tpn 1 22483701

J. GRZYBOWSKI 1 ST. WE1GNER: PŁODY KOPALNE ZIEM POLSKICH 125

dniej w okolicy Gorlic, w szeregu kopalni w Siarach, lwkowej, Ro-picy Ruskiej, Szymbarku, Mszanie. Olej tjch warstw lekki, słabo parafinowy. Produkcya studni poszczególnych niezbyt wielka, ale długotrwała, wyjątkowo były i tu szyby wybuchowe.

Największe rozprzestrzenienie, tudzież wielkie bogactwo okazują naftonośne złoża, należące do eoceńskich warstw hieroglifowych. Tworzą one zazwyczaj długie pasy, związane z siodłowatemi wypię-trzeniami eoceńskich pokładów. Tu należą liczne kopalnie jasielskiego i krośnieńskiego powiatu, leżące w trzech pasach równoległych: północny, krótki, eksploatowany jest w Węglówce, środkowy, dłuższy, który od Moderówki przez Potok, Toroszówkę i Białobrzegi biegnie do Krościenka niższego, tudzież południowy, sięgający od Wójtowej koło Biecza, przez Bóbrkę, Rogi, Wietrzno do Iwonicza i Klimkówki.

Dalej ku wschodowi w sanockim i brzozowskim powiecie występuje długi pas, eksploatowany w Zmiennicy, Turzempolu, Grabo-wicy i Humniskach. Najdłuższy ze znanych w Galicyi pasów naftowych biegnie na przestrzeni kilkudziesięciu kilometrów w powiatach ustrzyckim i turczańskim od Rozpucia przez Wańkowę, Lodynę, Ropienkę, Berehy, Bandrów, IIołowecko aż po Rozłucz. W Samborskim powiecie występuje nafta w eoceńskim pasie Starej Soli i Strzelbie, w drohobyckim należy tu sławny pas »schodnicki«, ciągnący się od Opaki przez Schodnicę do Urycza, w dolińskim, pas Witwicy i Perehińska, w nadwórniańskim pas Bitkowa i Pasieczny, wreszcie w kołomyjskim — Słobody Rungurskiej i Kosmacza.

Oligoceńskie pokłady roponośne stanowiły przez długi czas przedmiot eksploatacyi w sanockim, liskim i ustrzyckim powiecie. Olbrzymie wprost ilości ropy odkryte zostały w tych pokładach w Borysławiu i Tustanowicach, dalej na wschód do tych poziomow należy odnieść występowanie nafty w Niebyłowie, Staruni i Moło-tkowie.

Wymieniliśmy tu tylko najważniejsze miejscowości, w których mniej lub więcej liczne kopalnie stwierdziły obecność oleju skalnego.

W r. 1897 obliczał prof. Zuber powierzchnię stwierdzonych podówczas i eksploatowanych terenów naftowych na 8.000 h. z zawartością oleju skalnego 470,000.000 cm. Dziś tę liczbę znacznie powię-kszyćby należało. Poza znanymi i eksploatowanymi obszarami znane są ślady oleju skalnego w obrębie 300 z górą miejscowości na obszarze Karpat i te czekają jeszcze ręki górnika.

Rozwój górnictwa naftowego w Polsce wolnym postępował krokiem. W pierwszym okresie dobywano olej skalny za pomocą zwykłych studni. Głębokość ich przeciętnie nie wielka, 20—40 m., do-