114 Janusz Buga, Helena Kassyk-Rokicka
Załóżmy, że dysponujemy danymi jednostkowymi (indywidualnymi) dla 16 województw o wysokości produktu krajowego brutto (PKB) w tys. złotych na 1 mieszkańca Polski oraz o odsetkach mieszkańców mających samochody. Województwa uszeregowano według wzrastającej wartości PKB i zebrane informacje liczbowe zamieszczono w tablicy 18.
Tabl. 18. Województwa Polski według wartości PKB oraz odsetka mieszkańców posiadających samochody
Lp. |
PKB na 1 mieszkańca w zł |
Procent mieszkańców posiadających samochody | ||
i |
Xi |
Yi |
xiyi |
X? |
a |
b |
c |
d |
e |
1 |
7,3 |
19,0 |
138,70 |
53,29 |
2 |
7,4 |
16,8 |
124,32 |
54,76 |
3 |
7,5 |
17,4 |
130,50 |
56,25 |
4 |
7,5 |
18,3 |
137,25 |
56,25 |
5 |
8,0 |
17,4 |
139,20 |
64,00 |
6 |
8,5 |
21,0 |
178,50 |
72,25 |
7 |
8,7 |
20,0 |
174,00 |
75,69 |
8 |
8,8 |
20,8 |
183,04 |
77,44 |
9 |
8,9 |
22,1 |
196,69 |
79,21 |
10 |
9,4 |
21,6 |
203,04 |
88,36 |
11 |
9,7 |
20,4 |
197,88 |
94,09 |
12 |
9,8 |
19,7 |
193,06 |
96,04 |
13 |
10,0 |
20,1 |
201,00 |
100,00 |
14 |
10,4 |
26,0 |
270,40 |
108,16 |
15 |
10,8 |
22,9 |
247,32 |
116,64 |
16 |
10,8 |
22,1 |
238,68 |
116,64 |
Razem |
143,5 |
325,6 |
2953,58 |
1309,07 |
n = 16 województw,
cecha X - wysokość produktu krajowego brutto,
cecha Y - odsetek mieszkańców posiadających samochody.
W tabl. 18 zamieszczono również obliczenia pomocnicze. Podstawiając odpowiednie liczby do wzorów (4.23) oraz (4.24) otrzymujemy:
16-2953,58 -143,5 -325,6
ay~ 16 • 1309,07-I43.52 " ’ ’
u 325,6-1,51-143,5 ...
Oszacowana liniowa funkcja regresji odsetka mieszkańców posiadających samochody (cecha Y) wzglądem wysokości produktu krajowego brutto liczonego w tys. zł na 1 mieszkańca (cecha X) ma postać:
(4.25)
y; = l,51xi+ 6,81, gdzie i - 1,2,..., n.
Ocena liczbowa współczynnika regresji ay = 1,51 oznacza, że w województwach z wyższym krajowym produktem brutto o 1 tys. zł obserwujemy średnio o 1,51% wyższy odsetek mieszkańców posiadających samochody (gdyby nie działał składnik resztowy, tzn. gdyby cecha Y zależała wyłącznie od cechy X). Wyraz wolny by nie znajduje tu sensownego komentarza. Teoretycznie poziomy y -t otrzymujemy z równania (4.25) podstawiając odpowiednie wartości w miejsce X,, np.: y,- 1,51(7,3) + 6,81, y, = 17,83;
wynik ten oznacza, że przy założeniu regresji liniowej i bez uwzględnienia wpływu składnika resztowego odsetek mieszkańców posiadających samochody, przy wysokości produktu krajowego brutto na poziomie 7,3 (liczonego na jednego mieszkańca w tys. zł) wynosi 17,83%, Wyniki obliczeń wszystkich punktów teoretycznej regresji fi zawiera tablica 19.
W dalszej kolejności wyznaczamy wartości składnika resztowego /i jako różnicę y-x - % i jego poziomy zamieszczamy również w tablicy 19.
Poziomy składnika resztowego świadczą o lepszym lub gorszym tlt»-pasowaniu funkcji regresji f(x;) do danych empirycznych, czego licz-