34. Resuscytacja krążeniowo-oddechowa 915
34. Resuscytacja krążeniowo-oddechowa 915
Resuscytacja prowadzona przez jednego ratownika:
- U pacjenta nieprzytomnego: odgiąć głowę, wezwać ratownika.
- Przy braku oddechu: 2 x wolny wdech (każdy przez 1 do 1,5 s).
- Sprawdzić tętno na tętnicy szyjnej (nie dłużej niż przez 5-10 s).
- Tętno wyczuwalne: kontynuować sztuczne oddychanie 12 oddechów/min.
- Brak wyczuwalnego tętna: rozpocząć zewnętrzny masaż serca -15 uciśnięć z częstością ok. 100 /min, a następnie 2 x długi wdech (każdy przez 2 s).
- Po czterech cyklach masażu i wentylacji (4 x 15:2) sprawdzić tętno na tętnicy szyjnej.
- Jeśli w dalszym ciągu brak tętna: nadal prowadzić resuscytację w cyklach: 2 oddechy (każdy przez 2 s) i na zmianę 15 uciśnięć serca, częstość uciskania ok. 100/min; po każdym uciśnięciu należy odczekać do pełnego wydechu.
- Co 1-2 min sprawdzać tętno na tętnicy szyjnej (przez 5 s). Jeśli jest wyczuwalne, sprawdzić, czy powróciła samoistna czynność oddechowa.
- Jeśli jest wyczuwalne tętno, a nadal brak czynności oddechowej: prowadzić sztuczne oddychanie z szybkością 12 wdechów/min.
Prowadzenie resuscytacji krążeniowo-oddechowej przez jednego ratownika jest trudne i męczące!
Metoda ta jest bardziej skuteczna od resuscytacji wykonywanej przez jednego ratownika, zwłaszcza gdy ratownicy są wyszkoleni i zgrani ze sobą. Zewnętrzny masaż serca wykonuje się w sposób ciągły z częstością 80-100/min, a po każdym 5 uciśnięciu należy wykonać oddech (przerwa pomiędzy uciśnięciami maksymalnie 1-1,5 s). W praktyce postępuje się w następujący sposób (ryc. 34.19):
Resuscytacja prowadzona przez dwóch ratowników:
- Jeden ratownik znajduje się z boku pacjenta i uciska mostek, drugi ustawia się przy głowie, wykonuje sztuczne oddychanie i kontroluje skuteczność postępowania resuscytacyjnego.
- Ratownik wykonujący sztuczne oddychanie odgina głowę pacjenta do tyłu i na początku wykonuje 2 oddechy. Następnie sprawdza tętno.
- Jeśli tętno jest niewyczuwalne, drugi ratownik rozpoczyna zewnętrzny masaż serca. Częstość uciśnięć ok. 100/min.
- Jeżeli pacjent jest zaintubowany:
Po każdych 5 uciśnięciach mostka przerywa się masaż na ok. 2 s i w tym czasie pierwszy ratownik jeden raz ściska rękami worek oddechowy.
Jeżeli pacjent nie jest zaintubowany: stosunek liczby uciśnięć do wentylacji zawsze wynosi 15:2
-Co 1-2 min kontroluje się, czy nie powróciło samoistne tętno.
Jednoczesna wentylacja i masaż zewnętrzny serca. Jeśli pacjent jest zaintubowany, to wdech można wykonywać pomiędzy uciśnięciami lub jednocześnie z uciśnięciem mostka. Jednoczesne wykonywanie sztucznego oddychania i masażu ma zwiększać przepływ krwi w tętnicy szyjnej. Przy tej metodzie niezbędne jest jednak stosowanie wysokich ciśnień oddechowych. Poza tym wydaje się, że pojedyncze wdechy pomiędzy uciśnięciami mostka są wystarczające, aby rozprężyć płuca lub podtrzymać wentylację.
Uciskanie brzucha, np. za pomocą ubrania ciśnieniowego lub rąk, może także zwiększać przepływ krwi w czasie zewnętrznego masażu serca. Jednak istnieje przy tym niebezpieczeństwo uszkodzenia narządów jamy brzusznej, a także konieczne jest stosowanie bardzo wysokich ciśnień oddechowych.
Wentylacja z wysoką częstotliwością typu dyszowego (jet-ventilation) jest również z powodzeniem stosowana w czasie resuscytacji krążeniowo--oddechowej. Wyniki gazometrii z krwi tętniczej uzyskiwane przy tej metodzie odpowiadają wynikom, jakie osiąga się za pomocą oddechu kontrolowanego z przerywanym dodatnim ciśnieniem (EPPV), ale nie zwiększa się przy tym przepływ krwi.
Najnowsze postępowanie resuscytacyjne. Według najnowszych zasad prowadzenia resuscytacji krążeniowo-oddechowej masaż serca należy wykonywać synchronicznie z wentylacją z nadciśnieniem. Skuteczna częstość uciśnięć mostka wynosi 60/min, a (synchroniczna) częstość oddechów 40/min; dodatkowo uciska się brzuch. Przy stosowaniu tej metody przepływ krwi przez tętnicę szyjną wspólną jest wyższy niż przy postępowaniu konwencjonalnym. Znacznie bardziej natomiast rośnie ciśnienie śródczaszkowe, co może prowadzić do pogorszenia ukrwienia mózgu. Przy stosowaniu tej techniki pacjent musi być zaintubowany i niezbędne są urządzenia do sztucznej wentylacji, dlatego metoda ta nie może być stosowana w postępowaniu natychmiastowym bez dodatkowych środków pomocniczych.