MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Ewa Marciniak-Kulka
Organizowanie i wykonywanie prac związanych
z \
ywieniem zwierząt 321[05].Z3.01
Poradnik dla nauczyciela
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Recenzenci:
mgr in\
. Janina Kłap
mgr in\
. Justyna Zdunek
Opracowanie redakcyjne:
mgr in\
. Ewa Marciniak-Kulka
Konsultacja:
mgr Rafał Rzepkowski
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 321[05].Z3.01,
 Organizowanie i wykonywanie prac związanych z \
ywieniem zwierzat , zawartego
w modułowym programie nauczania dla zawodu technik rolnik
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
1
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie 3
2. Wymagania wstępne 6
3. Cele kształcenia 7
4. Przykładowe scenariusze zajęć 7
5. Ćwiczenia 12
5.1. Znaczenie składników pokarmowych w \
ywieniu zwierząt 12
5.1.1. Ćwiczenia 12
5.2. Charakterystyka pasz, sposoby ich przygotowania i zadawania 14
5.2.1. Ćwiczenia 14
5.3. Normowanie i dawkowanie pasz dla zwierząt 16
5.3.1. Ćwiczenia 16
5.4. Pozyskiwanie pasz, gospodarowanie nimi i koszty \
ywienia 18
5.4.1. Ćwiczenia 18
6. Ewaluacja osiągnięć ucznia 21
7. Literatura 35
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
2
1. WPROWADZENIE
Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela,  Organizowanie i wykonywanie prac
związanych z \
ywieniem zwierząt - 321[05].Z3.01, który będzie pomocny w prowadzeniu
zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie technik rolnik 321[05].
W poradniku zamieszczono:
- wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć ju\
ukształtowane,
-
-
-
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,
- cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy
-
-
-
z poradnikiem,
- przykładowe scenariusze zajęć,
-
-
-
- przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania
-
-
-
uczenia oraz środkami dydaktycznymi,
- ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego,
-
-
-
- wykaz literatury.
-
-
-
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone ró\
nymi metodami ze
szczególnym uwzględnieniem:
- samokształcenia kierowanego
- tekstu przewodniego,
- metody projektów,
- ćwiczeń praktycznych,
- mapy mentalnej,
- analizy SWOT,
- metod decyzyjnych,
- mapy pamięci,
- metod dyskusji,
- gier dydaktycznych.
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zró\
nicowane, począwszy od
samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.
W celu przeprowadzenia sprawdzianu wiadomości i umiejętności ucznia, nauczyciel
mo\
e posłu\
yć się zamieszczonymi w rozdziale 6 zestawami zadań testowych.
W tym rozdziale zamieszczono równie\
:
- plan testu w formie tabelarycznej,
- punktacje zadań i uczenia się,
- propozycje norm wymagań,
- instrukcję dla nauczyciela,
- instrukcję dla ucznia,
- kartę odpowiedzi,
- zestaw zadań testowych.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
3
321[05].Z3
Produkcja zwierzęca
321[05].Z3.01
Organizowanie i wykonywanie
prac związanych
z \
ywieniem zwierząt
321[05].Z3.02
Organizowanie i prowadzenie
produkcji zwierzęcej
321[05].Z3.03
Organizowanie produkcji zwierzęcej
metodami ekologicznymi
Schemat układu jednostek modułowych
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
4
2. WYMAGANIA WST
PNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
- korzystać z ró\
nych z
ródeł informacji,
- posługiwać się podstawowymi programami komputerowymi i siecią Internet,
- wykorzystywać wiedzę i umiejętności zawarte w jednostkach modułowych
zrealizowanych wcześniej,
- wykorzystywać kontekstowo wiedzę biologiczną,
- posługiwać się podstawowymi metodami planowania i analizy,
- zachowywać zasady bhp, p.po\
.,
- oceniać przestrzeganie zasad ochrony środowiska,
- prezentować swoje prace i osiągnięcia,
- oceniać skutki błędnych decyzji technologicznych,
- podejmować decyzje.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
5
3. CELE KSZTAA
CENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
- określić znaczenie składników organicznych i nieorganicznych w \
ywieniu zwierząt,
- wyjaśnić terminologię: pasza, racjonalne \
ywienie zwierząt,
- dokonać podziału pasz oraz określić ich wartość pokarmową,
- określić mierniki do określania pokarmowej wartości pasz oraz pokarmowych potrzeb
zwierząt,
- scharakteryzować i rozpoznać rodzaje pasz oraz określić ró\
nice między poszczególnymi
rodzajami,
- zastosować metody konserwacji, przechowywania i przyrządzania pasz dla zwierząt,
- ustalić zapotrzebowanie pokarmowe dla zwierząt w zale\
ności od gatunku i kierunku
u\
ytkowania,
- zadać pasze zwierzętom gospodarskim,
- określić czynniki wpływające na zdrowie i produkcyjność zwierząt,
- zastosować wymagania Unii Europejskiej dotyczące produkcji i u\
ytkowania pasz,
- obliczyć koszt \
ywienia zwierząt gospodarskich,
- zastosować programy komputerowe do wspomagania \
ywienia zwierząt gospodarskich.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
6
4. PRZYKA
ADOWE SCENARIUSZE ZAJ
Ć
Scenariusz zajęć 1
Osoba prowadząca & & & & & & & & & & & & & & .& & & & .
Modułowy program nauczania: Technik rolnik 321[05]
Moduł: Produkcja zwierzęca 321[05].Z3
Jednostka modułowa: Organizowanie i wykonywanie prac związanych
z \
ywieniem zwierząt 321[05].Z3.01
Temat: Ile krów, na jakie pastwisko?
Cel ogólny: wykonanie projektu u\
ytkowania pastwiska na podstawie wskazanych danych.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
- wybrać metodę wypasu,
- obliczyć jego produkcyjność ogółem,
- obliczyć jak rozkłada się produkcyjność pastwiska w poszczególnych miesiącach sezonu
pastwiskowego,
- opracować harmonogram wypasu,
- ocenić okresy i wielkości niedoborów lub nadmiarów zielonki,
- zaproponować sposoby zagospodarowania nadmiarów i uzupełnienia niedoborów,
- obliczyć obsadę i obcią\
enie tego pastwiska.
