INSTRUKCJA BEZPIECZEÑSTWA I HIGIENY PRACY

PRZY PIELÊGNOWANIU CHORYCH

1. Uwagi ogólne

Do samodzielnej pracy przy pielêgnowaniu chorych mo¿e przyst¹piæ pracownik, który uzyska³

zezwolenie na tê pracê od bezpoœredniego prze³o¿onego.

Winien to byæ pracownik:

1) pe³noletni;

2) legitymuj¹cy siê:

a) odpowiednim wykszta³ceniem;

b) przeszkoleniem:

–

wstêpnym, ogólnym i instrukta¿em stanowiskowym BHP,

–

w zakresie ochrony ppo¿.;

c) dobrym stanem zdrowia, potwierdzonym zaœwiadczeniem lekarskim lekarza medycyny pracy;

3) wypoczêty;

4) trzeŸwy.

2. Przed rozpoczêciem pracy:

Pracownik powinien:

1) ubraæ siê w odzie¿ robocz¹ i ochronn¹ przewidzian¹ do u¿ycia na danym stanowisku pracy; zdj¹æ z r¹k wszystkie zbêdne przedmioty, takie jak bi¿uteria itp., 2) zapoznaæ siê z raportem poprzedniej zmiany dotycz¹cym stanu chorych na oddziale i stanu sprzêtu,

3) sprawdziæ stan wyposa¿enia technicznego oddzia³u, w tym stan techniczny urz¹dzeñ, narzê-

dzi, os³on i zabezpieczeñ; stan i ci¹g³oœæ przewodów elektrycznych zasilaj¹cych (zewnêtrz-nych), stan wtyczek i gniazd z bolcem zerowania.

UWAGA!

W razie stwierdzenia jakichkolwiek uszkodzeñ czy usterek nie wolno podejmowaæ pracy.

Nale¿y niezw³ocznie powiadomiæ o tym swojego bezpoœredniego prze³o¿onego w celu szyb-kiej ich likwidacji. Dopiero po upewnieniu siê, ¿e zosta³y one usuniête, pracownik mo¿e przyst¹piæ do wykonania zadania,

4) zapoznaæ siê ze zmianami, które zasz³y na oddziale, w czasie gdy pielêgniarka tzw. odcinko-wa nie by³a na dy¿urze,

5) sprawdziæ stan osobowy na oddziale, czy s¹ na swoich stanowiskach pracy wszystkie osoby niezbêdne do prawid³owego funkcjonowania oddzia³u, 6) skontrolowaæ, czy i jakie zmiany zasz³y podczas nieobecnoœci pielêgniarki, jeœli chodzi o stan osobowy pacjentów, ich stan zdrowia itp.; czy zasz³y jakieœ istotne zmiany dotycz¹ce pielê-

gnacji pacjentów, czy zasz³y jakieœ zmiany dotycz¹ce sprzêtu niezbêdnego do w³aœciwej pielêgnacji,

7) uzgodniæ z lekarzem lecz¹cym danego pacjenta, czy nast¹pi³y jakieœ zmiany dotycz¹ce pielê-

gnacji, poda¿y lekarstw dla niego; uzgodniæ dzia³ania, które bêd¹ realizowane podczas dy¿u-ru, hierarchiê potrzeb dla ka¿dego pacjenta, metody ich realizacji, 8) uzgodniæ z pozosta³ym personelem uczestnicz¹cym w procesie leczenia (dietetyczki, techni-cy analityki, fizykoterapii, terapeuci) dzia³ania podczas dy¿uru, 9) sprawdziæ, czy iloœæ lekarstw i potrzebnych medykamentów wystarczy na zapewnienie ich poda¿y co najmniej przez dobê,

10) zapewniæ dobre oœwietlenie, w³¹czyæ wentylacjê czy te¿ inne urz¹dzenia gwarantuj¹ce bezpieczn¹ pracê,

11) usun¹æ wszystkie zbêdne przedmioty znajduj¹ce siê w miejscu pracy; zapewniæ, by pod³oga wokó³ stanowiska pracy by³a sucha i czysta,

12) upewniæ siê, czy rozpoczêcie pracy nie spowoduje zagro¿eñ dla osób przebywaj¹cych na danym stanowisku pracy lub w jego bezpoœrednim otoczeniu, 13) pielêgniarka zabiegowa przygotowuje zestawy do iniekcji i wlewów kroplowych i wykonuje zalecenia lekarzy dotycz¹ce chorych.

UWAGA!

