page0477

POGRANICZE POŁUDNIOWE

• -ula na oznaczenie kobiet za

mężnych

0 -ulu na oznaczenie kobiet za

mężnych i córek + materiał dawniejszy

granice dialektów

---granica między Morawami

i Śląskiem a Słowacją

--północno-zachodnia granica

czeskiego obszaru językowego sprzed 1945 r.

^r*S.

1. Obszar przyrostka -ula

A. Zaręba, Ze związków językowych polsko czesko-słowackich, Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej 5, 1965, s. 463

przybyszów ze wschodu napłynęła w XVI w. Po obu stronach Karpat powstała enklawa ludności mówiącej dialektami ukraińskimi, ale pod wpływem otoczenia polskiego i słowackiego do dialektów tych przeniknęło wiele elementów zachodniosłowiańskich, przede wszystkim leksykalnych.

Badania historyków nad osadnictwem łemkowskim oraz językoznawców nad onomastyką i dialektologią łemkowską uzupełniają się, dając obraz różnorodnej pod względem pochodzenia, ale związanej tym samym trybem życia i kulturą ludności.

Toponomastykę Łemkowszczyzny opracował Z. Stieber (1948-1949), uzupełnił zaś i częściowo zrewidował J. Rieger (1995). Nazwy terenowe mogą służyć jako świadectwo dawnych ruchów migracyjnych. Na Łemkowszczyźnie panowały nazwy o językowej postaci ukraińskiej (np. Berest z pełnogłosem -ere-, Wierchomla z epentetycznym / po wargowej spółgłosce, Astriabik — Jastrzębik, Dowhe — Długie, Dubna — Dębna itp.). Ruski (ale i słowacki) typ nazw wsi z patronimicznym formantem -(iv)ci (słowac. ~(ov)ce), który jest odpowiednikiem polskiego typu na

473