1. Prawo traktatów – kontynuacja rozważań.

1. Każda umowa międzynarodowa powinna zostać zarejestrowana w Sekretariacie NZ. Jeśli tego strona nie zrobi, to nie można potem się na ten akt w sporze powoływać.

2. Jeżeli „to coś”, co badamy zawiera odwołanie do art. 102 KNZ, to wskazuje to na to, że raczej jest to umowa międzynarodowa.

Przykład: rząd Egiptu próbował w sekretariacie zarejestrować akt jednostronny, choć to nie była umowa międzynarodowa.

Art. 102 jest mocnym wsparciem domniemania na rzecz umowy międzynarodowej.

1. To, że mamy przepisy o bardzo ogólnym charakterze nie oznacza, że przestaje to być normą międzynarodową, gdyż mogą one rodzić różne skutki. Jeśli nie ma żadnych barier, to z pewnością jakieś skutki w sferze wewnętrznego prawa krajowego będą.

2. Zasady pacta sunt servanda i dobrej wiary wymuszają wykonanie norm.

3. Ogólny charakter, przedmiot, treść nie stanowią same z siebie żadnej blokady, by określić, że mamy umowę międzynarodową.

4. Co w sytuacji, gdy mamy do czynienia z porozumieniem dwóch podmiotów („gentelmeńskie porozumienie”), zawarte na gruncie PMP, ale z którego bezpośrednio nie wypływają żadne prawa i obowiązki? Czy jest możliwe wyprowadzenie jakiegoś następstwa prawnego?

Jeśli wrzucamy tutaj zasadę dobrej wiary, to coś de facto powinno powstać…

Czy jest coś takiego jak zasada uprawnionych oczekiwań? Jeśli mamy zasadę dobrej wiary, to musi istnieć cały ciąg zasad, które możemy wywieść z zasady dobrej wiary. Powinno nam coś to dać. W związku z tym od czasu do czasu w doktrynie pojawia się wątpliwość: czy można powiedzieć, że w pewnych sytuacjach państwa zachowują się „tak, jakby wyrażały zgodę”?

Jednym z możliwych sposób jest odniesienie do ogólnej zasady dobrej wiary albo zasady uprawnionych oczekiwań: na podstawie tej nie-umowy podmiot B odstępuje od porozumienia – naruszył on dobrą wiarę, gdyż podmiot A został pokrzywdzony, ewentualnie osoby trzecie, gdyż podmiot A mógł już poczynić pewne starania/przygotowania do realizacji porozumień. Choć nie jest to umowa, to spoglądamy z perspektywy dobrej wiary: jest to tzw. consent-like formula.

1. Może pojawić się coś w rodzaju quasi-odpowiedzialności międzynarodowej. Pomocniczo stosujemy ogólną zasadę prawa i dlatego możemy stworzyć coś na wzór odpowiedzialności międzynarodowej. Teoretycznie naruszenie zasady dobrej wiary jako swoistej metanormy powinno rodzić skutki na gruncie międzynarodowym. Jednakże problem jest tu z tym, że nie jest to umowa międzynarodowa – skutki wynikają zatem z bezpośredniego naruszenia samej zasady dobrej wiary.

1. Dokumenty, w jakich może być zawarty traktat (na podstawie KWPT).

1. Jeśli w sposób nieprawidłowy zidentyfikujemy, co traktat, stanowi to nie możemy nic powiedzieć konkretnie o prawach i obowiązkach podmiotów (np. mamy załącznik 14 do danego traktatu, który określa coś niezastosowalnego dla państwa X) – bez znajomości dodatkowych załączników, etc. możemy prawa i obowiązki źle określić.

2. Jeśli dobrze nie zidentyfikujemy „pola”, to może być problem, np. stosujemy do danego traktatu art. 105, mimo że może do niego być kilkadziesiąt odniesień.

3. Problem wstępu (preambuły): wstęp często zawiera intencje zawarcia traktatu, etc. – cel, zamiar, intencja, przedmiot są potrzebne, byśmy zrozumieli, w jaką stronę zmierzają zamierzenia podmiotów; w tym znaczeniu wstęp stanowi integralną część traktatu.

1. Nazwa traktatu.

Traktat niekoniecznie musi nazywać się traktatem.

Traktat to może być pojęcie, nazwa, ale oprócz tego możemy mieć konwencje, pakt, konkordat, etc., a to i tak będzie traktat w rozumieniu KWPT.

1. Art. 3 KWPT: Porozumienia międzynarodowe nie objęte zasięgiem niniejszej konwencji.

1. KWPT wyraża w swoich zakresach istnienie zwyczaju międzynarodowego, ale rolą Komisji PMP jest też rozwój! KWPT musi bowiem funkcjonować jako całość.

2. Można stwierdzić, że przesłanki nieważności odnoszą się bezpośrednio do zwyczaju, jednakże Komisja stwierdziła, ze sama procedura została dodana, jest to zatem element rozwoju PMP.

