Magazyn6B101

403

POLSKA

żonych na geograficznem Polesiu, a mianowicie w Ratnie i w Dawidgródku. W jed-nem i drugiem liczba tego rodzaju budowli nie przekracza 0,8%. Niesłychanie małą jest ona jednak także w niektórych stronach Podkarpacia (Peczeniżyn, Piwniczna). Nawet duże, leżące tam centrum przemysłu naftowego, za jakie uważać należy Borysław, nie posiada ich więcej niż 3%. Budynki murowane na wsi najgęściej skupiły się w zachodniej części państwa i tam w niektórych powiatach stanowią ponad 95% ogółu zabudowań. Cegła na wsi jako budulec, panuje prawie wyłącznie w północnej części województwa poznańskiego, na Pomorzu zaś szczegi dniej szem skupieniem budynków murowanych odznacza się szlak dolnej Wisły, czyli teren najsilniejszego osadnictwa niemieckiego. Przez Kujawy wreszcie zabudowanie murowane na wsi wdziera się głęboko w kierunku Warszawy i Łodzi, tak, jak na południu ze Śląska ku Zagłębiu Dąbrowskiemu i Krakowowi. Lin ja, zbiegająca się mniej więcej z granicami województw warszawskiego, kieleckiego i krakowskiego, znaczy wschodni zasiąg większego rozpowszechnienia się wiejskich zabudowań murowanych. W województwach warszawskiem i łódzkiem spotykamy ich 15—20%, w kieleckiem 10—15%, w krakowskiem 5—10%, gdy natomiast w całej ogromnej reszcie państwa budynki murowane, jeżeli gdz e istnieją na wsi, to stanowią tylko jakiś całkiem znikomy procent i to najczęściej zaledwie w pobliżu miast. Wszędzie na owym obszarze dominuje drzewo. Wyjątek pod tym względem tworzy tylko Podole i wogńle woj. tarnopolskie z jego budynkami glinianemi, przechodzącemi także na sąsiednie tereny województw: wołyńskiego, lwowskiego i stanisławowskiego. Z zasadniczych typów wsi w Polsce, wielodrożnica (wieś kupowa) występuje najczęściej w pasie ciągnącym się od Podola i Pokucia ku widłom Sanu i Wisły, a stąd w Krakowskie i na Śląsk, łańcuchów-ka zapełnia przeważnie obszary Karpat, skąd wkracza na sąsiednie równiny, zaś samotnia jawi się tak samo jak przysiółek na północy kraju. Inne typy, jako to szere-gówki, rzędówki, ulicówki, owalnice i wi-dlice najczęstsze są w strefie Wielkich Dolin.

Literatura: Atlas Statystycmy. ClOwny Ursąd Slot. Rt. Pol.

Warszawa 1930. — Baltic and Scandinavian Countries. Instyt.

Bałt. Gdynia 1937 i nast. — Bimaaga T.: Geograf ja kolejowa

Polaki z uwzględnieniem stosunków gospodarrso-komunikacyj-nych. Min. Komun. Warszawa 1938. — Bohdanowie* Ka Termy i złota naftowe. Warszawa 1923. — Byatroń J. Stj Ugrupowania etniczne ludu polskiego. Kraków 1925. — Cho-jecki Z.s Produkcja rolnicza i przemysł rolniczy w Polsce współczesnej. Warszawa 1937. — Czarnocki St.s Mapa bogactw kopalnych Bzeczyp. Pol. z tekstem objaśniającym. Wyd. P. I.G. Warszawa 1931. — Tenie: Polskie Zagłębie węglowe w świetle badań geolog, ostatnich lat 20 (1914—1934). Warszawa 1936. — Cstekanotceki J.t Zarys antropologji Polski. Lwów 1930. — Ternie.- Człowiek w czasie i przestrzmi. „Bibljoteka Wiedztf*. Warszawa 1934. — Piachcr A.: Etnograf ja słowiańska, zeszyt III, Polacy. Lądów—Warszawa 1934. — Geograf ja fizyczna ziem polskich i charakterystyka fizyczna ludności. Praca zbiorowa. Wyd. Pol. Akad. Umiej. Kraków 1912. — GUtoie U.: Podstawy ekonomiki światowej, tom 1. Sprawa surowców, tom II. Materjał ludzki w gospodarce światowej. Warszawa 1920 i 1934. — Gorczyński Wl.x O podziałach klimatycznych Europy. „PrzeglądGeograficzny**. Warszawa 1934.—Bilchen F.t Porty morskie. Warszawa 1938. — Korbel St. i Sawicki L.t Atlas Geograficzny. Kraków 1922—1925. — Korytko S-s Informacyjna mapa rozmieszczenia przemysłu to Polsce. Lwów