Metody nauczania uczenia się:
- metoda tekstu przewodniego.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
- praca w zespołach zadaniowych, zespoły zadaniowe do wykonania ćwiczenia i do oceny
wykonania ćwiczenia innych grup.
Czas: 6 godzin dydaktycznych.
Środki dydaktyczne:
- komputer z dostępem do sieci Internet,
- kalkulator,
- poradnik PROW,
- projektor multimedialny do prezentacji projektów.
Przebieg zajęć:
Czynności wstępne:
1) przywitanie uczestników zajęć i czynności wstępne,
2) zainicjowanie zajęć określenie obszaru tematycznego i celów zajęć,
3) wyjaśnienie dotyczące warunków pracy i obowiązków związanych z wykonaniem
ćwiczenia, przekazanie grupom danych, które muszą uwzględnić w opracowywanym
projekcie u\
ytkowania pastwiska.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
7
Część zasadnicza zajęć:
Tekst przewodni do wykonania ćwiczenia
Temat ćwiczenia: Wykonanie projektu u\
ytkowania pastwiska z uwzględnieniem wskazanych
warunków.
Miejsce: pracownia z dostępem do komputerów i mo\
liwością korzystania z sieci Internet.
Czas wykonania ćwiczenia (w godz. lekcyjnych)  6 godzin.
Zespół w składzie:
1) .....................................................................
2)
3) .....................................................................
4) .......................................................................
5) ......................................................................
Faza 1. Informacje
Polecenia prowadzące (dla uczniów)
- przypomnijcie sobie metody u\
ytkowania pastwiska,
- obliczcie produkcyjność pastwiska ogółem,
- obliczcie jak rozkłada się produkcyjność pastwiska w poszczególnych miesiącach sezonu
pastwiskowego,
- opracujcie harmonogram wypasu,
- oceńcie okresy i wielkości niedoborów lub nadmiarów zielonki,
- zaproponujcie sposoby zagospodarowania nadmiarów i uzupełnienia niedoborów
zielonki,
- obliczcie obsadę i obcią\
enie tego pastwiska.
Faza 2. Planowanie
1. Zaplanujcie formę graficzną i rzeczową Waszego opracowania.
2. Dokładnie przeanalizujcie warunki umieszczone w otrzymanym zestawie danych.
Faza 3. Ustalenia
1. Zaplanujcie, jakie kolejne zadania (obliczenia, rysunki, szkice, opisy) musicie wykonać,
aby odpowiedzieć na pytanie tematyczne.
2. Przygotujcie listę kontrolną wykonania tych zadań.
Faza 4. Realizacja
Nale\
y zwrócić uwagę na znaczenie właściwego projektowania wypasu zwierząt na pastwisku
dla zapewnienia stabilności \
ywienia i planowania wykorzystania innych pasz.
1. Wykonajcie wszystkie wskazane obliczenia, opisy i szkice zgodnie z danymi. Korzystajcie
równie\
z innych z
ródeł informacji. Sprawdz
cie czy uwzględniliście wszystkie wskazane
dane.
2. Wykonując projekt bądz
cie dokładni w obliczeniach, aby nie popełnić błędu.
3. Po wykonaniu wszystkich zadań przygotujcie prezentacje komputerową swojego projektu.
Zakończeniem waszej prezentacji ma być udzielenie konkretnej odpowiedzi na pytanie
zawarte w temacie zajęć.
Faza 5. Sprawdzanie
1. Przedstawcie prezentację Waszego projektu.
2. W przygotowanej prezentacji pamiętajcie o uzasadnieniu wskazanych rozwiązań
i skonkretyzowaniu odpowiedzi na pytanie zawarte w temacie
Faza 6. Analiza
Odpowiedz na pytania:
1. Czy udało się wam wykonać projekt zgodnie z zało\
eniami?
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
8
2. Jakich wiadomości zabrakło Wam do opracowania projektu?
Zakończenie zajęć
Czynności kończące zajęcia związane są z dokonaniem oceny i podsumowania. Ocenianie
będzie się odbywało w dwóch wymiarach:
- ocenianie procesu  dokonuje nauczyciel,
- ocenianie efektów  dokonują zespoły oceniające prezentację i na podstawie ich średniej
ocena ostateczna jest notowana w dokumentacji.
Praca domowa
Polecenie: Dokonaj klasyfikacji pastwisk pod względem ich produkcyjności i określ, jaka
mo\
e być na nich obsada i obcią\
enie? Dla wykonania tego opracowania zaprojektuj
odpowiednią tabelę i wpisz do niej w/w informacje.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
Uczniowie wychodząc z zajęć wrzucają do wcześniej przygotowanej skrzyneczki karteczki
z zanotowanymi odpowiedziami na pytania:
1. Czy potrafiłbym samodzielnie wykonać projekt u\
ytkowania pastwiska i co o tym
świadczy?
2. W jakich sytuacjach praktycznych widzę zastosowanie wiedzy i umiejętności zdobytych
na tych zajęciach?
3. Jakiej pomocy z mojej (nauczyciela) strony zabrakło Ci, a jaką szczególnie pozytywnie
oceniasz?
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
9
Scenariusz zajęć 2
Osoba prowadząca & & & & & & & & & & & & & & .& & & & .
Modułowy program nauczania: Technik rolnik 321[05]
Moduł: Produkcja zwierzęca 321[05].Z3
Jednostka modułowa: Organizowanie i wykonywanie prac związanych
z \
ywieniem zwierząt 321[05].Z3.01
Temat: Zobacz, dotknij, powąchaj, porównaj  czyli  jaka to pasza?
