120 | l),is/ykowsk.i. (ukoś, >y« In w |m n|ic Mywli |H'il.i|{0|tic/!K'|
niniejszej publikacji), jednak podjęto próbę ustalenia ich znaczenia 1IL1 kształtowania ocen jakości życia w grupie nam zycieli studiujących.
Pierwszą zmienną uwzględnioną w badaniach jest płeć. Kwestią oczywi stą jest to, że kobiety i męż.czyźni różnią się pod względem biologicznym i społecznym. Potoczne opinie i badania naukowe świadczą o różnicu jącym wpływie płci na zachowania i przeżywanie codzienności u kobiet i mężczyzn. Czynnik płci wiąże się ze specyficznym podziałem obowiązków (np. kobiety jako matki, mężczyźni jako ojcowie), wyborem sposobów spy dzania czasu wolnego (np. kobiety wybierają aerobik, mężczyźni zaś pili < nożną) itp. Między innymi te przesłanki były podstawą do uznania płci /.> zmienną, która może kształtować ocenę jakości życia badanych.
Na podstawie otrzymanych wyników badań ustalono, iż mężczyźni w ba danych grupach nie postrzegają jakości swojego życia w stopniach: bardzo wysokim i wysokim. W tej grupie aż 41,4% badanych nisko ocenia swoj< życie. Według przyjętej skali, 37,9% mężczyzn jakość życia określa na po ziomie przeciętnym.
W grupie kobiet najwięcej występuje ocen przeciętnych (44,7%) oraz ni skich (36,5%). Bardzo wysoko jakość swojego życia ocenia jedynie 5% ko biet, wysoko - 10,9%, a bardzo nisko około 2,8% badanych nauczycielek.
Na podstawie skali punktowej ustalono, że średnie oceny jakości życia dla grupy kobiet i dla grupy mężczyzn są na tym samym poziomic: 2,7‘) i 2,78. Z tego wynika, że oceny jakości życia mężczyzn i kobiet są na ogól takie same. Szczegółowe dane dotyczące ocen jakości życia kobiet i męż czyzn przedstawia tabela 16.
Na podstawie analizy badań własnych ustalono, iż w każdej z grup sto sunkowo niewielka grupa nauczycieli ocenia jakość swojego życia bardzo wysoko oraz wysoko, co odpowiada (zgodnie z przyjętą punktacją) wartos ciom liczbowym: 5 i 4. Do ocen najczęściej występujących w próbie należą: przeciętna i niska.
! ilu lii 16. Średnie oceny jakości życia nam zy« u li 'itudiii)i|< yi li w zależności od pl< i w grupach PK, IIK. PK i I IR (w punklai li)
1’ |
Ocena |
(ii tipy nauczycieli | ||||||||
IM |
1 IK |
PR |
1 IR | |||||||
M |
K |
M |
K |
M |
K |
M |
K | |||
1 |
Iłurdzo wysoka |
5 |
9 |
4 |
- |
5 | ||||
I |
Wysoka |
4 |
- |
19 |
6 |
5 |
11 |
4 | ||
V |
Przeciętna |
3 |
3 |
62 |
5 |
15 |
1 |
51 |
2 |
1 1 |
1 |
Niska |
2 |
2 |
43 |
6 |
16 |
2 |
34 |
2 |
37 |
Ił. |
bardzo niska |
1 |
- |
4 |
- |
- |
6 | |||
7. |
Itazcm |
5 |
137 |
17 |
60 |
3 |
107 |
4 |
52 | |
I, |
Średnia ocen X |
2600 |
2898 |
3000 |
2950 |
2333 |
2766 |
2500 |
2365 |
i >h|aśnienia: M - mężczyźni, K - kobiety.
źródło: obliczenia własne.
Wyniki badań we wszystkich grupach nauczycieli studiujących nie wskazują na wyraźną zależność pomiędzy ocenami jakości życia a płcią. < hlpowiadają one wnioskom, które wysuwa W. R. Wilson na podstawie przeglądu badań na temat zależności jakości życia od czynnika płci. Autor w omawianej kwestii przyznajcjednakoweszan.se kobietom i mężczyznom {/ob. Wilson, 1967, s. 294-306). Późniejsze badania, w których autorzy do s/ukują się bardziej złożonych zależności pomiędzy płcią a zadowoleniem / życia (uwzględniających np. stan zdrowia, podatność na stres mężczyzn i kobiet), wykazują pewne (niewielkie) różnice w ocenie jakości życia (C /za piński, 1994, s. 37-42). Zatem aby uchwycić w badanej grupie nauczycieli studiujących rozbieżności w ocenie jakości życia z uwagi na płeć, należa loby podjąć bardziej szczegółowe badania, które pozwoliłyby również na /diagnozowanie czynników związanych z płcią (np. reagowanie na stres), lednakże badania te objęłyby szerszy zakres analizowanego zagadnienia (iii/ len, który sprecyzowano dla badań własnych), stąd nie uwzględniono w mniejszej pracy wymienionych czynników dodatkowych.