ruja do dziś. Obecnie obowiązującym aktem prawnym w tym zakresie jest .1 stawa o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia" i 25.II.IV70 r.*’
I stawa ta wyróżnia trzy pojęcia doły-c*ącc artykułów żywności:
a) środki spożywcze - są to substancje lub ich mieszaniny zawierające składniki potrzebne do odżywiania organizmu i przeznaczone w stanie naturalnym lub po przerobieniu do spożycia przez ludzi,
b) używki - są to substancje lub ich mieszaniny nie zawierające składników odżywczych lub zawierające je w ilościach nie mających znaczenia dla odżywiania organizmu ludzkiego. które jednak ze względu na swoje oddziaływanie fizjologiczne lub cechy organoleptyczne są przeznaczone do spożycia czy też w inny sposób wprowadzane do organizmu ludzkiego. Podstawowe ich grupy to:
- przyprawy,
- używki z zawartością alkoholu,
- używki z zawartością alkaloidów,
- tytoń.
c) substancje obce - substancje, które nie spełniają warunków określonych dla środków spożywczych i używek, a mogą znajdować się w nich
lub na ich powierzchni jako substancje dodatkowe'*’, /aniec/ys/c/e-nia techniczne i przypadkowe. Przepisom ..ustawy żywnościowej" podlega również pewna grupa przedmiotów, których wpływ na zdrowie człowieka może być szczególnie duży; nazywa my jc przedmiotami użytku. Pojęcie to obejmuje przede wszystkim przedmioty, które mogą mieć bezpośredni kontakt 7. żywnością (zarówno w produkcji, jak i obrocie) lub ciałem człowieka (szczególnie środki kosmetyczne).
W myśl „Ustawy o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia" artykuły żywności i przedmioty użytku nic mogą być:
■ szkodliwe dla zdrowia ttj. posiadać właściwości trujących lub zakaźnych),
■ zepsute (tj. niezdatne do spoży -cia na skutek działania wpływów naturalnych lub przypadkowych),
■ sfałszowane (.sfałszowany jest artykuł żywności lub przedmiot użytku, który wprowadza kupującego w błąd przez ukrytą zmianę jakiegoś składnika wartościowego na mniej wartościowy lub bezwartościowy).
Organem powołanym do nadzoru nad warunkami zdrowotnymi żywności i żywienia w Polsce jest Państwowa Inspekcja Sanitarna. W stacjach sani-
*'Dz.U. Nr 29 z 1970 r.. poz. 245 i późniejszym akiom wykonawczyni: zarządzenie M/iOS t Unia 31.03.1993 r. [MP nr 22, poz. 230) w sprawie wykazu łubttanejt dodatkowych dozwolonych i zanieczyszczeń technicznych w środkach spożywczych i używkach 0i Substancje dodatkowe są dodawane do produktów spożywczych dla podniesienia jakości poslukiu przez, poprawę takich cech. jak np.: smak, zapach, barwa, konsystencja, trwałość. Conunisston «>i the Kuro pean Community (Reactions: 1993. 2, 479, 27) ocenia, że u 0,03 0,1 W ludzi występuje nietolerancje na środki dodawane do żywności. Objawy niepożądane występujące po takich zwi;|/k;uh. jak siarczyny tśrodki konserwujące) czy tartrazyna (barwnik), mogą hyc wynikiem nmtwi.iżllwosci tub nietolerancji o innym podłożu (n ie-immunolog i c z o y m). Wśród objawów ubocznych notowano poknywkę, obrzęk naczynioruchowy. nieżyt nosa, skurcz oskrzeli oraz ostre objawy ze tlony ptzewodu pokarmowego. Stosuje się specjalne testy do diagnozowania czynnika uczulającego Sztuczne 'Ustki słodzą, a (pokarmy słodzone cyktaminianami i sacharyna) mogą wywołać* wysypkę (Reactlona: I9W, 3. ■toł,V