3. Częsty przykład transpozycji: zastosowanie reguł wykładni.

Przykład: zastosujemy zwyczaj kryjący się za art. 31 do danej sprawy z XIX wieku, choć można mieć wątpliwości. Możemy zastosować te zwyczaje, ale musimy wykazywać, że one w danym czasie obowiązywały! Nie można zastosować KWPT i już.

1. Problem: para państw, jedno jest stroną konwencji, a drugie nie – wtedy płaszczyzna prawa zwyczajowego; rzecz może ułatwić deklaracja drugiej strony – państwo może powiedzieć: „nie jesteśmy stroną KWPT, ale w tym przypadku zgadzamy się na związanie konwencją” – swoiste wzmocnienie zwyczaju międzynarodowym. Może się okazać, że jeśli państwo powie, iż w danych sprawach konwencja obowiązuje, to na przyszłość wyciągniemy z tego regułę.

2. Problem szczególny: żadne państwo nie jest stroną KWPT – płaszczyzna prawa zwyczajowego, akty jednostronne bądź suma jednostronnych aktów wydawanych przez te podmioty.

3. Przypadek: mamy do czynienia np. z umową zawartą przez państwo i organizację międzynarodową – KWPT może znaleźć zastosowanie (poszerzenie skuteczności).

1. Art. 4 KWPT: Niniejsza konwencja nie działa wstecz.

Zasada lex retro non agit: można wszakże odstąpić, jeśli podmioty się zgodzą i zyskają, będzie to dla nich korzystne. Jednakże z zasady ruch w przeciwną stronę jest niedopuszczalny. Z zasady retroaktywność taka nie powinna mieć miejsca (gdyż stanowi to dołożenie obowiązków).

Sama konwencja po wejściu w życie (art. 84) – wtedy możemy mówić o poniższym.

Np. na gruncie art. 4 Polska może tylko do tych umów od przystąpienia do konwencji, a nie do umów zawartych przed 1990r.

1. Art. 5 KWPT: Traktaty konstytuujące organizacje międzynarodowe oraz traktaty przyjęte w ramach organizacji międzynarodowej.

1. Jeśli pojawiają się spory w prawie traktatów, to wpierw szukamy, czy doszło do wykształcenia się określonych reguł, zasad wewnętrznych.

Przykład: traktaty UE określają kompetencje określonych organów (KE, RUE, PE,…) – procedura zawierania umów w ramach UE: to właśnie te przepisy musza znaleźć pierwszeństwo, dopiero potem możemy pomocniczo sięgnąć do KWPT.

1. Jednakże praktyka nieco nie zgadza się z elementami teoretycznymi: jeśli jest jakiś problem, to owe „traktaty konstytuujące” są normalnie zmieniane, są to zwykłe akty, zwyczajne umowy międzynarodowe, zaś jak jest wszystko dobrze, to uznaje się je za coś nadzwyczajnego. Normy lex specialis do lex generalis.

2. Kiedy można niejednomyślnie zmienić traktaty?

Tak długo, jak one podlegają formule jednomyślności, to styczność traktatów z KWPT jest niezagrożony – art. 5 ciągle będzie miał zastosowanie. Nie da się pozbawić traktatów konstytuujących ich prawnomiędzynarodowego charakteru.

1. WTO, UE – self- contained regime – organizacje te funkcjonują nieco na formule lex specialis (znajdują zastosowanie w pierwszej kolejności, jeśli to nie da efektu, to wracamy na poziom ogólny).

Poprzez wykonanie poszczególnych przepisów lex specialis, to pozostaje nam PMP (nawet na zasadzie retorsji lub represaliów).

1. Prace Komisji PMP uzupełniają niektóre kwestie z KWPT, np. kwestia zastrzeżeń, KPM (wpływ konfliktów zbrojnych 2008).

1. Część druga KWPT: Zawarcie i wejście w życie traktatów.

1. Art. 6 potwierdza zdolność traktatową państw.

Niekiedy zdolność do czynności prawnych może być ograniczona, lecz nie przekłada się na możliwość bycia podmiotem PMP.

Państwo ma zdolność prawną – „może być podmiotem” (ius contrahendi).

Art. 6 KWPT zdolności tej nie tworzy, a potwierdza dla potrzeb samej konwencji.

1. Art. 7 – Pełnomocnictwa.

Art. 7 KWPT odzwierciedla w znacznym stopniu obowiązujący zwyczaj międzynarodowy.

Przykład: osoba X dysponuje stosownym pełnomocnictwem wystawionym przez kompetentny organ władzy państwowej, to uznaje się, że jest uprawniona do podejmowania pewnych czynności.

Inny: X nie ma dokumentu, lecz z praktyki wynika, że państwa uznają X i innych jemu podobnych za osobę kompetentną do podejmowania czynności.

Kolejna sytuacja: osoby pełniące stosowne funkcje, w KWPT mamy wymienione te osoby: głowa państwa, szef rządu, minister SZ (pełnomocnictwo nieograniczone).

Ius representationis omnimodae.