Cel ogólny: Opanowanie umiejętności niezbędnych do rozpoznawania pasz z ró\
nych grup.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
- wskazać cechy, na podstawie których mo\
na rozpoznać pasze,
- rozpoznać przykładowe pasze objętościowe suche,
- rozpoznać przykładowe pasze objętościowe soczyste,
- rozpoznać przykładowe pasze treściwe.
Metody nauczania  uczenia się:
- pogadanka z objaśnieniem,
- ćwiczenie praktyczne z elementami gry dydaktycznej.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
- praca w grupach, grupy wykonują to samo zadanie.
Czas: 3 godziny dydaktyczne.
Środki dydaktyczne:
- przynajmniej 4 kolekcje pasz z ró\
nych grup,
- fotografie ró\
nych pasz,
- arkusze papieru i pisaki.
Przebieg zajęć:
Czynności wstępne:
Czynności organizacyjne skoncentrowane na kontroli obecności na zajęciach, wprowadzeniu
w obszar tematyczny i wyjaśnieniu zasad pracy podczas zajęć.
Część zasadnicza:
Podział na grupy.
Rozdanie grupom materiałów i wyznaczenie miejsca pracy.
Monitorowanie organizacji pracy poszczególnych grup.
Konsultacja problemów zgłaszanych przez uczestników zajęć podczas pracy.
Po rozpoznaniu i nazwaniu pasz z przedstawionych ka\
dej grupie kolekcji odbywa się
prezentacja. Ka\
da z grup prezentuje nazwane pasze, informuje o tych, których nie nazwała
i wskazuje trudności w identyfikacji pasz, na które napotkała podczas pracy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
10
Zakończenie zajęć
Po zakończonej prezentacji nauczyciel poleca ka\
dej grupie wylosowanie po
2 przedstawicieli. W tym czasie, w innym miejscu ni\
to, w którym pracowały grupy tworzy
nową kolekcję pasz ju\
bez karteczek z podpisem. Ka\
demu z wybranych reprezentantów
grup poleca rozpoznanie dwóch wskazanych przez nauczyciela pasz. Po przeprowadzeniu
takiej ewaluacji nauczyciel dokonuje podsumowania zajęć.
Praca domowa
Polecenie: W zeszycie przedmiotowym wypisz te pasze z ka\
dej grupy, o których znaczeniu
w \
ywieniu uczyłeś się do tej pory, a których nie potrafisz rozpoznać.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
- informacji na temat osiągniętych efektów dydaktycznych (osiągnięcia celów
edukacyjnych) dostarczy runda rozpoznawania pasz przez wybranych reprezentantów
grup,
- informacji na temat oceny dobranych metod i form pracy dostarczy dyskusja z osobami
uczącymi się podczas podsumowania zajęć.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
11
5. ĆWICZENIA
5.1. Znaczenie składników pokarmowych w \
ywieniu zwierząt
5.1.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Określ, w jakiej formie wchłaniane są poszczególne składniki chemiczne paszy
w układzie pokarmowym zwierząt gospodarskich.
Wskazówki do realizacji.
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia, wskazać z
ródła uzyskania informacji, które pomogą dokonać
odpowiedniej analizy. Określić ramy czasowe i warunki oceny wykonania ćwiczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować informacje na temat wchłaniania poszczególnych składników
pokarmowych z przewodu pokarmowego,
2) nazwać składniki chemiczne, do których w układzie pokarmowym rozkładają się białka,
węglowodany i tłuszcze,
3) określić w której części układu pokarmowego następuje ich wchłanianie.
4) wypełnić poni\
szą tabelę.
Składnik chemiczny Jest trawiony do & Jest wchłaniany w postaci Jest wchłaniany
paszy w (część układu
pokarmowego)
Białka
Tłuszcze
Węglowodany
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- praca indywidualna z kartą pracy  tabela zgodnie z powy\
szym wzorem.
Środki dydaktyczne:
- kartki papieru i przybory do pisania,
- literatura z rozdziału 7.
Ćwiczenie 2
Wska\
, jakie znaczenie \
ywieniowe mają poszczególne składniki chemiczne znajdujące
się w paszy dla zwierząt.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia, wskazać z
ródła uzyskania informacji, które pomogą dokonać
odpowiedniej analizy. Określić ramy czasowe i warunki oceny wykonania ćwiczenia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
12
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować informacje na temat roli poszczególnych składników pokarmowych jaką
pełnią w \
ywieniu zwierząt,
2) uzupełnić poni\
szą tabelę.
Składnik chemiczny paszy Rola w \
ywieniu
Białka
Tłuszcze
Węglowodany Są składnikiem energetycznym, dostarczają energii
Włókno surowe
Związki mineralne
Witaminy
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- praca w parach z arkuszem ćwiczeń zgodnie z wzorem tabeli zamieszczonym powy\
ej.
Środki dydaktyczne:
- kartki papieru i przybory do pisania lub komputer,
- literatura z rozdziału 7.
Ćwiczenie 3
Porównaj składniki chemiczne wchodzące w skład paszy i ciała zwierząt.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia, wskazać z
ródła uzyskania informacji, które pomogą dokonać
odpowiedniej analizy. Określić ramy czasowe i warunki oceny wykonania ćwiczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować informacje na temat składu chemicznego paszy i ciała zwierząt
wykorzystując rysunki 1 i 2 w tym poradniku,
2) zaznaczyć na schemacie składu chemicznego paszy, składniki wchodzące w skład ciała
zwierząt,
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- praca z tekstem, obserwacja i porównanie.
Środki dydaktyczne:
- tekst poradnika  rysunki 1 i 2 (mogą być kserokopie).
