larsen0987

37. Położnictwo 987

Tabela 37.2 Zmiany hemodynamiczne obserwowane w czasie ciąży
Parametry	Zmiany
Częstość akcji serca	17%
Pojemność minutowa serca	+30%-50%
Objętość wyrzutowa	+ 18%
Obwodowy opór naczyniowy	-20%
Płucny opór naczyniowy	-35%

czego krwi jest zwiększona o ok. 10 mmHg. Ten spadek ciśnienia tętniczego krwi zaczyna się w I trymestrze ciąży, a najniższą wartość uzyskuje w II trymestrze. Przyjmuje się, że ta wazodylatacja spowodowana jest przede wszystkim zwiększoną produkcją prostacyklin przez śródbłonek.

J Podwyższone wartości ciśnienia tętniczego krwi w ciąży są zawsze patologiczne.

Za górne wartości ciśnienia tętniczego krwi przyjmuje się najczęściej 140/90 mmHg. Skurczowe ciśnienie >160 mmHg lub rozkurczowe ciśnienie >110 mmHg są objawami ciężkiego nadciśnienia.

Ciśnienie żylne. Ciśnienie żylne, poza dolną częścią ciała, pozostaje w zakresie normy. Rozszerzalność żył wzrasta podczas ciąży nawet o 150%, żyl-na część kapilar jest rozszerzona, zwiększa się ich wypełnienie, a przepływ krwi się zmniejsza.

-    rodzaju porodu,

-    ułożenia ciała rodzącej,

-    siły użytej do wydobycia płodu,

-    stosowanych anestetyków,

-    działania leków i płynów infuzyjnych.

Podczas czynności skurczowej z każdym skurczem macicy dochodzi do znacznego wzrostu pojemności minutowej i pracy serca, przy czym ich gwałtowny wzrost jest obserwowany bezpośrednio po wydobyciu łożyska. Częstość akcji serca podczas skurczu macicy zazwyczaj się zmniejsza, podczas gdy ciśnienie tętnicze wzrasta: skurczowe o 15-20 mmHg, a rozkurczowe o 10-15 mmHg; ciśnienie w żyle udowej również wzrasta.

Podczas bólów partych wzrasta ciśnienie wewnątrz klatki piersiowej oraz ośrodkowe (centralne) ciśnienie żylne. Bezpośrednio po rozpoczęciu bólów partych krew z płuc zostaje przesunięta do lewego serca, wzrasta ciśnienie skurczowe i rozkurczowe. W dalszym przebiegu zatrzymanie oddechu powoduje spadek ciśnienia tętniczego przez hamowanie wzrostu żylnego napływu.

We wczesnym okresie po porodzie pojemność minutowa serca najpierw jeszcze wzrasta, następnie razem z częstością akcji serca i objętością wyrzutową w okresie 24-72 godz. zbliża się do wartości stwierdzanych we wczesnym okresie ciąży. Wartości wyjściowe są ponownie uzyskane 6-8 tyg. po porodzie.

2.2.1    Hemodynamika a ułożenie ciała

Powszechnie jest znane, że podczas zmiany pozycji rodzącej z położenia na plecach do pozycji bocznej pojemność minutowa serca wzrasta. Natomiast podczas skurczu macicy wzrost pojemności minutowej serca jest w pozycji na plecach większy niż w ułożeniu na boku.

U niektórych ciężarnych w ułożeniu na plecach dochodzi do zespołu ucisku żyły głównej dolnej ze spadkiem pojemności minutowej serca, co może prowadzić do wstrząsu, niebezpiecznego powikłania u matki i płodu. Ten zespół powinien być natychmiast rozpoznany i leczony.

2.2.2    Hemodynamika podczas porodu

Hemodynamiczne zmiany podczas czynności skurczowej i porodu zależą przede wszystkim od następujących czynników:

2.2.3    Hemodynamika a znieczulenie regionalne

W przypadku zastosowania znieczulenia zewnątrz-oponowego wzrost pojemności minutowej serca podczas porodu, z niedokładnie znanych przyczyn, jest mniej zaznaczony. Ten efekt jest pożądany u pacjentek z chorobami serca lub innymi schorzeniami, w których zwiększona pojemność minutowa serca musi być obniżona.

2.3    Objętość krwi i skład krwi

2.3.1 Objętość krwi

Podczas ciąży całkowita objętość krwi progresywnie wzrasta, uzyskując maksymalną objętość w 30-34 tygodniu ciąży; objętość ta utrzymuje się do porodu.