page0004 1

9

5Ć

więc szkapa twardousta wędzidłu nie bywa powolna. Jest tedy wielka rzecz w szkole nauk y Philosophiey się,uczyć y do rządu Rzeczypo-spolitey bardzo potrzebna.«

Piękne te myśli, w pięknych wypowiedziane słowach, przyświecały mi przy pisaniu książki i były łącznią naturalną między badaniem dawnej myśli greckiej a wymaganiem chwili obecnej; między moją pracą a Twojem życiem i dziełem. Jeżeli życie Twoje, Szanowny Kolego, jest piękną karta, wyjętą z Cycerona ksiąg »o obowiązkach«, to dzieło Twoje »Pisarze polityczni XVI wieku« aż nadto usprawiedliwia tę moją dedykacyę. Pełno tam problemów filozoficznych, przeważnie moralnych, a czytelnik wynosi krzepiące przekonanie, że politycy owocześni gruntownie znali filozofię. Nie na próżno powiedziano, że wtedy dobrze będzie na świecie, kiedy panować będą filozofowie, to jest, gdy politycy będą sprawy codzienne i ziemskie nawiązywali do wieczystych, niewzruszonych prawideł mądrości bożej. Stąd owa tajemna pochodzi sympatya wielkich panujących do wielkich myślicieli. Najhartowniejszy z królów

*

naszych, Batory, cenił nadzwyczaj Arystotelesa do końca życia i na tronie jeszcze zajmował się żywo filozofią, pojmując należycie jej ważność dla rządzców i podwładnych. Pięknie o jego panowaniu nad sobą mówi Kochanowski, gdy tak do niego się odzywa:

A ty królu niezmożony Nie tylko zamki budowane Y twierdze bierzesz warowne,

Ale, co chwalniejsza w tobie,

Iesteś siles y sam w sobie.

http://rcin.org.pl