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
13
5.2. Charakterystyka pasz, sposoby ich przygotowania
i zadawania
5.2.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Dokonaj wyboru przemysłowej mieszanki paszowej stosowanej w \
ywieniu tuczników
w drugim okresie tuczu.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia, określić zasady jego ocenienia i praktyczną przydatność
umiejętności kształtowanych przy pomocy tego ćwiczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) poszukać w sieci Internet oferty przynajmniej trzech firm produkujących przemysłowe
mieszanki paszowe,
2) sprawdzić, czy firmy te mają w ofercie przemysłowe mieszanki paszowe dla tuczników
na drugi okres tuczu. je\
eli nie to poszukać innych firm,
3) przeanalizować skład chemiczny i właściwości proponowanych przez te firmy mieszanek,
4) dokonać wyboru Twoim zdaniem najlepszych mieszanek i uzasadnić ten wybór.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 metody decyzyjne,
 ćwiczenie praktyczne.
Środki dydaktyczne:
- komputer z dostępem do sieci Internet,
- papier i przybory do robienia notatek,
- literatura z rozdziału 7.
Ćwiczenie 2
Dokonaj selekcji poznanych pasz pod względem zawartości w nich białka i porównaj je.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia, określić zasady jego ocenienia i praktyczną przydatność umiejętności
kształtowanych przy pomocy tego ćwiczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) korzystając z dowolnych Norm śywienia Zwierząt, wybrać z ka\
dej grupy, pasze
zawierające najwięcej białka w swoim składzie,
2) zanotować ich nazwy i zawartość białka,
3) porównać pasze z poszczególnych grup i wskazać, która grupa pasz dostarcza najwięcej
tego składnika.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
14
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 dyskusja kierowana,
 ćwiczenie praktyczne.
Środki dydaktyczne:
- dowolne Normy śywienia Zwierząt,
- papier i przybory do robienia notatek,
- literatura z rozdziału 7.
Ćwiczenie 3
Rozpoznaj pasze i sklasyfikuj je zaliczając do pasz objętościowych suchych, soczystych,
treściwych i innych.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia, określić zasady jego ocenienia i praktyczną przydatność
umiejętności kształtowanych przy pomocy tego ćwiczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) obejrzeć przedstawioną kolekcję pasz,
2) zanotować ich nazwy na karteczkach,
3) uło\
yć pasze z karteczkami zawierającymi ich nazwy w odpowiednich grupach.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 pogadanka z objaśnieniem,
 ćwiczenie praktyczne z elementami gry dydaktycznej.
Środki dydaktyczne:
- kolekcja pasz zawierających przynajmniej 3 przykłady z ka\
dej grupy,
- papier i przybory do robienia notatek,
- lupa.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
15
5.3. Normowanie i dawkowanie pasz dla zwierząt
5.3.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na podstawie dowolnych Norm śywienia Zwierząt ustal normę \
ywieniową dla krowy
mlecznej wa\
ącej 600 kg i produkującej 20 kg mleka w ciągu doby.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia, określić zasady jego ocenienia i praktyczną przydatność
umiejętności kształtowanych przy pomocy tego ćwiczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować wybrane normy \
ywienia zwierząt i odnalez
ć dane dotyczące
zapotrzebowania na składniki pokarmowe dla krowy mlecznej o wskazanych
parametrach,
2) dokonać niezbędnych obliczeń,
3) przygotować zestawienie odzwierciedlające zapotrzebowanie wskazanego zwierzęcia na
składniki pokarmowe.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 metody decyzyjne,
 ćwiczenie praktyczne.
Środki dydaktyczne:
- komputer z dostępem do sieci Internet,
- lub kalkulator,
- dowolne Normy śywienia Zwierząt,
- papier i przybory do robienia notatek.
Ćwiczenie 2
Na podstawie dowolnych Norm śywienia Zwierząt ustal normę \
ywieniową dla kur
nieśnych w pierwszym sezonie nieśności.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia, określić zasady jego ocenienia i praktyczną przydatność
umiejętności kształtowanych przy pomocy tego ćwiczenia
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować wybrane normy \
ywienia zwierząt i odnalez
ć dane dotyczące
zapotrzebowania na składniki pokarmowe dla kur nieśnych w pierwszym okresie
nieśności,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
16
2) wykonać obliczenia,
3) przygotować zestawienie odzwierciedlające zapotrzebowanie wskazanego stada kur na
składniki pokarmowe.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 pogadanka z instrukta\
em,
 ćwiczenie praktyczne.
Środki dydaktyczne:
- komputer z dostępem do sieci Internet,
- lub kalkulator,
- dowolne Normy śywienia Zwierząt,
- papier i przybory do robienia notatek.
Ćwiczenie 3
Na podstawie dowolnych Norm śywienia Zwierząt oblicz i zbilansuj dawkę \
ywieniową
dla tucznika na drugi okres tuczu.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia, określić zasady jego ocenienia i praktyczną przydatność umiejętności
kształtowanych przy pomocy tego ćwiczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować wybrane normy \
ywienia zwierząt i odnalez
ć dane dotyczące
zapotrzebowania na składniki pokarmowe dla tucznika w drugim okresie tuczu,
2) wykonać obliczenia,
3) przygotować zestawienie odzwierciedlające zapotrzebowanie wskazanego stada kur na
składniki pokarmowe,
4) wybrać pasze, na podstawie tych samych norm odczytać zawartości w nich
poszczególnych składników pokarmowych,
5) określić planowane ilości pasz dla jednego tucznika,
6) sprawdzić, ile składników pokarmowych zawierają planowane ilości pasz,
7) porównać z zapotrzebowaniem,
8) dokonać korekty, w przypadku ró\
nić tak, aby były one mniejsze ni\
(+), (-) 5% normy
(zapotrzebowania)
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 pogadanka z instrukta\
em,
 ćwiczenie praktyczne,
 metody decyzyjne.
Środki dydaktyczne:
- komputer z dostępem do sieci Internet,
- lub kalkulator,
- dowolne Normy śywienia Zwierząt,
- papier i przybory do robienia notatek.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
17
5.4. Pozyskiwanie pasz, gospodarowanie nimi i koszty \
ywienia
5.4.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Oblicz, ile siana otrzymasz z 10 ha łąki, na której plan zielonej masy wynosi 35 t/ha.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia, określić zasady jego ocenienia i praktyczną przydatność
umiejętności kształtowanych przy pomocy tego ćwiczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) ustalić, ile suchej masy znajduje się w zielonce i sianie,
2) obliczyć, jaki ubytek masy nastąpi podczas suszenia,
3) obliczyć, jaką masę siana mo\
na otrzymać z 1 ha łąki,
4) obliczyć, ile siana mo\
na otrzymać z całego areału.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 elementy metody tekstu przewodniego,
 ćwiczenie obliczeniowe.
