Magazyn6
5201

544

BRYTANJA WIELKA — BRZESKIE TRAKTATY POKOJOWE

aneksji, uznanie teorji narodowości i chęć podniesienia poziomu kultury w danym kraju, t. zw. clause de la marche vers 1 a c i v i 1 i s a t i o n).

Literatura: Borden: Canadian Constitional Studies. Ottaw 1922. — Bouffatt: Autonomja kolonij anielskich. Warszawi 1912. — Bouffatt: Organizacja Imperjum Brytyjskiego. Warszawa 1928. — Ruchet: Le „Status” des Dominions Bri~ tannigues en droii constitutionnd et en droit intemational. Parts 1928. — Curtis: Diarchy. London 1920. — Figgie: The Irish Constitution. Dublin 1922. — Furukaki: Les mandats mtemationauz fl la S. D. N. Puris 1923. — Gisbome: New Zealand’# Bulers and Statesmen. London, New York 1907. — Gwynn: The Irish Free State. London 1930. — Hall Dtmeam The British Commonwealth of Nations. London 1928. — Harney: Newfoundland, England's Oldest Colony. London 1907. — Bole: The Making of Hhodesia. London. — Home: ThePoluicalSystem of British India. Calcutta 1922. — Houdeaw U Union Briiannigue. Parts 1905. — Ilbert: The Goremment of India. Bombay 1922. — Ilbert-Mes ton: The new Constitution of India. Calcutta 1923. — The Journal of the Parliaments of th3 Empire. London. — Kol tłu Besponsible Govemm<snt in the Dominions. London 1926. — Kennedy: The Constitution of Canada. Ottam 1930. — Lee: The Mandate for Mezopotamia and the Principle of Trusteeship tn English Law. London 1921. — Liftom The political status of Canada. Monreal 1922. — Lovett: History of the Indian National Moremenl. Calcutta 1920. — Millot: Les mandats intemationauz. London 1924. — Milner: The Nations and the Empire. London 1913. — Milner: The South Africans. Cape Town 1926. — Mcardr La fidiration australienne. Rouen 1910. — Poley: The F~deral Systems of the U. S. A. and the British Empire. London 1913. — Proceedings of the Imperial Conferences of 1911, 1917_f 1926. London. —    Sir

John: The Legialatioe Powers of the Commonwealth and the States of Australia. Br: bonę 1919. — Re&rcs: State ezperi-ments in Australia. Sidney 1927. — ■ Riddeb The Constitution of Canada in form and fact. London 1923. — The Bound Table. (Kwartalnik polityczny zaloiony przez lorda Bryce, poświęcony jtuctfom nad ustrojem politycznym dominjonów, Wolnego Puństwa Irlandzkiego i Cesarstwa Indyj oraz ich stosunkowi do W. Brytanji.) — Stewart and do Roemignol: So-cialism in New Zealand. Adelaidc 1921. — Swift Mc Neib Studies in the Constitution of the Irish Free State. Dublin 1926, — Toddt Parliamentary Govcmment in the British Colonies. London 1911. — WMtehead Biohop: Indian Problems. London 1924. — Zlmmertu The third British Empire. Edinburgh 1928.

B. Bouffatt

Brzeski Tadeusz.

B. urodził się 1884. Habilitował się na Uniwersytecie Lwowskim w 1916, od 1919 profesor ekonomiki w Uniwersytecie Poznańskim, a od 1922 w Uniwersytecie Warszawskim. W swoich poglądach teoretycznych stoi na gruncie austrjackiej szkoły psychologicznej, a w zakresie metodologji ekonomiki zajmuje stanowisko zbliżone do poglądów Maxa Webera, reprezentanta t. zw. typologizmu historycznego. Napisał: „Parcelacja własności tabularnej w Galicji", Lwów 1912. — „O granicach ekono-mji społecznej", Kraków 1915. — „Psychologiczna teorja gospodarcza w zarysie", Poznań 1921. — „Polska jako jednostka gospodarcza", Lwów 1922. — „O zepsuciu i naprawie pieniądza", Kraków 1924. — „Ustrój pieniężny — teorja", Warszawa 1927. — „Ustrój pieniężny — polityka", Warszawa 1932.

L. Całka.

Brzeskie traktaty pokojowe.

r. Rokowania Czwórprzymierza z Rosją. 2. Traktat z Ukrainą. 3. Traktat z Rosją. 4. Konsekwencje i upadek traktatów.

1. Rokowania Czwórprzymierza z Rosją.

Dnia 7 listopada 1917 r. bolszewicy zagarnęli władzę w Rosji. 5 grudnia w Brześciu Litewskim zawarli z własnej inicjatywy z niemieckiem Czwórprzymierzem odrębny rozejm tymczasowy, 15-go ostateczny, a 22-go zaczęli tamże rokowania pokojowe (jawne, na ich żądanie). Mocarstwa Centralne przyjęły w zasadzie ich postulat „pokoju bez aneksyj i kontrybucyj" pod warunkiem, że Ententa do 4 stycznia 1918 r. przystąpi na tej podstawie do rokowań. Gdy to nie nastąpiło, cofnęły zgodę. Zresztą od początku, powołując się na to, że przedstawicielstwa, powołane przez nie w Królestwie Polskiem, Litwie i prowincjach nadbałtyckich, wyraziły już dążenie narodów miejscowych do samodzielności państwowej i odłączenia się od Rosji, oświadczały, że nie będzie aneksją, gdy o dalszym losie ziem okupowanych zdecydują same Mocarstwa Centralne wespół z temi przedstawiciel-stwami.

Bolszewicy sugerowali wysłuchanie w Brześciu głosu powyższych przestawicielstw, ale odmawiali im prawa reprezentowania danych narodów, zarzucając, że są mianowanymi przez okupantów przedstawicielami mniejszości i oświadczając gotowość uznania tylko swobodnej reprezentacji ogółu partyj ludowych, obejmującej zwłaszcza „przedstawicieli klasy robotniczej" (czytaj: bolszewików). Mocarstwa Centralne również nie chciały dopuszczenia rządu polskiego, niewątpliwie nie-tylko jako niewygodnego świadka, ale i dlatego, że nie związał się on wobec nich, zwłaszcza co do zaboru pruskiego. Bolszewikom oświadczały, że zgadzają się na dopuszczenie istniejących przedstawicielstw ziem okupowanych, ale pod warunkiem, że ci uznają je za reprezentacje państw samo-