1999020211

(5)    ZARYS HYDROGRAFII BAŁTYKU    5

podstawie osiągniętych wyników ukazało się szereg opracowań duńskich, szwedzkich, wspomniany wyżej „Atlas of Finland’’ i „Atlas fiir Temperatur, Salzgehalt und Dichte der Nord- und Ostsee” (18). Wyniki pomiarów rosyjskich, rozpoczętych dopiero w 1908 r. opracował Lebiedincew (26).

Wskutek wybuchu wojny prace badawcze przerwano w 1914 r. Po wojnie światowej, w nowych warunkach, w innym rozkładzie państw wokół Bałtyku, do którego weszła i Polska, podjęto pracę w zmienionej formie. Wielką aktywność badawczą przejawiają z jednej strony Fin-nowie z W i 11 i n g’iem, B 1 o m q u i s t em, Ren q u i s t em na czele, a z drugiej Duńczycy z Petterssenem i Knudsen em. Utworzono t. zw. Unię Hydrologiczną Państw Bałtyckich.

Z innego środowiska wyszła inicjatywa współpracy na terenie hydrologii, coprawda najpierw kontynentalnej. Na Łotwie powzięto w roku 192H myśl zwołania Konferencji Hydrologicznej Państw Bałtyckich. Wzięły w niej udział: Estonia, Sowiety, Polska, Litwa i Łotwa. Rychło jednak dodano sekcję hydrografii morskiej i już następna, II Konferencja, zorganizowana w Tallinn ie w 1928 r. obradowała w sekcjach:

1) hydrologii rzek i wód gruntowych, 2) hydrografii Bałtyku, 3) odpływu rzecznego. W konferencji tej wzięło udział więcej państw: Niemcy. Estonia, Finlandia, Łotwa, Sowiety, Litwa, Polska i Szwecja. Ustalono, że współpracę przy badaniach Bałtyku należy rozpocząć od badań nad wodostanem i bilansem wodnym Bałtyku. Przyłączenie się Danii do prac Konferencyj oznaczało zitpełnj' sukces idei współpracy. Przedstawiciele wszystkich państw, sąsiadujących z Bałtykiem zjechali się po raz trzeci na III Konferencję Hydrologiczną w r. 1930 do Warszawy. Zakres pracy objął tu już pewne określone całokształty zagadnień; w dziedzinie hydrografii morskiej traktowano głównie sprawy wodo-stanu i bilansu, oraz reżimu hydrologicznego Bałtyku. Rundo przedstawił nową próbę ustanowienia bilansu wodnego Bałtyku. Głównymi zagadnieniami talassologicznymi były:

1)    ustalenie średniego poziomu Bałtyku i obranie wspólnego poziomu porównawczego celem powiązania wszystkich mareografów;

2)    badania nad ogólnym regime’em Bałtyku; związek między opadem, parowaniem a odpływem;

3)    ujednostajnienie i udoskonalenie metod badawczych wodosta-nu, prądów, temperatury, zasolenia i falowania.

Zorganizowanie następnej z kolei, IV Konferencji w 1933 roku przypadło Sowietom (Leningrad), którzy zmobilizowali cały zespół wybitnych hydrografów. Program uległ znacznemu rozszerzeniu. W sekcji hydrologii morskiej rozpatrywano zagadnienia: a) bilansu hydrolo-