108
Układy równań liniowych
izn dla p E R\ {-1.2}. Przypadki p = -1 oraz p = 2 przeanalizujemy rozwiązują: odpowiedni układ równań metodą eliminacji Gaussa. Dla p = — 1 mamy
1 1 |
1 |
1 |
1 1 1 1 1 ' |
1 0 0 I 0 1 | ||
1 1 0 1 |
1 1 |
1 1. |
*2 • «1 |
0 1 1 | 1 |
•l — *J! —* |
0 1 1 | 1 J |
zatem r = 0, y = 1 — i, z € R, więc układ ma nieskończenie wiele rozwiązań. Dla p = 2 otrzymujemy
1 |
4 |
1 |
-2 |
■ i |
4 |
1 |
2 |
■ 1 |
4 |
1 |
2 ■ | ||
1 |
1 |
-2 |
4 |
t»3 - mi — |
0 |
-3 |
-3 |
6 |
■ł+lwj — |
0 |
0 |
0 |
9 |
0 |
1 |
1 |
1 . |
0 |
1 |
1 |
1 |
. 0 |
1 |
r |
1. |
W tym przypadku układ nie posiada rozwiązań, bowiem odczytując drugi wiersz ostatniej macierzy w jawnej postaci O-z + Op + O- z = 9 uzyskaliśmy warunek sprzeczny.
• Przykład 4.18
W wytwórni montuje się cztery wyroby A, B, C, D z trzech typów detali a, 6, c. Wyroby .4, B, C, D ważą odpowiednio 60 g, 60 g, 70g, 90 g. Obliczyć, ile ważą poszczególe detale, jeżeli ich liczba w produkowanych wyrobach podana jest w
A |
B |
C |
D | |
a |
1 |
2 |
1 |
1 |
b |
2 |
1 |
1 |
2 |
c |
2 |
1 |
3 |
4 |
tabeli:
Rozwiązanie
Niech x,y, z oznaczają odpowiednio wagi w gramach detali a,b,c. Dane, którymi dysponujemy w tym zadaniu prowadzą do układu równań
a + 26 + 2c = 60 2a + b + e = 60 a + 6 + 3c = 70 a + U + 4c = 90
Wyznaczenie wag poszczególnych detali będzie możliwe, gdy rozważany układ równań będzie miał jednoznaczne rozwiązanie. Stosując metodę eliminacji Gaussa otrzymamy
1 2 2 |
60' |
1 |
2 |
2 |
60' | |
2 1 1 |
60 |
0 |
-3 |
-3 |
-00 | |
1 1 3 |
70 |
•i “* |
0 |
-l |
1 |
10 |
1 2 4 |
90. |
.0 |
0 |
2 |
30. | |
’1 |
2 |
2 |
60' | |||
0 |
0 |
-0 |
-90 | |||
—f |
0 |
-1 |
1 |
10 | ||
.0 |
0 |
2 |
30. | |||
’1 |
2 |
2 |
00 |
»i
■u
w» • (-1)
•4
0 1 -1 0 0 1
-10
15
*14-wj •l - 3*1 - 3vj
10 0 |
20' | |
-» |
0 1 0 |
5 |
.0 0 1 |
15. |
Zatem detal a waży 20 g. detal b waży 6 g, a detal c 15 g.
Zadania
109
• Zadanie 4.1
Dla jakich wartości parametru p 6 R podane układy równań są układami Cramera:
J (P + 1)1 - PU = 1. 1 \ 2® + (p — l)y — 3p S
b)
2px + 4y - pz = 4 21 + y + pz = 1 ;
(4 + 2p)x + 6y + pz = 3
f p1 + 3y + pz = 0 c) < —pi + 2z = 3 ;
l 1 + 2y + pz = p
d)
’ X |
- y - |
2 |
- t = |
pr |
—X |
+ y - |
= |
- £ = |
PV |
—-x |
n + |
z |
- £ = |
PZ |
. —X |
— y - |
Z |
+ £ = |
Pt |
• Zadanie 4.2
Korzystając ze wzoru Cramera znaleźć rozwiązania podanych układów równań:
i 5® - 2y = 6 . ! 3x + y = 4 ’
{x + 2y + 3z = 1 2® + 3y + z = 3 3® + y + 2z = 2
x + 2y + 3z = 14 4x + 3y - z = 7 x - y + z = 2
* Zadanie 4.3
Stosując wzór Cramera obliczyć niewiadomą y z podanych układów równań:
a)
b)
3x + 7y + 2z + 4£ = 0 2y + z = 0
® + 4 y + z = 1 ■ 5x + 3y + 2z =0
x + 3y + 3z + 3t = 1 3® + y + 3z + 3£ = 1 3® + 3y -I- z + 3£ = 1 3® + 3y + 3z + t = 1
c)x + 2y — 4 = 3y + 4z — 6 = 5z + 6a = 7s+8£ = x + y + z + a + £ — 2 = 0.
* Zadanie 4.4
Rozwiązać podane układy równań metodą macierzy odwrotnej:
x + y + z 2® — 3y + 5z -x + 2y - z
4
-5 ; 2
y + z + t X + z + t x + y + t x + y + z
Zadanie 4.5
Znaleźć rzędy podanych macierzy wskazując niezerowe minory maksymalnych stopni