• spontaniczny
• monotoniczny -ciąg zmian.
• aby zmianę można było uznać za rozwojową, musi ona charakteryzować się następującymi zmianami:
- nie może być to zmiana nagła, ani jednorazowa ani krótkotrwała
- zmiana względni długotrwała nie może to być zmiana pojedyncza, ale kilka po sobie następujących czyli ciąg zmian
- zmiana nie może mieć charakteru cyklicznego, musi być ciągiem o charakterze jednokierunkowym otwartym., kiedy w miarę upływu czasu przynajmniej jeden parametr się zmienia albo stale rośnie albo maleje.
- ciąg zmian musi tworzyć sekwencje uporządkowaną w czasie (np. przyrost wiedzy)
- aby można było ją nazwać rozwojową musi dotyczyć wewnętrznej struktury obiektu (jakościowe przeobrażenia poszczególnych elementów, niektórych relacji między nimi albo całego układu powiązań) [ widoczne w zachowaniu dziecka]
- aby była rozwojowa musi być względnie nieodwracalna -przyczyny zmian tkwią w samym zmieniającym się układzie.
Rozwój rozpatruje się w trzech ujęciach:
• jako przyrost cech ilościowych ( „to widzę" - np.przyrost wiedzy w jakiejś dziedzinie)
•jako osiąganie standardów, wyznaczone są poprzez:
* opisy zachowań występujących najczęściej a więc uznawanych za typowe w danym okresie życia (większość osób robi to w danym okresie np. zamiast pieluszki nocnik)
* zadania jakie stawia się przed człowiekiem w danej fazie rozwoju
* możliwości jednostki .jej dojrzałość do wykonywania czynności .która jest wynikiem dojrzewania biologicznego (czy będzie w stanie zapanować nad fizjologią) - osiągnięcie standardów to stan końcowy.
• jako ukierunkowane zmiany jakościowe czyli zmierzanie od stanów niższych stanów wyższych .do lepszej organizacji precyzji, efektywności .lepszej jakości.
Rozwojowa zmiana jakościowa np. dziecko już czyta .zmiana polega na tym,że czyta płynnej.