WA308�7 II5947 NAUKA O LUDACH332 I

316

obyczajowego i umysłowego rozwoju pojedynczych plemion za jedno z najważniejszych zadań Etnologii. Stopień dojrzałości pojedynczych ludzkich społeczeństw nie odpowiada jednak zawsze ściśle zmiennemu uzdolnieniu plemion; zależy tu nieraz wiele od mniej lub więcej przychylnych warunków miejscowości zamieszkania, tak że i oddziaływanie tejże na kulturowy rozwój pojedynczych ludzkich gromad powinien być rozważony i o ile możności zważony. _k

Brak nienaruszonych podstaw do ścisłego podziału ludzkiego rodu na pojedyncze plemiona sprawia to, że mamy najrozmaitsze podziały, zależne od poglądu ich twórców na istotę różnic, dzielących te plemiona, oraz na ważność ich pod względem pojęcia stanowiska człowieka w przyrodzie '). Już najdawniejszy naród kulturowy, starożytni Egypcianie, rozróżniali na swych pomnikach cztery rozmaite plemiona: 1) Ludu czyli rudu, przez co samych siebię rozumieli; 2) Aa mu, do których zaliczali Semitów z Palestyny, Syryi i kraju nad Tygrysem i Eufratem położonego; 3) Nahazyju, przez co rozumiano ludy czarne wewnętrznśj Afryki i 4) Tamaku, który to wyraz obejmował i nie semickich Azyjatów, a zatem prawdopodobnie ludy indogermańskie, wraz z nie egypską białą ludnością północnej Afryki, a zatćrn ściśle ■ z Egypcianami spokrewnione hamiekie szczepy ²).

Blumenbach, opierając się na fizycznych znamionach człowieka, mianowicie kształcie głowy i barwie skóry, uwzględniając jednak zarazem widocznie geograficzne rozprzestrzenienie człowieka na wszystkie pięć części świata, podzielił ród ludzki na pięć plemion, t. j. białe, kaukazkie; 2) żółte, ,mongolskie; 3) czarne, etiopskie; 4) czerwone, amerykańskie i 5) brunatne, malajskie ³).

Ten podział, mający wiele za sobą, a mianowicie to rzetelne spostrzeżenie, iż rozprzestrzenienie pojedynczych odmian' ludzkiego rodu jest w pewnym organicznym związku z florą i fauną, właściwą pewnym danym przestrzeniom ziemi, nie mógł się jednak długo utrzy-

³) Podajemy te podbiały według Dr. Frydryka M u e 11 e r a: Allgemtine Ethnographie Wien 1873, str. 2 i 6.

L a u t łi₅ Ueber die Menschenrassen auf aegyptischen Denkmalern. Cor-respondenzMatt d, deuts. Gesellschaft fur Anthropologie et. 1870, N° 4. str. 31. M o r t o n, Types of Mankind 8 ed. Philadelphia 1860, str. 85.

³) tlumĄnbacb, De generis hurnani varietate nativa, ed. Iii, Goettinguae, pag. 286.

http://rcin.org.pl