hotelarskich i innych obiektów, w których są świadczone usługi hotelarskie. Z kolei w przypadku biur podróży dodatkowe uregulowania wynikają również z tej ustawy oraz aktów wykonawczych do niej, takich jak Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy w sprawie Centralnej Ewidencji Organizatorów Turystyki i Pośredników Turystycznych. Jednocześnie należy dodać, że podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej jest wolne dla każdego na równych prawach, z zachowaniem warunków określonych przepisami prawa¹⁸. W przypadku Unii Europejskiej zasady funkcjonowania przedsiębiorstw turystycznych na wspólnym unijnym rynku są określone za pomocą przepisów zawartych m.in. w Dyrektywie¹⁹ 90/314/EWG z dnia 13 czerwca 1990 roku o podróżach turystycznych za cenę zryczałtowaną. Dyrektywa ta reguluje m.in. kwestie dotyczące prowadzenia działalności turystycznej oraz wskazuje na konieczność spełnienia określonych warunków prawnych i finansowych dla tworzonych przedsiębiorstw

¹³ B.W. Ciesielski, Ekonomika i zarządzanie przedsiębiorstwem turystycznym, Wydawnictwo Politechniki Koszalińskiej, Koszalin 2000, s. 40-44.

¹⁶ G. Gołembski, Przedsiębiorstwo..., op. cit., s. 24—28.

¹¹ Tamże, s. 41.

¹⁸    Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 roku o usługach turystycznych - tekst jednolity, Dz.U. 2004, nr 223, poz. 2268; Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 19 sierpnia 2004 roku w sprawie obiektów hotelarskich i innych obiektów, w których są świadczone usługi hotelarskie, Dz.U. 2004. nr 188, poz. 1945; Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 30 września 2004 roku w sprawie Centralnej Ewidencji Organizatorów Turystyki i Pośredników Turystycznych, Dz.U. 2004. nr 226, poz. 2290.

¹⁹    H. Zawistowska, Turystyka w negocjacjach z Unią Europejską. Przebieg prac wdrożeniowych, „Doradca Hotelarza” 2003, nr 1, s. 6-7.