154 Janusz Buga, Helena Kassyk-Rokicka
154 Janusz Buga, Helena Kassyk-Rokicka
(5.14)
(5.15)
jest oczywiste, że Wjt = qjt*pjt, natomiast Wj0 = qj<rPjo, czyli ogólnie biorąc: ilość pomnożona przez ceną daje nam wartość.
W poniższej tablicy zamieszamy wyniki liczbowe obliczonych prostych wskaźników ilości, cen i wartości.
Tabl. 8
Produkty |
*q |
!p |
Wartość eksportu w tys. zł |
Iw | |
1999 |
2000 | ||||
Wio |
Wit | ||||
A |
1,333 |
0,800 |
3000 |
3200 |
1,066 |
B |
1,500 |
1,066 |
1500 |
2400 |
1,600 |
C |
1,600 |
0,500 |
4000 |
3200 |
0,800 |
Ogółem |
X |
X |
8500 |
8800 |
X |
Przykładowa interpretacja obliczonych wskaźników jest następująca: iq = 1,333 dotyczy produktu A i oznacza, że w 2000 r. w porównaniu z rokiem 1999 nastąpił wzrost ilości eksportu tego produktu o 33,3%. Eksportowa cena jednostkowa (tzn. cena za 1 tonę) produktu A spadła w tym czasie o 20% (ip = 0,800), stąd wartość eksportu produktu A wzrosła o 6,6%. Zmiana w wartości eksportu jest wypadkową dynamiki ceny i dynamiki ilości eksportu produktu A. Wskaźnik ten można obliczyć według formuły (5.15), czyli:
i __ 3200 _ ^ faz z zależności:
w 3000
(5.16)
Iw lq*lp >
czyli: 1,066= 1,33-0,800.
Z zależności tej wynika, że wzrost wartości eksportu produktu A o 6,6% jest wypadkową wzrostu ilości eksportu o 33,3% oraz jednoczesnym spadkiem cen jednostkowych tego produktu o 20%.
Analogiczną analizą dynamiki można przeprowadzić dla produktów: BiC.
Jak już wcześniej informowano, chcąc badać zmiany w czasie, łącznie dla całego agregatu produktów (ABC) należy posługiwać się indeksami agregatowymi. Do najprostszych należy agregatowy indeks wartości, który można zapisać następująco:
k
I
j=!_
35
W
k
EljoPjo
j=i
(5.17)
Szukając wielkości licznika i mianownika, obliczamy wartości eksportu w roku badanym (2000), oraz w roku przyjętym jako podstawowy (1999), dla każdego produktu oddzielnie i sumujemy je. Czynności te są wykonane w tabl. 8. Podstawiając liczby do wzoru (5.17) otrzymujemy szukany wskaźnik:
T 3200 + 2400 + 3200 8800 ,
Iw =-=-= 1,035,
w 3000 + 1500 + 4000 8500
w ujęciu procentowym: Iw = 1,035 • 100 = 103,5%.
Otrzymany wynik oznacza, że łączna wartość eksportu trzech badanych produktów (ABC) w 2000 r. była wyższa o 3,5% w porównaniu z rokiem podstawowym (1999). Innymi słowy: wartość eksportu (w ujęciu pieniężnym) trzech eksportowanych produktów w 2000 r. stanowiła
35 Dla uproszczenia zapisów formalnych, w dalszej części rozdziału będziemy pomijać we wzorach zaznaczenie zakresu sumowania. Jeśli nic będzie określone inaczej, to zawsze sumowaniem objęte będą wszystkie clemeniy składowe agregatu.