Środki dydaktyczne:
- komputer lub kalkulator,
- poradnik PROW.
Ćwiczenie 2
Opracuj projekt wypasu 20 krów mlecznych na pastwisku o pow. 10 ha wiedząc, \
e jest
to pastwisko średnie.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia, określić zasady jego ocenienia i praktyczną przydatność umiejętności
kształtowanych przy pomocy tego ćwiczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wybrać metodę wypasu,
2) obliczyć jego produkcyjność ogółem,
3) obliczyć, jak rozkłada się produkcyjność pastwiska w poszczególnych miesiącach sezonu
pastwiskowego,
4) opracować harmonogram wypasu,
5) ocenić okresy i wielkości niedoborów lub nadmiarów zielonki,
6) zaproponować sposoby zagospodarowania nadmiarów i uzupełnienia niedoborów,
7) obliczyć obsadę i obcią\
enie tego pastwiska.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
18
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 elementy metody projektów,
 ćwiczenie obliczeniowe.
Środki dydaktyczne:
- komputer lub kalkulator,
- Poradnik PROW,
- literatura z rozdziału 7.
Ćwiczenie 3
Na podstawie przykładowych dawek \
ywieniowych zaplanuj odpowiednie pasze do
wy\
ywienia całego stada i oblicz ich ilości, które nale\
y zabezpieczyć na rok.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia, określić zasady jego ocenienia i praktyczną przydatność
umiejętności kształtowanych przy pomocy tego ćwiczenia
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować informacje dotyczące pasz, które mo\
na stosować w \
ywieniu bydła
zamieszczone powy\
ej w tym poradniku,
2) sporządzić listę odpowiednich pasz,
3) zaplanować, zgodnie z normami \
ywienia zwierząt lub informacjami z poradnika PROW,
ich ilości (roczne lub dzienne) dla ka\
dej grupy technologicznej,
4) podsumować zapotrzebowanie ka\
dej paszy obliczone na rok dla grupy technologicznej.
5) wykorzystać do obliczeń następujący wzór tabeli.
Pasza Siano łąkowe lub Śruta jęczmienna & ..
Zaporze- Zapotrze-
Liczba Liczba dni
Zapotrze- Zapotrze-
Grupa
bowanie bowanie
zwierząt \
ywienia
bowanie bowanie
technologiczna
ogółem dla ogółem
dzienne roczne
bydła
grupy dla grupy
Krowy mleczne 20
Cielęta 20
Jałówki 0,5 1,5 10
roku
Buhajki 0,5 1,5 10
roku
Jałówki cielne 5
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 pogadanka z objaśnieniem,
 lista rankingowa,
 praktyczne ćwiczenie obliczeniowe.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
19
Środki dydaktyczne:
- komputer lub kalkulator,
- normy \
ywienia bydła,
- Poradnik PROW.
Ćwiczenie 4
Określ, w jaki sposób poszczególne metody przygotowania pasz do skarmiania
przyczyniają się do lepszego ich wykorzystania.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia, określić zasady jego ocenienia i praktyczną przydatność
umiejętności kształtowanych przy pomocy tego ćwiczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) określić metody przygotowania pasz do skarmiania,
2) określić, w jaki sposób zastosowanie tych metod wpływa na właściwości pasz,
3) ocenić celowość stosowania tych metod w odniesieniu do ró\
nych gatunków zwierząt,
4) wykonać opracowanie w dowolnie zaprojektowanej formie graficznej (opis, tabela,
schemat lub inna forma).
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 instrukta\
z objaśnieniem,
 metody decyzyjne,
 ćwiczenie praktyczne.
Środki dydaktyczne:
- komputer lub kalkulator,
- literatura z rozdziału 7.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
20
6. EWALUACJA OSI
GNI
Ć UCZNIA
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego
TEST 1
Test dwustopniowy do jednostki modułowej  Organizowanie
i wykonywanie prac związanych z \
ywieniem zwierząt
Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
- zadania 1, 2, 3, 4, 5, 7, 8, 9, 10, 13, 14, 18, 19, 20 są z poziomu podstawowego,
- zadania 6, 11, 12, 15, 16, 17, są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za ka\
dą prawidłową odpowiedz
uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedz
lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań  uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
- dopuszczający  za rozwiązanie co najmniej 7 zadań z poziomu podstawowego,
- dostateczny  za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,
- dobry  za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 4. z poziomu ponadpodstawowego,
- bardzo dobry  za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu
ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1. b, 2.a, 3. d, 4. c, 5. c, 6. b. 7. a, 8. b,9. b, 10. a, 11. c,
12. c. 13. c, 14. d, 15. c, 16. b, 17. a, 18. d, 19. a, 20. c
Plan testu
Nr Cel operacyjny Kategoria Poziom Poprawna
zad. (mierzone osiągnięcia ucznia) celu wymagań odpowiedz

Określić znaczenie składników
1. organicznych i nieorganicznych B P b
w \
ywieniu zwierząt
Wyjaśnić terminologię: pasza,
2. A P a
racjonalne \
ywienie zwierząt
3. Określić wartość pokarmową pasz B P d
Rozró\
nić mierniki do określania
4. pokarmowej wartości pasz oraz A P c
pokarmowych potrzeb zwierząt
5. Rozpoznać rodzaje pasz B P c
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
21
Ustalić metody konserwacji,
6. przechowywania i przyrządzania pasz C PP b
dla zwierząt
Zdefiniować pojecie normy
7. A P a
\
ywieniowej
Określić zasady przygotowywania
8. B P b
pasze zwierzętom gospodarskim
Określić czynniki wpływające na
9. B P b
zdrowie i produkcyjność zwierząt
Określić wymagania Unii Europejskiej
10. B P a
dotyczące produkcji i u\
ytkowania pasz
Ocenić wysokość kosztów \
ywienia
11. C PP c
zwierząt gospodarskich
Scharakteryzować znaczenie
12. składników organicznych C PP c
i nieorganicznych w \
ywieniu zwierząt
Określić zasady racjonalnego \
ywienie
13. B P c
zwierząt
14. Określić ich wartość pokarmową B P d
Scharakteryzować mierniki do
15. określania pokarmowej wartości pasz C PP c
oraz pokarmowych potrzeb zwierząt.
