hlp miłość2

100 POLSKA POEZJA ŚWIECKA XV WIEKU

skich w XV w. Mogą one stanowić urywki większych całości. Poniżej zamieszczamy cztery takie wiersze.

[ACH, MrŁOŚĆ, COŚ MI UCZYNIŁA]

Dopisek znajdujący się pod tekstem Bogurodzicy, zawartym w rękopisie Biblioteki Jagiellońskiej nr 408 (drugi chronologicznie przekaz tej pieśni). Kodeks pochodzi z r. 1408, a wypełnia go łacińskie dzieło Wilhelma Horborga Decisiones rotę. Tekst Bogurodzicy i dopisany wiersz o miłości mieszczą się na ostatniej karcie (87v). Erotyk ogłosił drukiem Jerzy Samuel Bandtkie w „Pamiętniku Warszawskim”

R.    III, 1817, t. VII (Wiadomość o starożytnym języku polskim, s. 324), a następnie W. A. Maciejowski w Dodatkach do Piśmiennictwa polskiego, t. III, Warszawa 1852, s. 43 (transłit., transkryp.). Tutaj korzystamy z rękopisu_;

Ostatnie wydania: Średniowieczna poezja polska świecka, wyd. 3, 1952; Bogurodzica, oprać. J. Woroneża k, Wrocław 1962, BPP,

S.    A, nr 1, s. 98 (przyp. 9), ryc. 3 (transłit., fot.); W. Wydra, W. R. Rzepka, Chrestomatia staropolska, wyd. 2, 1995 (transłit., transkryp.); A. Je licz, Toć jest dziwne a nowe, 1987.

Ach, miłość, coś mi uczyniła,

Eżeś mie tak oślepiła,

Eżeśm sie ja na miłość podał,

Jako bych nikogo na świecie znał.

[ACH, MIŁOŚĆ, COŚ MI UCZYNIŁA]

w. 1 miłość — miłości (wołacz). w. 2 eżeś — żeś; mie — mnie, mię.

w. 3 eżeśm sie podał — eże jeśm sie podał, że się skazałem, wydałem (czas przeszły złożony); ja — w rkps.: ye.

w. 4 jako hycli jak bym; nikogo znał nikogo nie znał.

[ACH, MIŁY BOŻE, TOĆ BOLI]

Utwór ten znajduje się na s. 291 rękopisu zawierającego dzieła prawnicze, przepisane przez Wojciecha z Bydgoszczy i Piotra z Bydgoszczy w r. 1460. Kodeks, pochodzący ze zbiorów Biblioteki Ordynacji Zamojskich, stanowi własność Biblioteki Narodowej w Warszawie (sygn. BOZ 139). Utwór ogłosił Józef Przyborowski w artykule Wydanie krakowskie dzieła Jana z Turrekrematy ,,Ex-planatio in Psalterium”, „Przegląd Bibliograficzno-Archeologiczny”, t. I, Warszawa 1881, s. 187 (transłit., transkryp.).

Ostatnie wydania: Średniowieczna, poezja polska świecka, wyd. 3, 1952; Polska pisząca w średniowieczu. Kopiści i kolofony rękopisów średniowiecznych ze zbiorów polskich, t. I: Biblioteki Warszawy, red. E. Potkowski, Warszawa 1993, s. 46 (transłit.); W. Wydra, W. R. Rzepka, Chrestomatia staropolska, wyd. 2, 1995 (transłit., transkryp.). Nasz zapis oparty na transliteracji zawartej w Chre-stomatii staropolskiej.

Ach, miły Boże, toć boli,

Kiedy chłop kijem głowę goli,

Ale barziej boli,

Kiedy miła jinszego woli.

[MIŁUJ, MIŁA, MIŁUJ WIERNIE]

Wiersz zapisany na karcie tytułowej (k. Ir) kodeksu prawniczego Mikołaja z Rogoźna (tzw. Działyńskich III). Rękopis ten jest własnością Biblioteki Kórnickiej (sygn. 799), a pochodzi z r. 1472. Utwór ogłosił W. A. Maciejowski w Dodatkach do Piśmiennictwa polskiego, t. III, Warszawa 1852, s. 44 (transłit., transkryp.).

Ostatnie wydania: Średniowieczna poezja polska świecka, wyd. 3, 1952; M. Muszyński, Glosy, zapiski i niektóre teksty polskie

[ACH, MIŁY BOŻE, TOĆ BOLI]

w. 2 kijem głowę golić — zwrot przysłowiowy: bić. w. 3 barziej — bardziej, w. 4 jinszego — innego.