1933.    — Leneewicsi St.s Polska. „Wielka Encytel. Powsz.** Warszawa 1937. — Mały Rocznik Statyst. Gł. Urz. Stat. Rs. Pol. Warszawa 1932—1938. — MfonoteiM H.t Znaczenie gospodarcze ruchu turystyczno-uzdrowiskowego w Polsce. Izba Przem. Handl. Kraków 1934. — Miklamstetcmki St.s Gleby Polski. Warszawa 1930. — Nowak J.t Zarys tektoniki Polski. Kraków 1927. — Nowakoweki St.s Geografja gospodarcza Polski Zachodniej, 2 tomy. Poznań 1929 i 1930. — Ormickś W.s Życie gospodarcze Kresów Wschodnich Rz. Pol.„Prace Inst. Geogr. Unito. Jagiełl.** Kraków 1929. — Tanie: Problemat ludnościowy w Polsce. Inst. Badań Spraw Naród. Warszawa 1937. — Pamiętnik Ii-go Zjazdu Stów. Geogr. t Etnogr. odbytego to Polsce to r. 1927, 2 tomy pod red. L. Satoicktego. Kraków 1929 11930. — Pol W.s Północny Wschód Europy pod względem natury. Kraków 1851. — Przegląd Geograficzny. Warszawa, roczniki 1919—1937 pod red. L. Sawickiego, a następnie St. Lencewicza. — Rocznik Handlu Zagranicznego Rz. Pol. i Wol. Miasta Gdańska. Wyd. Glóum. Urz. Stat. Warszawa 1932 i następ. — Bocznik Polityczny i Gospodarczy. Polska Agencja Teleg. Warszawa 1938. — Rocznin Morski i Kolonjalny 1938, praca zbiorowa pod red. J. Czekalskiego, K. Jeziorańskiego i J. Lewandowskiego. Warszawa 1938. — Rocznik Statystyczny Przewozu Towarów na Polskich Kolejach Państwowych według poszczególnych rodzajów towarów. Min. Komun. Warszawa 1938 i następ. — Romer E.: Powszechny Atlas Geograficzny. Lwów—Warszawa 1934. — Tanie: Klimat ziem polskich. Pol. Akad. Umiej. Encykl. Polska, tom 1. Kraków 1912.— RybarmM R.: Przyszłość gospodarcza Polski. Warszawa 1938. — Smoleński J.: Ludność o języku ojczystym polskim na obszarze Rzeczyp. Polskiej. „Kwartalnik Stat ** Warszawa 1934. — Tanie: Morze i Pomorze. Poznań 1928. — Srokotceki St.: Geografja gospodarcza ogólna. Warszawa

1934.    — Tenie: Geografja gospodarcza Polski, II-gie wyd. Warszawa 1939. — Tenie: Zarys geografii fizycznej ziem polsko-litewsko-ruskich. Kijów 1918. — Szulc S.: Ruch naturalny ludności w Polsce w latach 1895—1936. Zagadnienie demograficzne Polski. Gł. Urz.Stat.Rz. Pol. Warszawa 1936.— TiUinger T.t Mapa polskich dróg wodnych. Dyrekcja Dróg Wodnych. Warszawa 1936.— Wiadomości Geograficzne (czasopismo). Kraków. — Wiadomości Słuiby Geograficznej (czasopismo). Warszawa.— Wiadomości Statystyczne (czasopismo). Warszawa — Wojtkimric* M.t Żegluga Śródlądowa to Polsce. Warszawa 1929. — Wunderlieh E.: Handbuch von Polen Berlin 1917. — Zabór ik* B.j O kształtach «wt to Polsce i tek rozmieszczeniu. Pol. Akad. Umiejętn. Kraków 1927. — Zdrojowiska, zakłady lecznicze i stacje klimatyczne. Praca zbiorowa pod red. W. Dobrzyckiego. Warszawa 1896. — Źródła energji w Polsce i ich wyzyskanie. Polski Komitet Energetyczny. Praca zbiorowa. Warszawa 1936.

Stanisław Srokowski.

27

Encyklopedia nauk politycznych.