16. Scharakteryzować rodzaje pasz C PP b
Ustalić metody konserwacji,
17. przechowywania i przyrządzania pasz C PP a
dla zwierząt
Ustalić zapotrzebowanie pokarmowe
18. dla zwierząt w zale\
ności od gatunku C PP d
i kierunku u\
ytkowania
19. Rozró\
nić pasze B P a
Określić czynniki wpływające na
20. B P c
zdrowie i produkcyjność zwierząt
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
22
6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbli\
ającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uwa\
nie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań. Do ka\
dego zadania dołączone są 4 mo\
liwości odpowiedzi.
Tylko jedna jest prawidłowa.
5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X. W przypadku pomyłki nale\
y błędną odpowiedz
zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedz
prawidłową.
6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłó\
jego rozwiązanie
na póz
niej i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.
8. Na rozwiązanie testu masz 35 min.
Powodzenia!
Materiały dla ucznia:
 instrukcja,
 zestaw zadań testowych,
 karta odpowiedzi.
ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH
1. Węglowodany podawane w paszy dostarczają zwierzętom przede wszystkim
a) składników budulcowych.
b) składników energetycznych.
c) składników regulacyjnych.
d) składników smakowych.
2. Pasza jest to
a) środek \
ywienia zwierząt.
b) produkt roślinny wykorzystywany w rolnictwie.
c) produkt zwierzęcy wykorzystywany w rolnictwie.
d) środek produkcji zwierzęcej.
3. Największa koncentracja energii występuje w paszach
a) objętościowych soczystych.
b) objętościowych suchych.
c) witaminowych.
d) treściwych.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
23
4. Jednostkami energii metabolicznej zawartej w paszy są
a) kilogramy i centymetry.
b) gramy i metry.
c) megajule i kilokalorie.
d) kalorie i centymetry.
5. Prezentowana fotografia obrazuje
a) zielonkę z kukurydzy.
b) zielonkę z traw.
c) kiszonkę.
d) zielonkę z łubinu z trawami.
6. Substancją konserwującą paszę w kiszonkach jest
a) kwas siarkowy.
b) kwas mlekowy.
c) kwas solny.
d) kwas masłowy.
7. Norma \
ywieniowa oznacza
a) zapotrzebowanie zwierzęcia na składniki pokarmowe.
b) zapotrzebowanie zwierzęcia na pasze.
c) zapotrzebowanie zwierzęcia na witaminy.
d) zapotrzebowanie zwierzęcia na związki mineralne.
8. Dla poprawienia przyswajalności i pobrania słomy przez konie poddaje się ją
a) moczeniu.
b) cieciu na sieczkę.
c) mocznikowaniu.
d) mieleniu.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
24
9. Du\
a zawartość włókna w paszy dla świń
a) powoduje jej lepsze przyrosty.
b) powoduje jej gorsze przyrosty.
c) nie ma wpływu na przyrosty.
d) jest wskazana w du\
ych ilościach.
10. Produkcja pasz przemysłowych w krajach UE
a) jest ściśle regulowana przez przepisy prawne.
b) wymaga pozwolenia na wyprodukowanie ka\
dej partii pasz.
c) wymaga opinii lekarza weterynarii.
d) mo\
e odbywać się dowolnie w ka\
dym zakładzie i gospodarstwie.
11. Do porównywania kosztów \
ywienia zwierząt gospodarskich mo\
na wykorzystać
a) całkowite zu\
ycie paszy w ciągu roku.
b) zu\
ycie paszy dla całego stada.
c) zu\
ycie paszy na 1 kg przyrostu.
d) zu\
ycie paszy w okresie zimowym.
12. Najbardziej wartościowe w \
ywieniu zwierząt gospodarskich są pasze zawierające białka,
w których są
a) tylko aminokwasy egzogenne.
b) tylko aminokwasy endogenne.
c) wszystkie aminokwasy.
d) aminokwasy względnie egzogenne.
13. Je\
eli świnie otrzymują w paszach du\
o włókna surowego (błonnika) to mo\
emy mówić o
a) \
ywieniu zbilansowanym.
b) \
ywieniu racjonalnym.
c) \
ywieniu nieracjonalnym.
d) \
ywieniu optymalnym.
14. Zielonki z upraw polowych to pasze zawierające przede wszystkim:
a) du\
e ilości tłuszczów.
b) du\
e ilości witamin.
c) du\
e ilości łatwostrawnych węglowodanów.
d) du\
e ilości białka.
15. Skrót JPś oznacza
a) jednostkę pokarmową produkcji wełny.
b) jednostkę pokarmową produkcji mleka.
c) jednostkę pokarmowa produkcji \
ywca.
d) jednostkę pokarmową produkcji jaj.
16. Do pasz pochodzenia roślinnego zaliczyć mo\
na
a) serwatkę i siano.
b) siano i śrutę jęczmienną.
c) zielonkę i maślankę.
d) słomę i melasę.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
25
17. Proces fermentacji mlekowej odpowiedzialny za zakiszanie pasz przebiega w warunkach
a) beztlenowych.
b) z ograniczonym dostępem tlenu.
c) przy całkowitym dostępie tlenu.
d) dostęp tlenu nie ma tutaj znaczenia.
