37. Położnictwo 1019
W wyniku blokady nerwu sromowego (S2, S3, S4) dochodzi do znieczulenia tylnych 2/3 warg sromowych i pozostałej części okolicy krocza, włącznie z odbytem. Przednia część warg sromowych większych, która jest unerwiona przez nerw udowo--płciowy, pozostaje nieznieczulona. Nerw ten może być wyłączony poprzez miejscową infiltrację.
Blokada nerwu sromowego może być przeprowadzona od strony krocza lub przez pochwę. Dostęp przez pochwę jest mniej bolesny, charakteryzuje się wysokim stopniem skuteczności, a ilość powikłań jest niewielka.
Blokada nerwu sromowego jest wykonywana przez położników przede wszystkim do pochwowych zabiegów położniczych.
Do uzyskania skutecznej blokady konieczne jest podanie 20-25 ml środka znieczulającego miejscowo. Głównym objawem niepożądanym jest niebezpieczeństwo toksycznego działania środka znieczulającego miejscowo i często niezadowalająca jakość analgezji.
W tej metodzie, podczas okresu rozwierania położnik wstrzykuje roztwór środka znieczulającego miejscowo obustronnie, przyszyjkowo w boczne sklepienia pochwy. Usunięty zostaje tylko ból w zakresie macicy. Metoda ta jest niebezpieczna:
Podczas blokady przyszyjkowej często występują płodowe zaburzenia rytmu serca, aż do bradykar-dii. Opisywana była także śmierć noworodków. Dlatego metoda ta nie powinna być stosowana.
Poród może być w każdym momencie zakończony cięciem cesarskim. Obecnie, w zależności od ośrodka, cięcie cesarskie wykonywane jest u ok. 10-15% rodzących. Ryzyko cięcia cesarskiego jest niewielkie, a umieralność matek wynosi 0,1-0,2%. Zagrożenie płodu jest znacznie mniejsze, jak przy porodzie przez pochwę, gdy mogą wystąpić powikłania położnicze. Dla anestezjologa cięcie cesarskie, z powodu możliwości specyficznych powikłań i konieczności jednoczesnej opieki nad dwojgiem pacjentów, jest szczególnym wyzwaniem. W przypadku cięcia cesarskiego wymagane są od anestezjologa niezbędne umiejętności i doświadczenie.
Cięcie cesarskie jest wykonywane wtedy, kiedy poród musi być ukończony, a jego operacyjne rozwiązanie drogą przez pochwę jest niemożliwe albo przeciwwskazane. Cięcie cesarskie jest również wykonywane jako postępowanie prewencyjne albo w razie potrzeby z powodu nagłego zagrożenia życia ciężarnej i/lub noworodka. W tab. 37.5 przedstawiono wskazania do cięcia cesarskiego. Planowe cięcie cesarskie. Dotyczy to zabiegu, do którego pacjentka jest zazwyczaj dobrze przygotowana, a jej ogólny stan zdrowia jest również przeważnie dobry. Dlatego cięcie cesarskie może być wykonane w każdej konwencjonalnej metodzie znieczulenia: w znieczuleniu ogólnym, zewnątrz-oponowym i podpajęczynówkowym.
Przykład: Niestosunek porodowy pomiędzy wymiarami główki i miednicy; cukrzyca u matki (operacja między 37 a 38 tygodniem ciąży), ery-troblastoza u płodu.
Cięcie cesarskie ze wskazań nagłych jest przeprowadzane wtedy, kiedy nieoczekiwane komplikacje w późnym okresie ciąży lub podczas porodu zagrażają ciężarnej i/lub płodowi i to zagrożenie nie może być zlikwidowane innymi metodami położniczymi.
Przykład: ostre krwawienie z łożyska przodującego lub odklejenie łożyska; skurcz tężcowy macicy; ciężka rzucawka.
Cięcie cesarskie ze wskazań nagłych jest przeprowadzane prawie wyłącznie w znieczuleniu ogólnym. Znieczulenie regionalne jest przeciwwskazane przy zagrażającym lub stwierdzanym wstrząsie, gdyż poprzez powodowanie blokady współczulnej może pogarszać stan wstrząsu. Także w stanach nagłych, czas potrzebny na wykonanie blokady jest zbyt długi.
Wybór metody znieczulenia do planowego cięcia cesarskiego jest niejednolicie oceniany i zależy od wielu czynników: