K �jna DIALEKTY POLSKIE737

występowały one po samogłoskach przednich i, i», ę, f, zmiękczonego działowego $' ^ / obok zmiękczonych zębowych c’ j' ^ A* g w wymie-nionych pozycjach, np. ^ == wbyb (por. lit. cisas), ale dS-

wića ^ d/hcika ^ deuika, owbc'a owhka -= oyika (por. skr. amka), wlnbcu ^ wSnbkb d^uenlkb (por. lit. cainikas), dwigali dwigati ^ duigati, ję-5'a t^jęga ^Ljęga (por. lit. hujas 'leniwy’), stbfa ^ stuga s/w/a (por. lot. »%« 'ścieżka’), kbnę^jb ^ kbnęgb ^ kbnęgb (por. st.germ. kuningaz), pS-nę^b ^penęgb ^płhięgb (por. st.górnoniem. pfenning), mfćati mfka-ti ^ mfkati, zfc'adlo ^ zfRadio ^ zfkadlo, tf^ati ^ tfgati ^ C/ga/i itd., co w nformowanych na podłożu tych dialektów językach zachodniosłowiań-skich dało poi. wszystek, wszak, stpol. wszą wsze, czes. vSe, rSeclten, vSedni, rśude, oSaky, rSecek, vśak, słowac. vse, rSedny, rśetok, viak, głuż. wśon, wŚaJco, dłuż. w&en, wśako — ale dziewica, owca, wieniec, jędza, ksiądz, pieniądz itd.

Natomiast na terenach formowania się dialektu wscljotlnioprasłowiań-skiego wymienione samogłoski przednie spowodowały, że nie tylko k, g wymieniły się w zębowe zmiękczone c' j', ale także % P° h *»> & f przeszło w zmiękczone zębowe s', por. ses. dfińca, orbca, v&nbCb, knę$b, vb«b tbsa vbse, ros. ovca, s'erdce, kńaz', v’es' vs'a vs'e, vs'akij, nkr. ics'akyj, ws'o itd.

4. Wytworzenie się i usamodzielnienie w dialektach wschodniopra-słowiańskiego ugrupowania Słowian epentetycznego l po mocno artykułowanych miękkich spółgłoskach wargowych f>' b’ m’ «•' (^ *pj, bi, mi, ni, zob. s. 39), np. krSplę, lubię, kpnlg, iiwTę, co spowodowało defonologi-zaeję korelacji miękkości w zakresie wargowych i zastąpienie miękkich fonemów wargowych przez dwufonemowe grupy [pi'] [bl'j [ml'] [wl']. Na terenach formowania się dialektu zach.psł. epentetyczne / wytworzyło się tylko wewnątrz wyrazów w nierozłącznych połączeniach pj... w zgłosce początkowej, np. pluję, łuż. pluj u, czes. pliji śLp'u- *p[ou- (por. lit. spiduju), bluszcz, głuż. bluSć, dłuż. bliśó ^ b'u- ^ biu- ^ *bhengh-io-, stpol. binda, dłuż. blido 'stół’ ^ biudo (por. goc. biups, gen. sg. biudis), lub w pojedynczych wyrazach (kropla, grobla, niemowlę), nie pociągając przez to za sobą zmian fonologicznych, skoro utrzymała się tu opozycja kri-p'g : krSpg 'acc. sg. f. od kr&ptt’, lub'? : lubo 'ace. sg. f. od lubh’, kpn'ę :

: kpnę 'ace. sg. od kpna', Hw'g : liwg 'acc. sg. od źiwt> itd.

5. Wschodnioprasłowiańskie powstanie c' z' f) z kg w grupach kw, gw zmiękczonych przez L, i_t (dyftongicznego pochodzenia, zob. 1.), np. e'wćt(> ^ kwetb ^ knoi/t-o-s, c' wisti ^ Ićwisti kueistei, z'w6-zda ^ <jw&sda ^ gnoi/zda, z' icizdb ^ yić-izdo ^ *g\ieijzd-o-s. co miało związek z defonologizacją miękkości fonemów wargowych, zob. wyżej pod 4., na skutek której warianty obojętnego na palatalność fonemu [w] mogły się przed nowo powstałymi przednimi £>, i₂ tak silnie zmiękczyć, że ta