8955900073

Tofśtoj, JĄnna ‘.Karenina

Anna przedstawiona jest tu jako dobra i ciepła, a także rozsądna kobieta, której udaje się pogodzić rozpaczającą Doiły, matkę gromadki dzieci brata Anny, z mężem prowadzącym hulaszcze życie, jednocześnie mającym poczucie, że kocha swoją rodzinę. Stiepan Arkadijicz Obłoński bowiem to lekkoduch, niepoprawny kobieciarz, pełen skruchy, lecz chwilowej - uwielbia używać życia, podpierając swoje pragnienia filozofią hedonisty: na tym właśnie polega cywilizacja, żeby ze wszystkiego czerpać rozkosz. Mimo jego charakteru i postawy (zdradza żonę na prawo i lewo, używa życia, pozostawiając rodzinę w stanie niedostatku), Obłoński jest przedstawiony jako człowiek sympatyczny. Polemikę z jego sposobem widzenia świata podejmuje Lewin, odpowiadając na wyżej cytowaną kwestię: Jeśli to ma być celem cywilizacji, to wolałbym być dzikusem (cz. I, s. 45)²⁵⁶, a następnie wykładając obszernie swój pogląd:

(...) moim zdaniem, miłość... obie miłości, których definicje, jak pamiętasz, Platon daje w swojej „Uczcie” - są dla ludzi kamieniem probierczym. Jedni rozumieją jedną z nich, inni - drugą. I ci, którzy uznają tylko miłość niepla-toniczną, niesłusznie mówią o dramacie: w takiej miłości żadnego dramatu być nie może. Dziękuję uprzejmie za przyjemność, moje uszanowanie - ot i cały dramat. A znów w miłości platonicznej nie może być dramatu, bo wszystko w niej jest jasne i czyste (...) (cz. I, rozdz. XI, s. 51)²⁵⁷.

Lewin ma bardzo proste widzenie rzeczywistości: ani miłość cielesna (jak należy rozumieć - bez zaangażowania uczuciowego), ani miłość platoniczna (pozbawiona elementu cielesnego) nie mają charakteru dramatycznego: pierwsza oparta jest na przyjemności i nie prowadzi do cierpienia, lecz do prostego zaspokojenia, druga (oparta wyłącznie na uczuciu zapewne) do dramatu też nie prowadzi. Rozumując na zasadzie wykluczenia, należałoby sądzić, że napięcie w miłości (prowadzące do dramatu) powstaje wtedy,

²⁵⁶    IIo e smoM-mo u yejib odpaeoeamin: U30 eeeeo edenami* nac/iaoicdeHue. (...) Hy, eenu smo ye/ib, mo n otcenan 6bt dbimb óukum.

²⁵⁷    no-MoeMy, AK)6o6b... o6e modeu, Komopue, noMnuiub, Hnamon onpedennem 6 cgocm «nupe», o6e modem cnyotcam npoCmbiM komhcm dmi modeu. Odnu modu noHUMawm monbKO odny, dpysue dpyeyw. H me, mno noHUMawm mo/ibKO HenaamoHUHecKyw modoeb, naupacno soeopnm o dpaMe. npu maKOu modeu ne Mootcem dbimb hukokou dpaMbi. «noKopuo eac dnaeodapK) 3a ydoeojibcmeue, Moe nomneHbe», eom u gch dpciMa. A dnx nnamommecKOu modeli He MOJtcem dbimb dpaMbi, nomoMy mno e maKOu modeu ece neno u mierno (...).

174