page0153

145

Rigny — Rimini

ordynacyją i o zdradziecki odwrot. Gabinet ujrzał się przeto zmuszonym powołać Rigny przed sąd wojenny w Marsylii, który go jednak po długich naradach w d. 1 Lipca 1837 r. uznał niewinnym. Mimo tego usprawiedliwienia, dopiero w kilka lat później przywrócono go do dowództwa.

Rijon (w starożytności Phasis, u Turków Fasz), jedna z większych rzek w kraju Kaukazkim (w gubernii Kutaiskiej). Z resztą, imieniem Phasis nie, nazywano w starożytności całego Rijonu, lecz tylko cześć tegoż od ujścia rzeki Kwiryli (do Rijonu) aż do morza Czarnego, albo raczej Phasis’em, Kwiryle, nie zaś Rijon mianowano: ten zaś ostatni brano za przytok Kwiryli, łączącej sic z nim przy osadzie Warciche. Cześć Rijonu górnego aż do zbiegu z Kwirylą, wcale inną u starożytnych miała nazwę a mianowicie: u Strabona G łacna, u Plinijusza Surium, u Prokopiusza Rheon. Od tej ostatniej nazwy pochodzi prawdopodobnie dzisiejsze imię rzeki, co w greckim znaczy płynący. Od ujścia Kwiryli, rzeka nazywała się Phasis. Za czasów Strabona, wielkie statki szły w górę Rijonem do os. Warciche (przy ujściu Kwiryli); dalej Kwirylą płynęły małe statki do znakomitego niegdyś pod względem handlu miasta Sarapani (dziś Szampan). Tu drogą lądową dostarczane towary z Surama, ładowano na statki w dół rzeką do morza Czarnego płynące, zkąd rozwożono je dalej do Grecyi i Włoch. Rijon powstaje z połączenia dwóch małych rzek Gegi-c-chali i Glola-c-chali; z tych pierwsza wypływa z góry Pasismta (odnogi głównego pasma Kaukazkiego); przebiegłszy około 4²/_r mil, łączy się on z rz. Glola-c-chali odtąd już pod nazwą Rijonu, płynie na południo-zachód do ujścia rz. Dżordżory (do miasta Oni). Bieg górnego Rijonu ma charakter kaskady; zbliżając się jednak ku miastu Oni, traci swą nadzwyczajną szybkość i skręciwszy na zachód wchodzi w bardziej przestronną dolinę miejscami tylko ścieśnioną. Przy osadzie Cagera, Rijon nagle zwraca się na południe i pod miastem Kut.aisem, wychodzi na równinę opuszczając leśne i skaliste góry. Od ujścia rzeki Kwiryli (przy osadzie Warciche), po zakreśleniu łuku zwraca sic ku zachodowi. Przy ujściu do morza Czarnego, Rijon dzieli się na dwie odnogi; z tych główną lewa, ma 70 sążni szerokości. Długość biegu rzeki, wynosi około 46 mil; szerokość niejednostajna, poczynając od 40 dochodzi 160 sążni (przy os. Saberdzeni ma około 200 sążni szerokości), głębokości ma 4 przeszło stopy, na wiosnę zaś, w czasie pełnej wrndy głębokość rzeki do 7 śtóp dochodzi. Na Rijoni żeglują dotąd statki, kajukami zwane, długie na 15 szerokie na 2 łokcie, z ładunkiem około 300 pudów. Do Rijonu wpadają rzeki, z prawej strony: Sakuań (Sakanauri), Lakwuani (Lachauni), Ricouli, Aschi, Ladżanari: Gubis-c-chali, C-chenis-c-chali, Techur (Cyanus albo Cyaneus) i Ciwa; z lewej strony Glola-c-chali, Garula, Dżordżara, Krichula, Szarauli, Lechida, Kwiryla, Sulori i Chewis-c-chali. Na rzece tej w Kutaisie, ukończony został i otwarty dla kummunikacyi most żelazny w r. 1862. J. Sa...

Rikajoth, nazwa miejscowości, dotąd nieznanej, u starożytnych pogańskich prusaków, gdzie się znajdowała sławna świątynia, przy której zamieszkiwał arcykapłan z orszakiem swoim.

Rimini, niegdyś Arminium, miasto w b. legacyi papiezkiej Forli (w Romami dziś król. włoskiem), przy ujściu Marechii do morza Adryjatyckiego, siedziba biskupa, ma 18,000 mieszkańców i sławnem jest ze starożytności rzymskich. Przy bramie San-Giuliano jest pyszny i ozdobny most zbudowany z białego marmuru za czasów Augusta i Tyberjusza na rozdrożu dróg konsularnych ¥(0> F/ammia i Via AemUia. Najlepiej to zachowany pomnik tego rodzaju z owych czasów'. Przed inną bramą stoi jeszcze łuk tryumfalny wznie-

NECYKLOPEDYJA TOM XXI-