larsen1045

37. Położnictwo 1045

Zespół HELLP

Zespół HELLP występuje często w przebiegu ciężkiego stanu przedrzucawkowego łub rzucawki. U 10-20% pacjentek bez nadciśnienia dochodzi również do rozwoju tego zespołu.

Bóle w obrębie prawej strony nadbrzusza, spowodowane napięciem torebki przez powiększoną wątrobę, są uważane za pewne objawy rozpoczynającego się zespołu HELLP. Podczas ciężkiego zespołu HELLP może się rozwinąć DIC z koagu-lopatią ze zużycia, które może być rozpoznane na podstawie następujących zmian parametrów układu krzepnięcia:

-    spadku stężenia fibrynogenu,

-    wydłużenia czasu trombinowego,

-    trombocytopenii,

-    spadku stężenia czynnika VII.

Wystąpienie zespołu DIC wymaga natychmiastowego rozwiązania ciąży.

Jednostka maciczno-łożyskowa

Skurcz naczyniowy i zagęszczenie krwi ze wzrostem lepkości krwi jest powodem 50-70% zmniejszenia przepływu krwi przez łożysko. Z powodu granicznej funkcji łożyska należy się liczyć z zaburzeniami wzrostu płodu. Rozwija się nadmierna aktywność macicy z nadwrażliwością na oksytocynę (Syntocinon), dlatego nierzadkie jest wcześniejsze wystąpienie czynności porodowej.

8.6.3 Leczenie

Obecnie nie ma żadnej przyczynowej terapii stanu rzucawkowego i rzucawki, a stosowane jest wyłącznie leczenie objawowe. Najistotniejsze znaczenie u matki ma normalizacja hemodynamiczna lub ciśnienia tętniczego, przepływu krwi przez łożysko i profilaktyka drgawek.

Leczenie nadciśnienia

Należy dążyć do uzyskania wartości ciśnienia tętniczego w zakresie < 160/100 mmHg lub prawidłowych wartości ciśnienia skurczowego i rozkurczowego.

Hydralazyna. Obniża ona ciśnienie tętnicze przez bezpośrednie rozszerzenie tętniczek. Obecnie hydralazyna jest przypuszczalnie najczęściej stosowanym lekiem obniżającym ciśnienie w stanie przedrzucaw-kowym. U większości pacjentek można uzyskać zadowalającą wartość ciśnienia tętniczego bez szkodliwego wpływu na przepływ krwi przez łożysko. W ciężkim stanie przedrzucawkowym hydralazyna jest stosowana w ciągłym wlewie dożylnym.

Dawkowanie hydralazyny: 2-20 mg/godz.,

maksymalnie do 200 mg/24 godz.

Do najważniejszych niepożądanych efektów stosowania hydralazyny należą tachykardia i bóle głowy. Podczas jej dożylnego stosowania opisywana była także trombocytopenia u płodu.

Leki P-adrenolityczne. Leki te są stosowane w celu zmniejszenia wywołanej hydralazyną odruchowej tachykardii, a także celem zwiększenia jej hipotensyjnego działania. Takie połączenie jest bardzo skuteczne, rzadko więc muszą być dołączone inne leki antyhipertoniczne. Korzystne działanie ma dołączenie labetalolu, blokującego receptory a i P, jednak obecnie nie ma na to potwierdzonych dowodów.

Diazoksyd. Stosowany jest on celem uzyskania zadowalającego spadku ciśnienia tętniczego w przypadkach, w których skojarzenie hydralazyny z P-adrenolitykiem (np. z labetalolem) nie jest skuteczne. Diazoksyd musi być podawany dożylnie. Do objawów niepożądanych podczas jego stosowania należą: tachykardia, uczucie ciepła i senność, a czasami obserwowane jest zmniejszenie ilości oddanego moczu.

Urapidil. Środek ten jest alternatywą diazoksydu. Urapidil jest szczególnie wskazany w rzucawce porodowej, ponieważ nie powoduje on zwiększenia przepływu mózgowego ze wzrostem ciśnienia śródczaszkowego. Dawkowanie - zob. rozdz. 29.

Anatagoniści kanału wapniowego. Ponieważ ni-fedypina w eksperymencie na zwierzętach wykazała toksyczne działanie na zarodka i płód, dlatego przed wydobyciem płodu nie jest stosowana. Działanie hipotensyjne jest mniej wyraźne od stwierdzanego po hydralazynie. Werapamil jest jedynym antagonistą kanału wapniowego dopuszczonym do stosowania przed porodem. Potencjalizując działanie siarczanu magnezu może spowodować niekontrolowany spadek ciśnienia tętniczego.

Nitroprusydek sodu. Z powodu niebezpieczeństwa zatrucia płodu cyjankami ten środek obniżający ciśnienie tętnicze nie jest stosowany.