76
bi ziemi z lawą się kam nie miniesz. Godni wiary ludzie ręczyli mi, że już ją nieraz o 180 stóp pod ziemią znajdowano; coby dowodziło od jak dawnych czasów ten cudny kraj wulkanami płonie, iż on jest może ich całkiem dziełem, z ich płynów zrodzony, im Winien istnienie.
Lud tameczny niesie tóż Wezuwiuszowi te właśnie uczucia, jakie się dla Twórcy gdzieindziej rodzą. Lęka się go, a razem silniej jeszcze kocha . uwielbia. Ciągle się w jego wpatruje oblicze, czatuje każdej jego zmiany, zwiastownicze w nich upatruje co do morza, burzy lub pogody oznaki. Malarze go malują, poeci opiewają, rzeźbiarze i jubdery w jego plądrują bokach, a biedny, na wszystko w swiecie obojętny lazzaror ’, doskonale ci dzieje swój ognistój góry opowió: kiedy jaki wybuch miał miejsce, którą zalał stronę, jakie porobił szkody.
Przewodnik co osła twego na wulkan zaprowadzi, nie omieszka ci powiedzióć, gdzie jakiej lawy leżą pokłady. Ta sina, rzecze, jest z 1730 roku. a czerwona z irrupcyi 1734 i t. d.
Słuchając tych i tym podobnych opowiadań (gdyż ci ludzie na usługi cudzoziemców poświęcając się, prócz własnego dyale-ktu umieją zwykle cokolwiek po włosku, a nawet rozumieją trochę po angielsku i po francuzku), przyszedł mi żal, iż za ogólnym idąc zwyczajem wulkaniczną tę wyprawę nocą odbywałam, że nie mogłam widzićć tak odmi innych barw lawy, jak tóż innych jakie sobie wyobrażałam Wezuwiusza płodów. Postanowiłam zatóm dniem tę męczącą powtórzyć pielgrzymkę, i w miesiąc po piórwszój, 24 września, tego dokonałam zamiaru.
Byłoto właśnie podczas zjazdu uczonych.
Musisz wiedzićć, iż we Włoszech bywają coróczme zebrania uczonych, gdzie oni z całej Europy przyjeżdżają, jedni przedstawiać swe wynalazki lub nowe rozwijać pomysły, drudzy im podziwiać, pokłaskiwać. Włochy z wielu miar w tyle pozostawszy, teraz chcą tym postępu sposobem pobiedz nieco naprzód. W tym roku (1846), Genua taki, jak tam zow ą, fscenziatich (mądrych) komitet miała, a rokiem pierwój Neapol go posiadał.
Każdy ranek, w umyślnie do tego urządzonej sali (gdzie i niemądrzy za biletami przypuszczeni bywali, a z krążącej u góry ga-loryi przysłuchiwać się mogli) na posiedzeniu im schodził; a po