5136436218
Rousseau, ‘Nowa. Ne foiza
postępują wbrew zasadom honoru (Tristan, Lancelot). Z drugiej -miłość pozostająca w konflikcie ze społeczną rolą lub pozycją partnerów (Abelard i Heloiza), niebędąca jednak miłością cudzołożną; tak jest również w przypadku Julii i Saint-Preux, przynajmniej do czasu.
To jednak nie ma w tej chwili znaczenia: nas interesuje szczególnie to, dlaczego powieść Rousseau mogła uwieść romantyków tak bardzo; dlaczego Gustaw i jego współcześni uznać ją mogli za „książkę zbójecką”, która odmienić miała ich losy. Dlaczego powieść, przesycona tak licznymi deklamacjami bohaterów na temat cnoty i wszelkich możliwych wartości, stała się dla nich głównie peanem na cześć miłości.
Na pytanie to odpowiedzi szukać można w różnych warstwach powieści. Po pierwsze, w kreacji samych bohaterów: czy i którzy z nich są porte-parole autora, którzy (i czy?) przedstawieni są jako postaci negatywne. Powieść Rousseau jest pod tym względem wyjątkowa: nikt, w istocie, nie jest tu postacią negatywną, nawet ojciec narzucający Julii starego męża w imię długu wdzięczności, jaki dlań żywi; ich racje są słuszne, a oni cnotliwi. Można szukać odpowiedzi w konstrukcji samej fabuły - lecz powieść jest, jak zostało powiedziane, nudna i przegadana, dzieje romansu toną w powodzi rozwlekłych opisów i rozważań, niebudujących zgoła napięcia. Można w zakończeniu: heroina umiera (nic nowego!) - umiera jednak bez związku z samym romansem88. Można w przeciwstawieniu obowiązku (który, jak wiadomo, jest pewnym rodzajem zniewolenia) i „wolnej” miłości. Można też, jak sądzę, w tej warstwie, która oddziałać miała na ich emocje, rozbudzić chęć przeżycia czegoś równie intensywnego. Czyli w warstwie nieświadomego. Można też we wzniosłości płynącej z idei pokonania przez rozum i cnotę popędów i namiętności - Julia i Saint-Preux (i de Wolmar, dodajmy!) heroicznie starają się wytrwać w postanowieniu panowania rozumu nad uczuciem. I z tego, że im się to nie całkiem udaje... Mimo że nudna i rozwlekła, powieść Rousseau mogła uwieść romantyka i kazać mu marzyć o przeżyciu podobnie silnych uczuć (choć rozwlekle opisanych!) - i niewątpliwie tak zrobiła.
88 Pierwotnie powieść zakończyć się miała wspólnym utonięciem (eks)kochanków, co zmieniałoby jej wymowę.
61
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Rousseau, ‘Nowa. Ne foiza Jedną ze „zbójeckich” lektur Gustawa, tak czy owak, mogła być, a raczej z
Rousseau, ‘Nowa. Ne foiza ną), opowiadającą o dziejach romansu Julii i jej preceptora, Saint--Preux.
Rousseau, ‘Nowa. Ne foiza właśnie myślał, mówiąc o „losach Heloisy”? Stawiając się w pozycji
Rousseau, ‘Nowa. Ne foiza iza... Istotnie, Julia jest silną i zdecydowaną Heloizą, a Saint-Preux -
Rousseau, ‘Nowa. Ne foiza w tym widzieć odmienną koncepcję miłości - namiętności (już
Rousseau, ‘Nowa. Ne foiza sów, ani „uwodzić przy pomocy nauki”61 (aluzja do Abelarda? Saint--Preux
Rousseau, ‘Nowa. Ne foiza melancholii” warte jest odnotowania: miała ona stać się ważną cechą
Rousseau, ‘Nowa. Ne foiza w ten sposób korzystny klimat z namiętności, tak gdzie indziej niebezpiecz
Rousseau, ‘Nowa. Ne foiza „ślicznotek” (jeunes beauteś). Nie da się tego wyjaśnić ani z punktu
Rousseau, ‘Nowa. Ne foiza obowiązek (wynikający z rozumu, poczucia wartości itp.) jest tym, co zdaje
Rousseau, ‘Nowa. Ne foiza tyzm (gdzie aspekt miłości erotycznej kochanków nie przekracza na ogół sta
Rousseau, ‘Nowa. Ne foiza bowiem mamy „czułe serce”, „komunię dusz”, „wyroki niebios” -cały
Rousseau, ‘Nowa. Ne foiza odpowiedzialny byłby i Rousseau. Już nie tylko piękny opis cierpień miłosn
Rousseau, ‘Nowa. Ne foiza uczucia nad rozumem: (...) przecież wiadomo, że rozwiązłe afekty psują tak
Rousseau, ‘Nowa. Ne foiza jąc inne więzy popełniłaś występek, jakiego nie przebacza ani miłość, ani,
Rousseau, ‘Nowa. Ne foiza zji), z drugiej - na zwracaniu się do rozumu (dla którego harmonia i spokó
Rousseau, ‘Nowa. Ne foiza mięci). Jednak pamięć zwycięża; najpierw przyprawia Saint-Preux 0
File0023 V 1. Kierowca, który zjeżdża z drogi na teren prywatny w oficjalnej kontroli drogowej postę
więcej podobnych podstron