14. Wykorzystanie opcji w zarządzaniu ryzykiem cenowym 413
oczekiwało spadku potrzeb kredytowych i nie chciało wiązać się stopą długoterminową po to tylko, by przekonać się później, że dług przewyższa zapotrzebowanie firmy. Wszystko to skłaniało do konkluzji, że elastyczna strategia zabezpieczenia oparta na kontraktach na pułapy stóp procentowych powinna najlepiej przysłużyć się firmie.
Z początkiem 1989 r. Hartmarx kupił kontrakt na górny pułap stopy procentowej na 50 min USD. Miała to być zwykła „polisa ubezpieczeniowa” na wypadek wzrostu stóp procentowych. Do października 1989 r. krzywa dochodowości odwróciła się - stopy krótkoterminowe były wyższe od długoterminowych. Doszło z tego powodu do wzrostu cen kontraktów na dolny pułap stóp: firma mogła uzyskać ze sprzedaży takiego kontraktu więcej, niż otrzymałaby z początkiem roku, kiedy inicjowała zabezpieczenie.
Tak więc poprzez zakup kontraktu na górny pułap i sprzedaż - wprawdzie późniejszą - kontraktu na dolny pułap Hart-marx skonstruował zerokosztowy kontrakt na górny i dolny pułap stopy procentowej. Koszty obsługi długu zostały ograniczone od góry' na bieżącym wówczas poziomie 8,75%, pułap dolny zaś został ustalony na 7,5%. Firmie nie groził zatem wzrost kosztów obsługi zabezpieczonej kwoty' długu, a ewentualny spadek stóp (aż do 7,5%) mógł jej przynieść korzyść.
Hartmarx zawarł w sumie pięć podobnych kontraktów na górny i dolny pułap stopy procentowej, zabezpieczając łącznie 125 min USD - ponad połowę całkowitego długu krótkoterminowego. Ze względu na właściwy dobór terminów przeprowadzenia transakcji, górny pułap (8,75%) był o około 125 punktów bazowych niższy od oprocentowania ewentualnego długu długoterminowego.
Przy innym rozwiązaniu firma, która wcześniej zawarła kontrakt na górny i dolny pułap, może odkupić kontrakt na dolny pułap, pozostawiając sobie jedynie kontrakt na górny pułap. Może to zrobić na przykład wówczas, gdy chce odzyskać możliwość czerpania korzyści z późniejszego spadku stóp procentowych.
Jak pokazują Satyajit Das i John Martin, nawet po zapadnięciu decyzji o zakupie opcji dyrektor finansowy może stanąć przed kolejnymi wyborami.
Zarządzanie ryzykiem w praktyce
Satyajit Das i John Martin
Kiedy trzymiesięczna stopa LIBOR wynosiła 8%, a stopa dwuletniego kontraktu swapowego 8,5%, firma C zakupiła dwuletni kontrakt na górny pułap