232 Roidml 8. Metodologii bida linkowych oad qnmkitm dptta
Blok rooMta^cy 8.1
Przykładowe analizy Indywidualnych przypadków w opisie podtyty, dyiiaksji
DysleK%a fooolo®cma w opisre Tempie i Marshalla
• IQ wyzsre rw pcecięine
• WieK czytana określony na podstaw Testu Schoneiia (ciylame ^Taz^i ^
11 lal
• BarrCo silny ne^tywiny wpfyw .leteyfatrsoto' depte} ciy\a ic, znal -
razów z listy i tylko 9 pscudowyraiOw, róawyych od wawlziwych .. swer-s&wd
• tytanie pseudowyrazów zatalo od długości (im dkiteio, tyin^lni^
• Pozytywny wpływ podobieństwa lonotycznep lhomotony) •
Mały jak pmwdziwe, tyy czytane lepie)
• Czytanie słów wloźalo od Ich fiekftmyjnoścl, ale n\e wł.Tcg»\aim^l bra, jetf należały do wyrców o wysokie) a^toUlwM1 wyktflWirtdl
Podiumowując: cechy dysleteji lonolopo), ponwwtt wynik cipa naszy nai rCmioiniKCw na tym samym poiiorme cry^nia lU-ldW;w\
Nalomiasi droga icteykatne w crylniMu u*i ri» \yyi8 óosKonrfa 159% gopraw^
łych) |wH
Oyslote|alofiolo|cinowQpl5ioSrt(|R S
J,M„ oto OliMNUcjl od | do 13. p życia, (to n^kiei
• K)wwleku8latpowyIe)piiecl^Q|(1231
*Ciytal lAledwn la tftw, Które uial |1|| tnieM od | i^M
• Zuiwlnld nie ci^l nawa w^uta^ vp?iW;
• Zonia! ptzenlftiioriy ^
• Poprewe || (Mkt - nadal || kłopoty mytaniem sMiriyMM
itoiony^ )ego wynik) roian nti MnAnej g\ipy uttpoo^1
• RoziMnq) suaio0e Homiyensac^oe - tnotna ^ at fidifito
i bez kryterium porównawczego o charakterze zewnętrznym (grupa kon-troku).
Thkic podejście rozwiązuje niektóre problemy analizy pojedynczych przypadków, mianowicie to, że w wielokrotnych studiach przypadków tują szansę znaleźć się osoby z dysleksją mające problemy mieszane - np. cechy zarówno dysleksji fonologicznej, jak i powierzchniowej.
Tbgo typu badania jako pierwszy zaprezentował Seymour (1986), który przeanalizował przypadki 21 anglojęzycznych osób z dysleksją, biorąc pod uwagę przetwarzanie fonofogicznc i wzrokowe oraz popraw-rość i czas przetwarzania. Podobne analizy można znaleźć w pracach Ca-stlcsa i Colthearta (1993), Manisa i wsp. (1996) czy Stanovicha i wsp. (1997). Warto także zwrócić uwagę na tego typu badania dysleksji w innych niż angielski językach (Sprengcr-Charolles i wsp. 2000).
Wielokrotne studia przypadków wykorzystała także Boder (1970, 1973) do stworzenia swojej typologii dysleksji (por. rozdz. 4).
Analizy przypadków mają ważne zalety - są łatwiejsze do realizowania i mniej kosztowne niż badania grupowe. Pozwalają na bardzo pogłębione analizy, w których bada się wiele zmiennych naraz, a badania mają charakter indywidualny i długotrwały, wymagający wiciu sesji z badanym. Mogą bazować na długotrwałych kontaktach z pacjentem, co przy innych typach badań nic jest możliwe. Ponadto analiza indywidualnych przypadków pozwala na przykład nu dokładne monitorowanie postępów terapii czy skutków zastosowanych specjalnych metod nauczania (por. Schuma-ker i Deshler 2003).
Jednakże wydaje się, że w metodzie studiów przypadków może wystąpić znaczne osobiste zaangażowanie badacza, co może wpłynąć niekorzystnie na interpretację uzyskanych wyników.
8.3.2. Badania porównawcze międzygrapowc
Metoda porównań między grupami uwalnia od ograniczeń występujących w studiach przypadków pojedynczych, pozwala bowiem do pewnego stop-aia uogólniać wnioski z badań oraz daje porównawcze kryterium zewnętrzne umożliwiające bardziej obiektywną interpretację wyników. Ten najbardziej popularny sposób prowadzenia badań naukowych dotyczących dysleksji ma także wiele różnych odmian.
Podstawę stanowi tu badanie grupy, czyli odpowiedniej liczby osób, u których stwierdza się występowanie tego samego zjawiska - np. dysleksji