8748915985

POCHODZENIE WIŚNI. 11

barzyńskich" zaalpejskich krajach wiśnia daje aromatyczniejsze owoce, aniżeli w Italii ? ^ł).

Czy podobna, aby tyle krajów w krótkim czasie zdążyło posiąść i przetworzyć nowowprowadzoną osobliwość z Italii, którą magnaci dopiero sprowadzali i pielęgnowali? Aby w barbarzyńskich lub odległych krajach zjawiły się już nowe odmiany szlachetnego szczepu, rywalizujące ze szczepami Lukullusa? Nie! raczej dzika wiśnia i trześnia oddawna były znane w tych krajach, a tu i owdzie wytworzyły się już z nich odmiany szlachetniejsze, niezależne od rzymskiej.

Archeologia dostarcza nam dowodów, że na pewnej części obszarów Europy już od bardzo dawnych, bo przedhistorycznych czasów czereśnia (Pr. avium), czeremcha (Pr. Padus), antypka (Pr. Mahaleb), a może i wiśnia, były znane.

Pierwszy Heer ²), a potem Mortillet ³), Gross i inni, znaleźli pestki czereśni w warstwach, zawierających szczątki palafitowe mało co młodsze od epoki kamienia gładzonego.

Pigorini i Strobel znajdowali je również w Terramarach włoskich.

Choćby najoględniejszą zastosować chronologię do tych wykopalisk, zawsze wypadnie, że Europa posiadała własne przynajmniej na kilkanaście wieków przed wprowadzeniem wiśni Lukullusa. Skoro zaś posiadała rzecz samą, musiała mieć i jej nazwę. Niewierny, jakie w one czasy języki panowały, zapewne wiele ich wraz z ludem przetworzyło się i znikło, to wszakże pewna, że w kolei wieków pewne nazwy jakiegoś szczepu mogły przeżyć i w mniej lub więcej zmienionej postaci dochować się do dzisiaj.

Wszystkie niemal nazwy sprowadzają się do dwóch szeregów:

W jednym znajdują się wyrazy należące do typu kr (kerasos i zbliżone)—w drugim do typu wis. Oba muszą być bardzo stare.

Co do pierwszego, nie należy sądzić, abj^r grecki wyraz kerasos miał być formą najstarszą. U Teofrasta przecie spotykamy wyraz kraneia, choć zna on i nazwę kerasos. Kraneia występuje jeszcze u Homera i zdaje się odpowiadać łacińskiemu Cormis.

^{) Hehn str 326.

Pflanzen d. Pfalbauten str. 24.

³) Le Prehistoriąue antiq. de 1’homine, str. 578, Cerasus avium, Mahaleb i Padus.