Jasiński Motywowanie w przedsiębiorstwie (70)

Dlatego też, za lepsze należy uznać dwie pozostałe metody przedstawione przez wspomnianych autorów. Posiadają one też zaletę w postaci dokładniejszego opisu pożądanych i niepożądanych zachowań pracowników, co ma wpływ na obiektywizm oceny. Ze względu na relatywnie mniejszą pracochłonność ocen bardziej przydatna dla powszechnego stosowania w przedsiębiorstwie jest metoda oparta na skalach kwalifikacyjnych. Natomiast dla zwiększenia wartości poznawczych ocen pracowników efektywniejsza i bardziej obiektywna jest metoda zdarzeń krytycznych. Polega ona na obserwacji pracy podwładnych przez przełożonego i rejestracji ich zachowań w różnych sytuacjach. Ta metoda może mieć wyjątkowo duże oddziaływanie motywacyjne, gdyż zarejestrowane zachowania są trudno podważalnymi argumentami oceny.

Arkusz oceny pracownika

Ocenę pracownika przeprowadza się na specjalnie opracowanym arkuszu oceny, którego konstrukcja odpowiada przyjętej technice oceny. Motywacyjne oddziaływanie arkusza ocen jest związane z jego formalną stroną dotyczącą przejrzystości samego aktu oceny. Przykład arkusza oceny opracowanego z wykorzystaniem techniki skal kwalifikacyjnych przedstawiono w załączniku 4. Jest to technika najczęściej wykorzystywana w ocenach pracowniczych.

Przedstawiony arkusz składa się z czterech części. Część pierwsza obejmuje dane osobowe pracownika. Część druga zawiera punktową ocenę pracownika według poszczególnych kryteriów, a także podsumowanie liczby uzyskanych punktów. Na podstawie instrukcji oceny ustala się słowną ocenę pracownika odpowiadającą liczbie uzyskanych punktów.

Część trzecia zawiera uzasadnienie oceny pracownika dokonane przez przełożonego oceniającego, a także stąd wynikające wnioski. Jest to szczególnie ważna część, gdyż na jej podstawie formułowane są ostateczne wnioski dotyczące pracownika przez powołany do tego zespół, bądź przez kierownika przedsiębiorstwa. Na podstawie tej części opracowywane są programy rozwoju pracowników oraz doskonalenia przedsiębiorstwa.

Część czwarta jest opisywana przez zespół do spraw ocen, jeśli istnienie takiego zespołu przewiduje procedura przeprowadzenia ocen.

Interpretacja kryteriów oceny

Bardzo ważnym etapem opracowania systemu ocen jest ustalenie jednolitej interpretacji kryteriów oceny. Dyscyplinuje to pisemna instrukcja, do której przestrzegania zobowiązani są wszyscy przełożeni dokonujący ocen. Zadaniem jej jest zapewnienie w maksymalnie możliwym stopniu takiego samego rozumienia istoty poszczególnych kryteriów przez wszyst-

105