18. W normowaniu pasz dla krowy mlecznej nale\
y uwzględnić
a) zapotrzebowanie produkcyjne.
b) zapotrzebowanie bytowe.
c) zapotrzebowanie na mleko.
d) zapotrzebowanie bytowe i produkcyjne.
19. Podstawę \
ywienia zwierząt prze\
uwających powinny stanowić pasze
a) objętościowe.
b) treściwe.
c) wysokobiałkowe.
d) pochodzenia zwierzęcego.
20. Podawanie prze\
uwaczom zbyt du\
ej ilości młodych zielonek niezbilansowanych
paszami energetycznymi powoduje:
a) utratę apetytu.
b) wzrost apetytu.
c) biegunki.
d) zaparcia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
26
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko..........................................................................................
Organizowanie i wykonywanie prac związanych z \
ywieniem zwierząt
Zakreśl poprawną odpowiedz
.
Nr
Odpowiedz
Punkty
zadania
1
a b c d
2
a b c d
3
a b c d
4
a b c d
5
a b c d
6
a b c d
7
a b c d
8
a b c d
9
a b c d
10
a b c d
11
a b c d
12
a b c d
13
a b c d
14
a b c d
15
a b c d
16
a b c d
17
a b c d
18
a b c d
19
a b c d
20
a b c d
Razem:
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
27
TEST 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej  Organizowanie
i wykonywanie prac związanych z \
ywieniem zwierząt
Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
- zadania 1,2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 13, 16, 17 są z poziomu podstawowego,
- zadania 12, 14, 15, 18, 19, 20 są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za ka\
dą prawidłową odpowiedz
uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedz
lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań  uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
- dopuszczający  za rozwiązanie co najmniej 7 zadań z poziomu podstawowego,
- dostateczny  za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,
- dobry  za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 4. z poziomu ponadpodstawowego,
- bardzo dobry  za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu
ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. c, 3. c, 4. d, 5. b, 6. c, 7. b, 8. d, 9. a, 10. c, 11. b,
12. c, 13. b. 14. c, 15. a, 16. c, 17. b, 18. c, 19. b, 20. d.
Plan testu
Nr Cel operacyjny Kategoria Poziom Poprawna
zad. (mierzone osiągnięcia ucznia) celu wymagań odpowiedz

Określić znaczenie składników
1. organicznych i nieorganicznych B P c
w \
ywieniu zwierząt.
Wyjaśnić terminologię: pasza,
2. A P c
racjonalne \
ywienie zwierząt.
3. Określić ich wartość pokarmową. B P c
Określić mierniki do określania
4. pokarmowej wartości pasz oraz B P d
pokarmowych potrzeb zwierząt.
Scharakteryzować i rozpoznać rodzaje
5. C P b
pasz
Zastosować metody konserwacji,
6. przechowywania i przyrządzania pasz C P c
dla zwierząt
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
28
Ustalić zapotrzebowanie pokarmowe
7. dla zwierząt w zale\
ności od gatunku C P b
i kierunku u\
ytkowania
8. Wyjaśnić pojęcie porcja paszy A P d
Określić czynniki wpływające na
9. C P a
zdrowie i produkcyjność zwierząt
Wyjaśnić wymagania Unii Europejskiej
10. B P c
dotyczące produkcji i u\
ytkowania pasz
Obliczyć koszt \
ywienia zwierząt
11. C P b
gospodarskich
Scharakteryzować znaczenie
składników organicznych
12. C PP c
i nieorganicznych
w \
ywieniu zwierząt
Wyjaśnić terminologię: pasza,
13. A P b
racjonalne \
ywienie zwierząt
Dokonać klasyfikacji pasz oraz określić
14. C PP c
ich wartość pokarmową
Zastosować mierniki do określania
15. pokarmowej wartości pasz oraz D PP a
pokarmowych potrzeb zwierząt
Wyjaśnić ró\
nice między
16. B P c
poszczególnymi rodzajami pasz
Scharakteryzować metody konserwacji,
17. przechowywania i przyrządzania pasz C P b
dla zwierząt
Ustalić zapotrzebowanie pokarmowe
18. dla zwierząt w zale\
ności od gatunku C PP c
i kierunku u\
ytkowania
Ustalić dawkę \
ywieniową dla zwierząt
19. C PP b
gospodarskich
Scharakteryzować czynniki wpływające
20. C PP d
na zdrowie i produkcyjność zwierząt
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
29
7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbli\
ającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uwa\
nie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań. Do ka\
dego zadania dołączone są 4 mo\
liwości odpowiedzi. Tylko
jedna jest prawidłowa.
5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X. W przypadku pomyłki nale\
y błędną odpowiedz
zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedz
prawidłową.
6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłó\
jego rozwiązanie
na póz
niej i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.
8. Na rozwiązanie testu masz 35 min.
Powodzenia!
Materiały dla ucznia:
 instrukcja,
 zestaw zadań testowych,
 karta odpowiedzi.
ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH
1. Składniki budulcowe dostarczane zwierzętom w paszach zawarte są w
a) tłuszczach.
b) witaminach.
c) białkach.
d) węglowodanach.
2. Przez racjonalne \
ywienie rozumiemy
a) podawanie zwierzętom pasz w największych ilościach.
b) wydzielanie minimalnych ilości pasz zwierzętom.
c) podawanie zwierzętom pasz w ilościach jakie mogą zjeść przy racjonalizacji ich
kosztów.
d) podawanie zwierzętom pasz najtańszych w ilościach ograniczonych.
3. Spośród pasz roślinnych najlepszymi dostarczycielami białek są
a) trawy.
b) kiszonki.
c) rośliny motylkowate.
d) ziemniaki.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
30
4. JPM  jednostka paszowa produkcji mleka oznacza ilość energii netto produkcji mleka,
której dostarcza 1 kg standardowego
a) owsa.
b) pszenicy.
c) kukurydzy.
d) jęczmienia.
5. Ziarno jęczmienia, śruta kukurydziana, gnieciony owies to pasze
a) pochodzenia zwierzęcego.
b) treściwe.
c) objętościowe suche.
d) pochodzenia mineralnego.