Ka¿dy lek (doustny czy podawany pozajelitowo) podany pacjentowi powinien byæ co najmniej trzykrotnie sprawdzony przed podaniem,

14) pielêgniarka opatrunkowa przygotowuje niezbêdny sprzêt i œrodki opatrunkowe do zmiany opatrunków; w zale¿noœci od potrzeb, opatrunki zmieniane s¹ na specjalnej sali opatrunko-wej lub przy ³ó¿ku pacjenta, przez lekarza i przy pomocy pielêgniarki, 15) pielêgniarki odcinkowe realizuj¹ zadania pielêgnacyjne wobec pacjentów (wykonuj¹ pomia-ry têtna, ciœnienia krwi, obserwuj¹ chorego – czy nie wystêpuj¹ obrzêki, sinica, dusznoœæ itp.).

3. W czasie pracy pracownik powinien:

1) œciœle stosowaæ siê do zaleceñ:

a) stanowiskowej instrukcji BHP,

b) Dokumentacji Techniczno-Ruchowej sprzêtu u¿ywanego podczas zabiegów, c) poleceñ i wskazówek prze³o¿onych;

2) pracê wykonywaæ œciœle wed³ug zaleceñ prze³o¿onych, zgodnie z posiadan¹ wiedz¹; 3) dbaæ o fizyczn¹ wygodê pacjenta podczas opieki nad nim; uczestniczyæ we wszystkich eta-pach choroby pacjenta – rozpoznaniu, leczeniu, usprawnianiu; 4) podczas wykonywania pracy koncentrowaæ ca³¹ swoj¹ uwagê wy³¹cznie na wykonywanych czynnoœciach; pracowaæ w tempie odpowiadaj¹cym naturalnemu rytmowi pracy; 5) dbaæ o jak najwiêksz¹ liczbê potrzeb pacjenta, i tak m.in.: a) zapewniæ zaspokojenie potrzeb biologicznych i psychospo³ecznych chorego, b) zapewniæ choremu odpowiednie u³o¿enie w ³ó¿ku (tzw. le¿¹cemu) i czystoœæ, c) jeœli stan chorego tego wymaga, pomagaæ mu przy zmianie pozycji; jeœli jest to chory le¿¹cy, zadbaæ o tzw. profilaktykê przeciwodle¿ynow¹, d) zapewniæ higienê skóry g³owy i w³osów (chory le¿¹cy), e) myæ i k¹paæ chorego,

f) dbaæ o higienê jamy ustnej, szczególnie u chorego nieprzytomnego, g) podawaæ choremu basen i tzw. kaczkê,

h) zadbaæ, by posi³ki by³y spo¿ywane przez niego w odpowiednich iloœciach i by³y jako-

œciowo odpowiednie do schorzenia, na jakie zapad³, i)

zadbaæ o dostateczn¹ poda¿ p³ynów wypijanych przez chorego (jednoczeœnie skontrolowaæ, czy iloœæ p³ynów wydalanych jest wystarczaj¹ca – w razie potrzeby zaprowadziæ tzw. bilans p³ynów),

j)

dbaæ o dostateczn¹ wentylacjê sal chorych; jeœli u chorego wystêpuje niedostateczna poda¿ tlenu – w uzgodnieniu z lekarzem podaæ go, k) u chorych, u których zalecane s¹ czêste æwiczenia bierne stawów, nale¿y je wykonywaæ w ka¿dej wolnej chwili (ruchy odwodzenia i przywodzenia r¹k, nóg; zginanie i prostowa-nie palców r¹k i nóg; skrêty g³owy itp.),

l)

w miarê potrzeby, i w uzgodnieniu z lekarzem, podaæ pacjentowi w razie bólu –œrodek przeciwbólowy, w razie bezsennoœci – œrodek na sen), m) zadbaæ o kondycjê psychiczn¹ pacjenta; staraæ siê wyjaœniaæ potrzebê wykonywanych zabiegów; wyjaœniæ, jak i w jakim tempie bêdzie przebiega³ u niego proces zdrowienia; daæ nadziejê na wyzdrowienie;

6) zadbaæ o kontakt z rodzin¹ i bliskimi chorego; 7) wprowadziæ chorego w œrodowisko szpitalne, zapoznaæ z topografi¹ oddzia³u, specyfik¹

przebiegu doby szpitalnej; wszelkie niejasnoœci staraæ siê od razu wyjaœniæ; 8) szanowaæ przekonania chorego, zadbaæ o jego potrzeby intelektualne (np. poinformowaæ o bibliotece szpitalnej i zasadach korzystania z niej);

