page0169

page0169



Wrońskiego życie i prace. 159

dopiero wtedy, gdy wziąwszy za podstawę układ praw, jaki ma miejsce dla dwóch ciał, oznaczy się ściśle „zmienność peryodyczną** tych praw, pochodzącą od wpływu trzeciego i innych ciał niebieskich, które do rozważanego układu wprowadzamy. Zadanie mechaniki niebieskiej sprowadza się do oznaczenia warunków tej zmienności. Wroński nie przedstawia tu szczegółowo rozwinięcia swej metody, wyróżniającej się w istocie pomysłem oryginalnym. / Pomysł ten polega na rozkładzie sił działających pomiędzy ciałami niebieskiemi w trzech kierunkach : jednym jest kierunek promienia wodzącego uważanego w danym momencie orbity zmiennej, drugim kierunek prostopadły do promienia wodzącego w płaszczyźnie tej orbity, trzecim kierunek prostopadły do tej płaszczyzny. Składowe, działające w tych kierunkach, noszą u Wrońskiego nazwę sił „teclinicznychu. Zastosowanie takiego rozkładu, który do mechaniki niebieskiej wprowadził także astronom niemiecki Hansen, nadaje w samej rzeczy prostotę wywodom wzorów z teoryi ruchu trzech ciał i pozwala z łatwością przechodzić od wzorów zasadniczych teoryi dwóch ciał do odpowiednich wzorów z teoryi trzech ciał, uwidoczniając zmiany, jakie powoduje działanie trzeciego ciała. Wzory, podane przez Wrońskiego w „Prolegomenach** i następnie w „Reformie matematyki** były poddane później krytyce naukowej i wszystkie okazały się, z niewielkim wyjątkiem, ścisłymi i wystarczającymi. Inne ulepszenia, jakie wprowadził Wroński do mechaniki niebieskiej, polegały na zastosowaniu „metody najwyższej ** do rachunków astronomicznych. O tern zastosowaniu wspomniał już Wroński, jak o tern wiemy, (patrz rozdział V str. 69) w „Filozofii technii**, bliżej jednak metodę swoją rozwinął dopiero w „Reformie matematyki** 4).

W dalszym ciągu przechodzi do teoryi płynów, podając wzory, przytoczone już przez nas w rozdziale VI (str.99—100) i wskazując ich zastosowanie do teoryi ziemi. Z pomysłów tu dotkniętych zasługuje na uwagę wprowadzenie, obok południka geograficznego lub astronomicznego, nowego południka geogenicznego, t. j. płaszczyzny przechodzącej przez linię pionową i przez promień równoleżnika. Dzięki temu do elementów astronomicznych długości i szerokości geograficznej miejsca przybywają trzy elementy geogeniczne: jeden mechaniczny: natężenie ciężkości g, oraz dwa geometryczne: a) azymut geogeniczny, t. j. kąt, jaki południk geogeniczny tworzy z południkiem astronomicznym, b) promień krzywizny s południka geogenicznego. Mając pięć powyższych elementów, które znaleźć trzeba za pomocą odpowiedniej liczby pomiarów na różnych punktach ziemi, można już, według Wrońskiego, rozwiązać wszelkie zagadnienia, odnoszące się nietylko do postaci zewnętrznej, ale i do wewnętrznej budowy ziemi. Wroński podaje niektóre wy-

http://rcin.org.pl


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
page0101 WROŃSKIEGO ŻYCIE I PRACE. 91 Nauki polityczne, jak tego dowodzi arytmetyka polityczna, czer
page0103 WROŃSKIEGO ŻYCIE I PRACE. 93 głównie w technii i w rozprawach przedstawionych Brytańskiemu
page0113 WROŃSKIEGO ŻYCIE I PRACE. 103 dzieleń u; że było rodzajem powszechnego noniusa. Z końca teg
page0115 WROŃSKIEGO ŻYCIE I PRACE. 105 Wykonanie takiego planu wymagało niesłychanej pracy i cierpli
page0119 WROŃSKIEGO ŻYCIE I PRACE. 109 ucieleśniony pomiędzy wami, usiłuje wszędzie, nawet w najbard
page0127 WROŃSKIEGO ŻYCIE I PRACE. 117 zasady, więc doktryna stronnictwa jest w rzeczy samej kółkiem
page0131 WROŃSKIEGO ŻYCIE I PRACE. 121 W rozumie samym trzeba szukać przyczyny warunków antynomii, k
page0133 WROŃSKIEGO ŻYCIE I PRACE. 123 ekonomii politycznej, filozofii, religii, historyi i t. d. St
page0135 WROŃSKIEGO ŻYCIE I PRACE!. 125 boskiej , z prawami bezwzględnemi człowieka, o których była
page0137 Wrońskiego życie i prace. 127 sposób. Pomijamy program, w którym, jak zwykle Wroński mówi 0
page0139 WROŃSKIEGO ŻYCIE I PRACE 129 w naszych czasach znacznie posunięto dzięki postępowi termodyn
page0151 WROŃSKIEGO ZYCIE I PRACE. 141 tworzenia lub zbawienia. Mistycy poznają się i łączą bez wsze
page0165 WROŃSKIEGO ŻYCIE I PRACE. 155 ten pogląd i sam niejednokrotnie wskazywał środki zaradcze. G
page0171 Wrońskiego Życie i prace. 161 gwarancyi praw wiecznych, które powinny kierować przeznaczeni
page0191 WROŃSKIEGO ŻYCIE I PRACE. 181 wija! w dalszym ciągu pomysły wieku młodzieńczego i męzkiego,
page0195 WROŃSKIEGO ŻYCIE I PRACE. 185 1°. Dla bytu w wiedzy. a) Związki dodatnie P) Związki ujemne
page0107 97 Wrońskiego życie i prace. Zamiast tego wzoru, Wroński podaje następujący: P — v y + (o +
page0109 99 Wrońskiego życie i prace. Herschel napisał do Ponda: „Błąd, jaki popełnił Wroński w ciąg
page0121 111 WROŃSKIEGO ŻYCIE I PRACE. z tej epoki krótkie, jak już powiedziano, dane, nie wystarcza

więcej podobnych podstron