zrzut ekranu 3

•C; Programy Miejsca System *)

O O 0 Kozielecki Józef - Koncepcje psychologiczne czlowieka.pdf

Plik Edycja Widok Przejdź Pomoc

3 W szkicu tym ograniczę się do jednej z wersji portretu psychodyna-micznego - psychoanalizy współczesnej. Taka decyzja wymaga pew

nych wyjaśnień. Psychoanaliza została stworzona przez Freuda na początku naszego stulecia i zrewolucjonizowała nauki humanistyczne oraz sztukę. Jednak w toku rozwoju psychologii większość jego poglądów została zakwestionowana¹. Teraźniejszość wydała dość surowy werdykt na ortodoksyjną psychoanalizę, którego nic nie może złagodzić. Teoria libido, kompleks Edypa czy poglądy na temat kultury jako źródła cierpień, stały się zabytkiem muzealnym. O ile głoszenie takich poglądów w epoce wiktoriańskiej było w pewnym sensie usprawiedliwione, o tyle obecnie jest nie do przyjęcia. Jeśli współczesny psycholog, który nie jest historykiem nauki, bezkrytycznie omawia ortodoksyjną psychoanalizę, to albo jest on niedouczony, albo jest nieuczciwy. Z całej ogromnej spuścizny Freuda pozostały jedynie nieliczne twierdzenia, takie jak odkrycie nieświadomej motywacji, idea mechanizmów obronnych czy udowodnienie, że pierwsze lata życia (dzieciństwo) mają decydujący wpływ na ukształtowanie się osobowości człowieka dorosłego. W takiej sytuacji omawianie poglądów Freuda mijałoby się z celem.

Współczesna psychoanaliza, czyli tak zwana psychoanaliza społeczna, radykalnie zmieniła biologistyczną teorię Freuda. Prace takich uczonych, jak Horney, Fromm, May czy Gordon, naszkicowały nowy portret psychoanalityczny, który zdobył dużą popularność, szczególnie w USA. W tej części książki omówię jego zarys. Nie będę jednak kolejno przedstawiał poglądów współczesnych psychoanalityków, lecz jedynie omówię w sposób systematyczny ich zasadnicze poglądy na temat mechanizmów działania człowieka. Nie będę analizował tego, co ich dzieli, lecz będę badał to, co jest dla nich wspólne. Wydaje mi się, że taki syntetyczny obraz współczesnej psychoanalizy okaże się bardziej pożyteczny i bardziej wartościowy poznawczo niż referowanie subtelnych różnic istniejących między jej zwolennikami.

Zi

Ifif Pobrane - Przeglądark... O Facebook - Mozilla Fir...

Aleksander Radwański <2> Pobierani

Współczesna psychoanaliza jest tworem nader złożonym. Po pierwsze, stanowi pewną metodę leczenia zaburzeń psychicznych i jako taka jest częścią medycyny. Po drugie, jest ona określoną koncepcją filozoficzną. Po trzecie wreszcie - można ją uznać za oryginalną strukturę psychologiczną². Ograniczę się więc do przedstawienia tego ostatniego aspektu psychoanalizy, pomijając problemy filozoficzne i medyczne związane z pracami psychoanalityków.

1964.

1

Totalną krytykę - nie zawsze uzasadnioną - poglądów Freuda przeprowadza Wł. Szewczuk w swej książce: Wstęp do antypsychoanalizy, Warszawa 1973.

98

2

Por. J. Reykowski, Metodologiczne problemy psychologii współczesnej, Warszawa