80 II. Parametryczne lesty istotności
wartość pseudo!iczebności próby n. 7. kolei obliczamy wartość stal)styki
>t:, ro-
(2.7)
«: n2 . - - , -
u =-=- -, gdzie a -1 -p;
\ n mx';nx i m2inz są wskaźnikami struktury uzyskanymi z obu prób. Powyższa statystyka ma przy założeniu prawdziwości hipotezy Hn rozkład asymptotyczny ,V(0, 1). Z tablicy rozkładu normalnego A"(0, 1) odczytujemy taką krytyczną wartość w., dla danego z góry poziomu istotności a, aby P( U i > >łc,1}=2. Jeżeli z porównania u z wartością krytyczną ux otrzymamy nierówność u źuz. to znaleźliśmy się w dwustronnym obszarze krytycznym, zatem hipotezę H<, należy wtedy odrzucić na korzyść jej hipotezy alternatywnej Hx. W przeciwnym przypadku, tzc. dla \u\<ux , nic ma podstaw' do odrzucenia sprawdzanej hipotezy //$*
Uwaga. Podobnie jak w innych teslach istotności, gdy hipoteza alternatywna ma postać Hi : px <p2, stosujemy w omawianym teście lewostronny obszar krytyczny, (zn, krytyczną wartość «a odczytujemy z tablic tak, by P{U<ux}-?. Gdy natomiast hipoteza alternatywna ma postać Hx : pi>Pi, stosujemy w lym teście prawostronny obszar krytyczny, tzn. wartość krytyczną u3 odczytujemy z tablic tak. by P{U^ux} = 'x.
Przykład. W celu sprawdzenia, czy zachorowalność na. gruźlicę jest w pewnym wojew'ództv;je taka sama w mieście jak i na wsi, pobrano z ludności wiejskiej i miejskiej dwie losowe próby, mianowicie z ludności miejskiej wylosowano «j = 1200 osób i otrzymano >nx =40 chorych na gruźlicę, a z ludności wiejskiej wylosowano *2 = 1500 osób i otrzymano m2=l00 osób chorych. Przyjmując poziom istotności a—0,05 należy' zweryfikować hipotezę o jednakowym procencie chorych na gruźlicę w mieście i na wsi w tym województwie.
Rozwiązanie. Z treści zadania wynika, że powyższy model nadaje się do jego rozwiązania. Ponieważ nie ma sugestii co do tego, który procent zachorowań Da wsi czy w znieście ma być większy, dlatego budujemy dwustronny obszar krytyczny. Formalnie pisząc, stawiamy hipotezę HQ:px=p2, wobec hipotezy alternatywnej =tp2, gdzie px i pz oznaczają nieznane wskaźniki struktury- chorych na gruźlicę odpowiednio w populacji lud no ki miejskiej i wiejskiej.
Z prób obliczamy
-"-"■.^=0.033 -3,3?;, oraz
“ i
«r:
lOt
=17773= 0 >067=6,7 %.
Z kolei obliczamy
P— -' -4^--0,052, skąd ę =0.942,
rt, -i-n,
oraz
n.n2 _ 1200-1500 _ISOOO_^ -f ??. 1200 + róOO 27
W końcu ze wzoru {2.7) obliczamy
0,033 -0,067 -0.034
U--..........=_-C: -3.9.
V 0,0000739
Z tablicy rozkładu normalnego ,ViO, I) dJa dwustronnego obszaru krytycznego i przy przyjętym poziomie istotności c< -0,05 odczytujemy krytyczną wartość ua=l,96. Z porównania wynika, że :w| =3,9> 1.96 = »a. a więc znaleźliśmy się w obszarze krytycznym, zatem hipotezę Hn odrzucamy. Nie można więc twierdzić, że w tym województwie jednakowa jest zachorowalność na gruźlicę na wsi i w mieście.
Zadania
2.51. Wysunięto przypuszczenie, żc jakość produkcji pewnego wyrobu po wprowadzeniu nowej, tańszej technologii, nie uległa zmianie. Wylosowano niezależnie 120 sziuk tego wyrobu pośród wyprodukowanych starą technologią i oirzymano 12 sztuk 2łych. Wśród wylosowanych 169 sztuk wyprodukowanych przy zastosowaniu nowej technologii było natomiast 29 sztuk złych. Na poziomic istotności a=0,05 sprawdzić hipotezę o jednakowych procentach braków przy produkcji obu metodami.