6. Siano najlepiej przechowywać w pomieszczeniu
a) wilgotnym i ciemnym.
b) suchym i nasłonecznionym.
c) suchym i ciemnym.
d) wilgotnym i nasłonecznionym.
7. Dawka \
ywieniowa oznacza
a) ilość składników od\
ywczych podawanych zwierzęciu w określonym czasie.
b) ilość pasz podawanych zwierzęciu w określonym czasie.
c) ilość białka podawanego zwierzęciu w określonym czasie.
d) ilość owsa podawanego zwierzęciu w ciągu doby.
8. Porcja paszy zadawana zwierzętom jednorazowo to
a) dawka \
ywieniowa.
b) opas.
c) norma \
ywieniowa.
d) odpas.
9. Podawane zwierzętom pasze wysokiej jakości skutkują
a) utrzymaniem dobrego zdrowia.
b) pogorszeniem się zdrowia.
c) nie mają wpływu na zachowanie dobrego zdrowia.
d) nadmiernym przyrostem zwierząt.
10. W przemysłowych mieszankach paszowych produkowanych na terenie krajów UE
a) mo\
na stosować mączki zwierzęce.
b) mo\
na dowolnie stosować produkty GMO.
c) nie mo\
na stosować mączek zwierzęcych.
d) mo\
na stosować tylko składniki wyprodukowane w danym kraju.
11. Koszt \
ywienia zwierząt gospodarskich przede wszystkim zale\
y od
a) cen energii elektrycznej.
b) cen pasz.
c) cen sprzedanego \
ywca.
d) cen urządzeń do zadawania pasz.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
31
12. Niedobór \
elaza w paszach dla zwierząt mo\
e spowodować
a) awitaminozę.
b) atonię.
c) anemię.
d) apatię.
13. śywienie zwierząt prze\
uwających zielonkami zawierającymi du\
o białka w stosunku do
składników energetycznych jest
a) \
ywieniu zbilansowanym.
b) \
ywieniu nieracjonalnym.
c) \
ywieniu racjonalnym.
d) \
ywieniu optymalnym.
14. Pasze treściwe charakteryzują się
a) małą koncentracją energii w jednostce masy.
b) wysoką zawartością wody.
c) wysoką koncentracją energii w jednostce masy.
d) wysoką zawartością tłuszczów.
15. System NEL jest stosowany w programowaniu \
ywienia
a) krów mlecznych i odchowie młodego bydła.
b) macior i odchowie prosiąt.
c) maciorek i odchowie jagniąt.
d) klaczy i odchowie z
rebiąt.
16. W paszach objętościowych soczystych znajduje się
a) ok. 15% wody.
b) ok. 50 % wody.
c) ok. 85 % wody.
d) ok. 93% wody.
17. Suszenie pasz to metoda konserwacji, która polega na
a) przechowywaniu pasz we właściwych warunkach.
b) odprowadzeniu z pasz du\
ych ilości wody.
c) zapewnieniu przechowywania w ciemnych pomieszczeniach.
d) zapewnieniu właściwych warunków wilgotnościowych w magazynie.
18. Błąd przy bilansowaniu dawki \
ywieniowej powinien zamykać się w granicach
a) (+) (-) 20% normy.
b) (+) (-) 2% normy.
c) (+) (-) 5% normy.
d) (+) (-) 10% normy.
19. Opracowując harmonogram \
ywienia dzienną dawkę \
ywieniową pasz dla zwierząt
nale\
y podzielić na
a) 4 równe porcje.
b) racjonalnie zaplanowane odpasy.
c) mo\
liwie najbardziej urozmaicone porcje pasz.
d) maksimum 2 odpasy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
32
20. Dodatnia retencja azotu w organizmie zwierzęcym występuje zwykle u
a) zwierząt starych.
b) zwierząt wysokoprodukcyjnych.
c) zwierząt o słabej kondycji.
d) zwierząt młodych i rosnących.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
33
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko..........................................................................................
Organizowanie i wykonywanie prac związanych z \
ywieniem zwierząt
Zakreśl poprawną odpowiedz
.
Nr
Odpowiedz
Punkty
zadania
1
a b c d
2
a b c d
3
a b c d
4
a b c d
5
a b c d
6
a b c d
7
a b c d
8
a b c d
9
a b c d
10
a b c d
11
a b c d
12
a b c d
13
a b c d
14
a b c d
15
a b c d
16
a b c d
17
a b c d
18
a b c d
19
a b c d
20
a b c d
Razem:
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
34
7. LITERATURA
1. Dymnicka M., Sokół J.L. [red.]: Podstawy \
ywienia zwierząt. SGGW, Warszawa, 2001.
2. Hanczałowski P., Koreleski J., Wolski T.: Składniki pokarmowe i antyod\
ywcze
występujące w roślinach. Instytut Zootechniki, Kraków 2001
3. Jamroz D. [red.]: śywienie zwierząt i paszoznawstwo. T.3. Paszoznawstwo. Wyd. Nauk.
PWN, Warszawa 2006
4. Jamroz D. [red.]: śywienie zwierząt i paszoznawstwo. T.1. Fizjologiczne i biochemiczne
podstawy \
ywienia zwierząt. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 2006
5. Poradnik PROW. CDR Brwinów 2006
6. Skrócone normatywy produkcji rolnej. RCDRRiOW Radom.2000
7. Tabele składu chemicznego i wartości pokarmowej pasz. Instytut Zootechniki, Kraków
2003.
Literatura metodyczna
1. Dretkiewicz-Więch J.: ABC nauczyciela przedmiotów zawodowych. Operacyjne cele
kształcenia. Zeszyt 32. CODN, Warszawa 1994
2. Niemierko B.: Między oceną szkolną a dydaktyką. WSiP, Warszawa 1997
3. Niemiecko B.: Pomiar wyników kształcenia zawodowego. BKKK, FW, Warszawa 1997
4. Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom, 2000
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
35