9) zadbaæ o godnoœæ osobist¹ chorego (w czasie wykonywana zabiegów poprosiæ rodziny pacjentów o wyjœcie z sali, os³oniæ pacjenta parawanem itp.); 10) zadbaæ o dostatecznie czêst¹ wymianê bielizny poœcielowej; czynnoœæ tê nale¿y wykonywaæ zgodnie z zasadami, tak by poœciel tzw. brudna nie mia³a kontaktu z czyst¹; dbaæ o estetykê ³ó¿ka;

11) materia³y u¿ywane podczas pracy sk³adowaæ tak, by nie stwarza³y ¿adnych zagro¿eñ wy-padkowych; narzêdzia powinny byæ odk³adane na œciœle wyznaczone miejsca; 12) w przypadku przerwy w dostawie pr¹du, nale¿y bezwzglêdnie zadbaæ o ci¹g³oœæ pracy najwa¿niejszych urz¹dzeñ wspomagaj¹cych czynnoœci ¿yciowe pacjenta; o awarii natychmiast powiadomiæ g³ównego elektryka lub osobê odpowiedzialn¹ za dostawê energii do szpitala; przejœæ na obs³ugê rêczn¹ urz¹dzeñ do czasu usuniêcia awarii; 13) w przypadku jakichkolwiek w¹tpliwoœci co do w³aœciwego wykonywania zadañ, pielêgniarka zobowi¹zana jest niezw³ocznie uzgodniæ postêpowanie z lekarzem lub pielêgniark¹ prze³o-

¿on¹.

4. Pracownikowi nie wolno:

1) stosowaæ niebezpiecznych metod pracy; pracowaæ w sposób niedba³y, nierzetelny, niefa-chowy, stwarzaj¹c zagro¿enia dla chorych, personelu czy te¿ siebie, 2) pracowaæ bez obowi¹zkowych ochron osobistych, 3) podawaæ lekarstw bez zaleceñ lekarskich; decydowaæ o wykonywaniu jakichkolwiek ba-dañ, zabiegów bez uzgodnienia z prze³o¿onymi,

4) wstrzymywaæ siê od udzielania pomocy choremu, nie uczestniczyæ w procesie leczenia, 5) pozostawiaæ chorych bez opieki; pozwalaæ, by jakiekolwiek zabiegi przy chorym wykonywa³y osoby niepowo³ane; pozwalaæ, by osoby postronne podawa³y jakiekolwiek lekarstwa czy niedozwolon¹ ¿ywnoœæ choremu, co mo¿e spowodowaæ pogorszenie stanu chorego, a nawet uniemo¿liwiæ prawid³owe leczenie,

6) naprawiaæ samodzielnie maszyn,

7) naprawiaæ urz¹dzeñ elektrycznych bêd¹cych pod napiêciem (jeœli pracownik nie ma do tego odpowiednich uprawnieñ),

8) dotykaæ przewodów elektrycznych bêd¹cych pod napiêciem, 9) oœwietlaæ stanowiska pracy lampami przenoœnymi o napiêciu wiêkszym ni¿ 24 V, 10) dopuszczaæ do pracy na swoim stanowisku pracy jakichkolwiek osób bez wiedzy prze³o¿onego,

11) przeszkadzaæ innym w pracy,

12) tarasowaæ przejœæ i dojœæ do stanowiska pracy, sprzêtu ppo¿. i wy³¹czników pr¹du elektrycz-nego.

5. Po zakoñczeniu pracy pracownik jest zobowi¹zany: 1) dok³adnie oczyœciæ stanowisko robocze (gabinet zabiegowy), u³o¿yæ narzêdzia i przyrz¹dy pomocnicze w miejscach do tego przeznaczonych,

2) zabezpieczyæ materia³ wykorzystywany do zabiegów, 3) przygotowaæ sprzêt potrzebny do zabiegów przy pacjentach; jeœli jest taka potrzeba, przepro-wadziæ sterylizacjê narzêdzi czy te¿ pomieszczeñ, 4) przekazaæ wszelkie niezbêdne informacje pielêgniarce obejmuj¹cej dy¿ur; sporz¹dziæ raport na piœmie o najwa¿niejszych stanach na oddziale, 5) w razie zauwa¿enia po¿aru lub innego zagro¿enia, zaalarmowaæ otoczenie i podj¹æ próbê

................................................

...................................................

Opracowa³ (data i podpis)

Zatwierdzi³ (data i podpis)