34. Resuscytacja krążeniowo-oddechowa 943
diagnostyki. Zależnie od temperatury otoczenia ciepłota ciała może się obniżać. Może wystąpić moczówka prosta, nie wyklucza ona jednak rozpoznania śmierci mózgu.
W razie nastąpienia śmierci mózgu u matki, ciążę można w dalszym ciągu utrzymać, pod warunkiem podtrzymywania wentylacji i krążenia. Ciąża jest utrzymywana dzięki czynności hormonalnej łożyska, a nie mózgu matki.
Uprawnieni lekarze. Są to lekarze z wieloletnim doświadczeniem w intensywnym leczeniu pacjentów z ciężkimi uszkodzeniami mózgu, zgodnie z treścią wytycznych dotyczących kształcenia podyplomowego.
ustania czynności mózgu
Przy pierwotnym nadnamiotowym lub wtórnym uszkodzeniu mózgu konieczne jest potwierdzenie, że kliniczne objawy ustania czynności mózgu mają charakter nieodwracalny.
To potwierdzenie uzyskuje się przez:
► prowadzenie dalszej obserwacji klinicznej w określonym przedziale czasu
lub
► wykonanie dodatkowych badań.
Przy pierwotnym podnamiotowym uszkodzeniu mózgu śmierć mózgu można rozpoznać dopiero na postawie płaskiej linii izoelektrycznej w zapisie EEG lub po stwierdzeniu braku krążenia mózgowego potwierdzonego badaniami.
Nieodwracalność ustania funkcji mózgu, a zatem śmierć mózgu są pewne dopiero wtedy, gdy u dorosłego lub u dziecka powyżej 3 roku życia objawy ponownie zostaną potwierdzone po upływie:
- 12 godz. w pierwotnym uszkodzeniu mózgu,
- co najmniej 3 dni przy wtórnym uszkodzeniu mózgu.
Nieodwracalność klinicznych objawów ustania czynności mózgu mogą dodatkowo potwierdzać:
- linia izoelektryczna w zapisie EEG,
- zatrzymanie krążenia mózgowego.
Linia izoelektryczna w zapisie EEG. Jeśli w standardowych odprowadzeniach EEG stwierdza się brak czynności elektrycznej mózgu (= linia izoelektryczna w zapisie EEG), można rozpoznać nieodwracalne zmiany bez prowadzenia dalszej obserwacji w określonym przedziale czasu. Badanie EEG musi być wykonane zgodnie z wytycznymi Niemieckiego Towarzystwa Neurofizjologii Klinicznej i sprawdzone oraz ocenione przez doświadczonego w tej dziedzinie lekarza.
ł Rejestracja zapisu EEG, wolnego od artefaktów, musi trwać nieprzerwanie co najmniej 30 min i być oceniona bez zastrzeżeń.
Potencjały wywołane. Przy pierwotnym nadnamiotowym lub wtórnym uszkodzeniu mózgu, w celu potwierdzenia nieodwracalnego ustania czynności mózgu zamiast prowadzenia obserwacji w wymaganym przedziale czasu, w określonych warunkach można wykazać wygaśnięcie składowych śródmózgowych za pomocą wywołanych wczesnych potencjałów akustycznych lub składowych mózgowych i pochodzących z rdzenia przedłużonego za pomocą wywołanych potencjałów somatosensorycznych (FAEP, SEP). Tak jak w przypadku EEG, zgodnie z wytycznymi Niemieckiego Towarzystwa Neurofizjologii Klinicznej badanie musi być przeprowadzone i nienagannie udokumentowane przez lekarza mającego doświadczenie w posługiwaniu się tą metodą.
Zatrzymanie krążenia mózgowego. Jeśli utrzymane jest dostatecznie wysokie ciśnienie tętnicze krwi, to zatrzymanie krążenia mózgowego można potwierdzić za pomocą ultrasonografii dopple-rowskiej lub scyntygrafii perfuzyjnej. Nieodwracalny charakter ustania czynności mózgu można wtedy ustalić bez dodatkowej obserwacji w wymaganym przedziale czasu. Jeśli brak krążenia mózgowego stwierdzono na podstawie wybiórczej angiografii (konieczne jest obrazowanie obydwu tętnic szyjnych i krążenia podstawno-kręgo-wego!), to także nie jest konieczne dalsze prowadzenie obserwacji.
Jeśli ciśnienie śródczaszkowe nie jest za bardzo obniżone, to również przy nieodwracalnym wygaśnięciu całkowitej czynności mózgu może być częściowo zachowany przepływ. Wtedy nieodwracalność zmian musi potwierdzić dalsza obserwacja lub badania neurofizjologiczne.