37. Położnictwo 1005
Ryc. 37.3. Ciężkie zmiany deceleracji akcji serca płodu (górna krzywa). Dolna krzywa - tokogram.
dłowym przebiegu porodu i jego zmianach wywołanych stosowanymi metodami znieczulenia.
W praktyce centralnych blokad ważne jest rozróżnienie dolegliwości bólowych występujących w I i II okresie porodu. W okresie rozwierania występuje ból trzewny, natomiast w okresie wydalania dominuje ból somatyczny.
Okres rozwierania (I okres porodu) obejmuje czas od pierwszych regularnych skurczów porodowych aż do pełnego rozwarcia ujścia macicy. Okres ten trwa u pierworódek 10-12 godz., a u wieloródek 6-8 godz.
W tym okresie występują bóle trzewne spowodowane przez następujące mechanizmy:
- rozwieranie szyjki i dolnych segmentów macicy,
- rozciąganie trzonu macicy podczas skurczu. Intensywność bólu zależy przede wszystkim od siły skurczu i powstającego ciśnienia.
Drogi przewodzenia. Impulsy bólowe z szyjki i macicy przewodzone są przez trzewne dośrodkowe drogi nerwowe (bezrdzenne włókna C) i włókna współczulne przez tylne korzenie nerwów rdzeniowych ThlO-Ll do rdzenia kręgowego (ryc. 37.4).
We wczesnej fazie I okresu porodu biorą udział tylko korzenie nerwowe Th 11 i Th 12, a przy zwiększającej się intensywności skurczów także jeszcze sąsiadujące segmenty Th 10 i LI.
Ból podczas I okresu porodu jest odczuwany przez rodzące w obrębie podbrzusza. Rozciąga się on od pępka aż do pachwiny i bocznie od grzebienia kości biodrowej aż do krętarza większego i odczuwany jest w okolicy grzbietowej jako ból krzyżowy (ryc. 37.5).
Okres wydalania (II okres porodu) obejmuje czas od pełnego rozwarcia ujścia macicy (10 cm) do porodu dziecka. U pierworódek okres ten trwa ok. 30—40 min, a u wieloródek 20-30 min. U pierworódek nie powinien trwać dłużej niż 2 godz. a u wieloródek 1 godz., aby nie doszło do zagrożenia płodu.
W przypadku znieczulenia regionalnego czas ten może się wydłużyć o 1 godz.
Okres parcia rozpoczyna się wraz z odruchem parcia spowodowanym przez ucisk czaszki na splot lędźwiowo-krzyżowy podczas przechodzenia przez część środkową miednicy. Okres parcia u pierworódek nie powinien trwać dłużej niż 30 min, a u wieloródek nie dłużej niż 20 min.
W tym okresie porodu ból wywołany jest przez następujące mechanizmy:
- ciągły skurcz macicy,
- rozciągnięcie tkanek miednicy i ucisk na korze-