34. Resuscytacja krążeniowo-oddechowa 919
Rozkojarzenie elektromechaniczne oznacza asy-stolię mechaniczną rozpoznawaną na podstawie braku wyczuwalnego tętna przy zachowanej czynności elektrycznej serca. Czynności mechaniczna i elektryczna serca są więc rozprzężone. W EKG może być obecny rytm zatokowy i wszelkiego rodzaju blokowanie pobudzeń, najczęściej jednak stwierdza się obecność rytmu idiowentrykulamego (samorodnego rytmu komorowego). Rytm idio-wentrykularny bez tętna (hiposystolia) rozpoznaje się na podstawie szerokich zespołów komorowych o niskiej częstotliwości, bez czynności mechanicznej. Najczęstszą przyczyną rozkojarzenia elektromechanicznego jest długotrwałe niedokrwienie mięśnia sercowego, ale mogą być także odpowiedzialne czynniki pozasercowe np.:
- hipoksja,
- hipowolemia,
- odma prężna,
- tamponada osierdzia,
- zator tętnicy płucnej,
- hipotermia,
- zaburzenia elektrolitowe,
- ciężka kwasica,
- zatrucia.
W czasie zatrzymania akcji serca u dorosłych W zapisie EKG najczęściej stwierdza się obecność migotania komór, a defibrylacja elektryczna serca jest jedyną logiczną i skuteczną metodą leczenia. Energia elektryczna aplikowana w czasie defibrylacji powoduje jednoczesną depolaryzację wszystkich włókien mięśniowych, po której może znowu powrócić samoistna akcja serca, pod warunkiem, że mięsień sercowy jest dostatecznie zaopatrzony w tlen i nie występuje znaczna kwasica wewnątrzkomórkowa. .Skuteczność defibrylacji elektrycznej serca zależy przede wszystkim od:
- czasu trwania migotania komór,
- rodzaju współistniejących schorzeń lub zaburzeń,
- stanu metabolicznego pacjenta.
Energia elektryczna defibrylatora może być czerpana z sieci elektrycznej lub wbudowanej baterii. Defibrylator składa się z transformatora, w którym napływająca energia jest odpowiednio nastawiana, prostownika, który prąd zmienny z sieci przekształca w prąd stały, oraz kondensatora, w którym energia jest gromadzona i w razie potrzeby oddawana.
Ilość energii wysyłanej z defibrylatora mierzy się w dżulach (J) lub watach na sekundę (Wat/s). Siła prądu płynącego z defibrylatora przez serce zależy od aplikowanej ilości energii i od impedan-cji klatki piersiowej, tzn. od oporu, jaki musi pokonać prąd przepływając przez klatkę piersiową: im większa impedancja, tym mniejsza energia dociera do serca. Dlatego należy zapamiętać:
| Aby uzyskać optymalny skutek defibrylacji, impedancja klatki piersiowej musi być jak najmniejsza.
Wielkość oporu, jaki stawia klatka piersiowa przepływającemu przez nią strumieniowi prądu, zależy
przede wszystkim od:
- wielkości elektrod: im większe elektrody, tym mniejszy jest opór; optymalna średnica elektrod wynosi 13 cm, ale zwykle mają one 8-10 cm,
- wielkości energii: im wyższa energia, tym niższy jest opór,
- oporu pomiędzy elektrodami a skórą: można go zmniejszyć stosując żel na elektrody,
- siły nacisku: silny nacisk (co najmniej 11 kg) na elektrodę zmniejsza opór,
- odstępu pomiędzy elektrodami: im mniejszy, tym niższy opór.
B Smarowanie elektrod żelem i silny nacisk są najważniejszymi czynnościami zmniejszającymi opór klatki piersiowej, dodatkowo może je uzupełniać wykonanie defibrylacji podczas wydechu.
Średni opór klatki piersiowej u człowieka wynosi 70-80 omów (£2), ale wydaje się, że przy prawidłowej technice defibrylacji i zastosowaniu wysokiej energii nie odgrywa on istotnej roli.
Elektrody należy umieścić w taki sposób, żeby prąd przepływał przez serce wzdłuż jego długiej osi (ryc. 34.21). W tym celu jedną elektrodę umieszcza się zazwyczaj po stronie prawej, przymostkowo poniżej obojczyka, a drugą z boku nad koniuszkiem ser-