306 VII. LASKA HOŻA
w Luugres (Synodas Ungoncnsis, maj 859). Zatwierdzili tam pierwsze uchwalone kanony, ale wykreślili wzmiankę o Kier• sy. Na rozszerzonym synodzie dwunastu prowincji w Savon-nieres, 14 czerwca 859 r., przeczytano „Kapituły" z Kiersy i nowa redakcję kanonów z Valence. Dyskusja została odłożona Jo innego synodu — krajowego. Rok później w Toul (Tullense concilium, 22. X.860) list synodalny, ułożony przez Hinknuira podaje tę samu naukę, co w Kiersy, ale bez wzmiankę 0 „przeznaczeniu na śmierć", izn. na wieczne potępienie. Wyrażenie .jnusa potępienia" {massa damnalionis) w kan. 2 nawiązuje do św. Augustyna.
39
321
626
K a n 2. Bóg przewiduje i przewidział od wieków i dobre czyny, jakie będą dokonane przez dobrych, i złe, jakie popełnij) źli... Przewidział, żc dobrzy będą takimi dzięki Jego łasce i przez nią też otrzymają wieczne nagrody, u źli będą takimi przez własna złość i otrzymają wiekuiste potępienie z Jego sprawiedliwości... [Florus Diaconus, Sermo de prae-desi., PL 119, 97 A-Bj.
1*27
...Przewidywanie Boże nic nakłada konieczności żadnemu złemu człowiekowi, tak żeby nic mógł on uniknąć zła; lecz Bóg, znając wszystko, co ma się stać. przewidział w swoim wszechmocnym i niezmiennym majestacie, że zły będzie takim z własnej woli.
...A sami źli nie dlatego giną, żc nie mogli być dobrymi, lecz że nimi być nie chcieli i dzięki swemu błędowi przetrwali w masie potępienia* i to z racji grzechu pierworodnego albo uczynkowego.
40
322 . AM
kan. 3. ...Z ufnością wyznajemy, że istnieje przeznaczenie wybranych do życia i przeznaczenie złych do śmierci, w wyborze jednak zbawionych miłosierdzie Boże uprzedza dobrą zasługę, w ukaraniu zaś potępionych — sprawiedliwy sąd Boży jest poprzedzony przez zły czyn [człowieka]...
...Nie tylko nie wierzymy w to. że niektórzy mocą Bożą są przeznaczeni do zła... lecz jeśli są tacy, którzy chcieliby wierzyć w tak wielkie nieszczęście, z całą stanowczością wykluczamy ich ze społeczności wiernych zgodnie z synodem w Orangc [por. nr 38).
(1140 lub 1141)
Poza twierdzeniami Piotra Abclarda (1079-1142) o Trójcy świętej (zob. wstąp do IV.26) odrzuconymi w Sens (Francja) w ymieniono także kilka zdań niezgodnych z powszechną. nauką Kościoła o łusce. (Por. W. Granat, „O łasce Bożej”, i ublin 1959, s. 82).
41
as
(6) Wolna wola sama z siebie wystarczy do wykonania jakiegoś dobra.
S (9)* Nic ściągnęliśmy (na siebie) żadnej winy z Adama, l»vz tylko karę.
13* Przez uczynki człowiek nic staje sic ani lepszy, ani 43
3HO
irszy. m
(1311-1312)
błędy heguardów i boginek o stanic doskonałości
Nazwę beguardów i beginek stosowało się w Niderlandach dla mężczyzn i kobiet, którzy prowadzili życie wspólne bez ślubów zakonnych. Zachowywali własność swoich dóbr, ale tak długo, jak należeli do danej wspólnoty, byli zobowiązani, do czystości i posłuszeństwa. Pierwsze takie wspólnoty żeńskie powstały na terenach 'południowych Niderlandów w XII wieku, męskie — w XIII. Z Belgii rozszerzyli oni swoją działalność na Niemcy i północną Francję, lylko bardzo nieliczni wśród nich wyznawali błędy potępione przez sobór w Vienne. Ale podejrzenie, które na nich padło, zadało śmiertelny cios całemu ruchowi.
Skąd padło podejrzenie na beguardów? — Po pierwsze, sama nazwa była ód początku synonimem heretyków. Pochodziła bowiem albo od słowa flamandzkiego „begaert” — żebrak — i kojarzyła się i „ubogimi braćmi” z Lyonu i Lombardii (zob. wstęp do V. 8), albo uchodziła za zdrobnienie nazwy albigensów. Po drugie, objęto wszystkie społeczności