o; 5. Zasoby i walmy turystyczne
szkniiców aglomerat)! Udańsk Sopot < ulyniii. / lego leż względu na terenie rezerwatu wyznaczono w/dluZ Jc/loiu < Mi/yckiego ścieżkę dla turystów, którzy mogił zapoznać się z występującą tu Hong jak również maja możność podziwiania malowniczych brzegów jezioiu tiye. *»).
o; 5. Zasoby i walmy turystyczne
--granica rezerwatu
§3§§f las mieszany, świeży las wilgotny torfowisko
Kye. 5. Rezerwat przyrody „Ostrzycki Las” (woj. pomorskie)
tąki
obszar zabudowany drogi
Jeszeze kilkanaście lat temu obszary chronione przyciągały turystów głównie w krajach europejskich, w Ameryce Północnej, Japonii i Australii. Obecnie, w związku z coraz większym napływem turystów do krajów Trzeciego Świata, obszary chronione stają się jedną z ważniejszych atrakcji turystycznych w niektórych państwach Afryki, Azji Południowej i Południowo-Wschodniej, a także Ameryki Łacińskiej. Obok Pkwadoru, Kostaryki, Tanzanii lub Kenii, przykładem mogła być Kwanda, gdzie główną atrakcją turystyczną (do momonlii wybuchu wojny domowej w połowie lal dziewięćdziesiątych) hył« Imina (goryle górskie) oraz wulkaniczne krajobrazy, co spowodowało, że IIW terytorium państwa weszło w skład jmików narodowych Volcans i Haui Nil |( ioiiuicpir l*>‘)2|. W oslalnich lalach dużą |h i|hilarnośc zdobyły parki narodowe nhc|imi|ąic sltelę przybrzeżną mórz i occ ■litów Jednym z bardziej znanych jest Nitigaloo Marinę Park w północno-zacInkI mii ) części Australii (koło Exmoulh)f gdzie występują m.in. rzadkie rekiny wielo tylne. Krajem o dosyć dużej liczbie parków narodowych na lądzie, jak i obcjnui-ja> yeh przybrzeżne obszary morskie, jest Korea Południowa (ryc. 6).
Obok walorów przyrodniczych w dosłownym tego słowa znaczeniu, T. Uje wski i in. 11985] uważają za zasoby przyrodnicze walory powstałe w wyniku działalności człowieka: ogrody zoologiczne, ogrody botaniczne, muzea przyrodnicze itp ('hociaż pogląd wspomnianych autorów może budzić opory, bez wątpienia wy-mienione obiekty oraz obszary przyrody chronionej należą do miejsc częściej odwiedzanych przez turystów (dotyczy to zarówno turystyki krajowej, jak i zagraną znej). Jedną z atrakcji turystycznych na Jawie (Indonezja) jest wielki ogród Imiiinic/ny w Bogor, a turyści przyjeżdżający do Rotterdamu lub Berlina chętnie odwiedzają miejscowe ogrody zoologiczne (wśród ogrodów zoologicznych szczególnie duże zainteresowanie budzą ogrody typu „safari”, gdzie zwierzęta, żyjące i /ęslo w dużych stadach, przebywają na wielkich wybiegach urządzonych w laki n posól), aby w jak największym stopniu przypominały naturalne warunki życia zwierząt).
Pogląd T. Lijewskiego i in. [1985] jest kontrowersyjny, ponieważ na ogół {miki i ogrody zaplanowano, występującą w niech zieleń sztucznie posadzono, a ponadto występują w nich często budowle, sztuczne zbiorniki wodne, rzeźby itp. Nnlc/y jednak wziąć pod uwagę fakt, że niektóre parki i ogrody są chętnie od wiedzane przez turystów i tym samym należy je uznać za zasoby (walory tury m vi /nc), a nie zagospodarowanie turystyczne. Przykładem mogą być: park w Wer nilu oraz Ogrody Luksemburskie, ogrody Tuileries, Lasek Buloński i Lasek Vin i nmes w Paryżu (Francja), Hyde Park w Londynie (Wielka Brytania), Central Puik w Nowym Jorku (Stany Zjednoczone) lub parki otaczające rezydencje ccmii *ik ie w Pekinie (Chiny) i Tokio (Japonia).
Jednym z ważniejszych zadań geografii turyzmu jest ocena zasobów i willo niw lurystycznych środowiska geograficznego, zwłaszcza środowiska przyrodni • /ego. Według J. Warszyńskiej i A. Jackowskiego [1978], w celu oceny przydał iMe.t i przestrzeni geograficznej dla ruchu turystycznego z uwzględnieniem walorów Modnwiska na danym obszarze, należy wziąć pod uwagę następujące elementy:
• urzeźbienie (m.in. wysokość bezwzględna i względna, nachylenie stoków, ich długość i ekspozycja);
• sieć wód powierzchniowych (np. powierzchnię zbiorników, wielkość prze pływów, temperaturę wody, głębokość, imlzaj dna, charakter brzegów, czy stość wody, szerokość korytu r/pkl, przezroczystość wody);
• klimat (m.in. liczba dni z tcmperalurą średnią dobową powyżej I5"C oraz poniżej ()"(', liczba dni bp* opadów, okien /ulegania pokrywy śnieżnej.