103
Z przeciwnej strony farnego kościoła, wzuosi się chrzcielnica Katedry włosk e, obok wejścia często podobne miewają kaplice, zwane tam il batisłerio, Świętemu Janowi Chrzcicielowi poświęcane. Pizańskie balisterio, śliczne cacko, także kolumnami i mnogiemi przysute ozdobami, posiada rzadkiej roboty ambonę (dzieło Mikołaja z Pizy} i czworo pięknych drzwi.
Między wieżą, cmentarzem : chrzcielnicą, katedra jak mówiłam, pysznie swą podnosi kopułę. Marmurem zewnątrz i wewnątrz pokryta, po dwakroć ze starożytnej prz°rubiana świątyni, ma od frontu w pięciu rzędach, jedne nad drugicmi 58 kolumn, co ze sławną dzwonnicą jednostajny jej nadaje charakter. Pomiędzy temi, odmiennego marmuru i z odmiannemi kapitelami, kolumnami, troje spiżowych podwoi ją otwiera. Są one roboty Jana z Bolonii, z wyobrażeniem życia Matki Boskiej.
Kościół ten, do najpiękniejszych liczony, trochę grecko-arab-skiego zarywa stylu, właściwie jednak do żadnego całkiem nie należy. Włosi, uważając się za prawodawców sztuk pięknych, rzadko do architektonicznych Grecyi kodexów zaglądali. Każdy z nich, tworząc, szuka! piękności w proporcj ach, w ogóle harmonii, każdy podług swego pojęcia i natchnienia tworzył. Święty Marek w Wenecyi wcale ani do medyolauskiej, ani do pizańskićj niepodobny fary; te znów całkiem się różnią od florenckiej, sjeuskiój, rzym skiej. Każda ma swój rodzaj, swój styl odrębny, żadnego z pięciu klassycznych porządków nietrzymający się wyłącznie, a każda piękna, wspaniała, pyszna, wszystkich wieków uczczona hołdami.
Lecz jeśli podziwiać taką w nich twórczego gieniuszu rozmaitość co do zewnętrznego rysunku, równic się dziwić można małćj odmianie wnętrznej kościołów włoskich struktury.
Z małera. wyjątkami wszystkie większe, na trzy lub pięć naw słupami albo kolumnami w całćj przecięte długości, czasem kizyza kształt biorą. Mniejsze są okrągłe, także kolumnami lub słupami dokoła opasane, pośród których ozdobne świecą się ołtarze. Wszystkie zasute marmurem, obrazami, mozaiką, posągami, wszystkie klejnotami i zlotom się sypią.
Dlatego ci tu ogólny ich kreślę obraz, by do niego zn każdym nie powracać krokiem Wie chciałabym ani ciętakiem powtarzaniem