212
Rozdział 9. Metodologia indywidualnej diagnozy dytkfctfj
-4- Wiele8-13 Wiele 13-17 ~ Wiele i?-ao]
Rysunek 9.1 Profil skal wechslerowsklch sporządzony na podstawie mik arytmetycznych wyników w podskalach dla trzech *up wiekowych osób i dytttaą rozwojową
Źrtdto; oprecowem wtosne.
Uzyskane wyniki mogą być użyteczne dla praktyki psychoio|jeaq w tym sensie, że uzyskanie takiej wzorcowej konfiguracji profilu nram i argumentem potwierdzającym trafność postawienia diagnozy dyriefapu podstawie innych kryteriów. Natomiast w przypadku gdy profil iadywidi ! ainego dziecka, badanego z powodu podejrzenia dy&leksji, nie odarien* dla podanej konfiguracji - nie oznacza to absolutnie argumentu przeciw postawieniu takiej diagnozy.
Nie jest celem tej publikacji rozważanie wszystkich szczegółowych tów indywidualnej diagnozy klinicznej dziecka z trudnościami w ucarw się, dlatego w tym podrozdziale zostanie przeanalizowany wybór nicó związanych z diagnozą, koncentrujący się na tyra,cobezpoW8to^ tyczy dysleksji. Oczywiście diagnozowanie ma charakter
(oflej mówiąc, jest oparte na rozpoznaniu przeprowadzonym przez kilku specjalistów (pedagoga, psychologa, ncuropsychológa, logopedę, czasem lekarzy różnych specjalności) i na podstawie informacji z różnych źródeł (informacje od nauczyciela/i i rodziców). Ten aspekt diagnozy został już niejednokrotnie opisywany w literaturze przez Bogdanowicz (2003 i nast.) a także innych autorów.
Poszukując podstaw do decyzji diagnostycznej, należy wziąć pod
1) diagnozę sprawności najistotniejszych dla różnicowania dysleksji i innymi zaburzeniami (kryterium objawowe oraz kryterium rozbieżności i kryterium wykluczania) - zasadniczą podstawę sformułowania diagnozy różnicowej,
2) diagnozę innych ważnych funkcji poznawczych i percepcyjno--rootorycznych, które mogą być związane z trudnościami w czytania i pisali*, choć nie bezpośrednio,
3) diagnozę całokształtu funkcjonowania ucznia z jego mocnymi i słabymi stronami, w tym psychospołecznego,
4) ocenę funkęjł istotnych dla ukierunkowania terapii i rozwijania mechanizmów kompensacyjnych.
Blok rozszerzający 9.1 przedstawia propozycję programu postępowania diagnostycznego, uwzględniającego diagnozę dysleksji z punktu widzenia deficytu językowego fonołogicznego. Tłeści oznaczone tłustym drukiem stanowią elementy najważniejsze, różnicujące dla takiej diagnozy.
Hok rozszorząjący 9.1
Elementy diagnozy dysleksji rozwojowej (opracowanie własna) ftopam indywidualnego badania diagnostycznego:
L Faza wstępna
1) rozpoznanie kontekstu sytuacji diagx»tycznej
2) rozpoznanie prrattagj żyda l nawoju proMamćw z uaanłem śą 3| okreSfenfe dotychcaeon^ch dzJateó w arięzku.z ptobłamem
41 wspótwystąpowanle zaburzeń I trudności
H Ocana czynności czytania I plaanta oraz Innych umlajftnoścl admlnyoh 1, czytania - dahodowawia. aytanró niepowiązanych włazów (awantualnla popoa-
dnne oceną znalomoicł Mer)
2) czytanie tekstu . i | • H|| |
3) czytanie A zrozumieniem | |
4'czytania aitucznych wyraeów