130 Janusz Buga, Helena Kassyk-Rokicka
Zauważmy, że w podanym przykładzie można również dokonać pomiaru siły zależności poprzez obliczenie współczynnika korelacji liniowej Pearsona według wzoru (4.33), ale omówiony już współczynnik korelacji rang jest prostszy w obliczeniach.
1. Przyjmując, że cecha X oznacza czas trwania małżeństwa, a cecha Y liczbę dzieci w rodzinie oraz wiedząc, że mają one następujące wartości: Xoi = 0, Xo2 = 5, Xq3 = 10, Xq4 = 15 (rozpiętość działów klasowych cechy X wynosi 5 lat), yi = 0, y2 = 1, y3 = 2, y4 - 3, y$ = 4, należy zbudować tablicę korelacyjną wypełniając jej wnętrze następującymi li-czebnościami (ny): nu = 2, n2) = 2, n22 = 13, n23 = 8, n32 = 13, n33 = 14, n34= 5,1143= 8, nw = 15 i 1145 = 20.
Zbadaj regresję empiryczną liczby dzieci w rodzinie względem czasu trwania małżeństwa i przedstaw ją na wykresie.
2. Napisz, jaki warunek musiałyby spełniać średnie warunkowe odpowiedniej cechy, aby liczba dzieci w rodzinie nie zależała korelacyjnie od czasu trwania małżeństwa.
3. W celu zbadania zależności między liczbą pobieranych pożyczek a stażem pracy zbadano 50 losowo dobranych pracowników pewnego banku. Wyniki badań przedstawia poniższa tablica:
Staż pracy w latach |
Liczba pobranych pożyczek |
Ogółem | |||
1 |
2 |
3 |
4 | ||
0-^1 |
10 |
2 |
~ |
- |
12 |
4-8 |
15 |
4 |
1 |
20 | |
8-12 |
3 |
4 |
3 |
3 |
13 |
12-16 |
- |
4 |
1 |
- |
5 |
Ogółem |
28 |
14 |
5 |
3 |
50 |
Na podstawie tych informacji należy:
a) dokonując odpowiednich obliczeń sporządzić wykres empirycznych linii regresji i ocenić wstępnie kształt zależności;
Państwo |
Udział składki emerytalnej w wynagrodzeniach brutto Xi |
Wysokość gwarantowanej przez państwo emerytury w stosunku do wynagrodzenia y» |
Belgia |
16,36 |
60 |
Czechy |
21,20 |
44 |
Niemcy |
17,70 |
50 |
Polska |
40,00 |
68 |
Słowacja |
26,50 |
45 |
Węgry |
30,59 |
62 |
Źródło: Dane powtórzone za tygodnikiem „Wprost” z dnia 16.01.2000 r.
Tabl. 26
Państwo |
i |
Xi |
Yi |
Rangi dla |
di |
d? | |
Xi |
Yi | ||||||
Belgia |
1 |
16,36 |
60 |
1 |
4 |
-3 |
9 |
Niemcy |
2 |
17,70 |
50 |
2 |
3 |
-1 |
1 |
Czechy |
3 |
21,20 |
44 |
3 |
1 |
2 |
4 |
Słowacja |
4 |
26,50 |
45 |
4 |
2 |
2 |
4 |
Węgry |
5 |
30,50 |
62 |
5 |
5 |
0 |
0 |
Polska |
6 |
40,00 |
68 |
6 |
6 |
0 |
0 |
Razem |
X |
X |
X |
X |
X |
0 |
18 |
Wstawiając do wzoru (4.38) wyniki obliczeń otrzymujemy:
R(xy) = R(yx) = 1--^--18 = 0,4857.
Wynik oznacza, że pomiędzy udziałem składki emerytalnej w wynagrodzeniach brutto a wysokością gwarantowanej przez państwo emerytury w stosunku do wynagrodzenia, w badanych sześciu państwach europejskich występuje zależność o kierunku dodatnim i dość słubej sile.