0372

344 „Wielka gra”: Hitler i Stalin, 1939-1941

-    Stalin zjawi się lada minuta.

Świetlana pobiegła zawiadomić ciotkę, Annę Redens, która przebywała tam z dziećmi i Gulią Dżugaszwili, trzyletnią córką Jakowa.

-    Ojciec przyjeżdża!

Anna Redens nie widziała Stalina od awantury z powodu aresztowania męża, a z pewnością od jego egzekucji. Wszyscy wyszli na ganek. Kilka minut później zjawił się podpity, niezwykle radosny Stalin. Otworzywszy drzwi samochodu, zawołał dwunastoletniego Leonida Redensa:

-    Wsiadaj - przejedziemy się!

Kierowca powiózł ich dookoła rabat kwiatowych. Potem Stalin wysiadł i uściskał wystraszoną Annę Redens, która trzymała za rękę młodszego syna, sześcioletniego Władimira. Stalin uwielbiał swego cherubinowatego siostrzeńca:

-    Przez wzgląd na twojego cudownego syna zawrzyjmy pokój. Przebaczam ci.

Przyniesiono małą Gulię, pierwszą wnuczkę Stalina, ale ponieważ machała rączkami i krzyczała, szybko zabrano ją do jej pokoju. Stalin usiadł przy stole, gdzie niegdyś celebrował wraz z Nadią rodzinne przyjęcia. Podano ciastka i czekoladki. Stalin posadził sobie Władimira na kolanach i zaczął odpakowywać czekoladki: chłopiec zauważył jego „bardzo piękne, długie palce”.

Po wypiciu herbaty Stalin poszedł na górę się zdrzemnąć. Nie spał przez całą noc. Później Mołotow, Beria i Mikojan przyjechali na obiad, podczas którego „Stalin wrzucał wszystkim do talerzy pestki od pomarańczy. Potem wrzucił korek prosto do lodów”, co zachwyciło Władimira Alliłujewa. Rodzina nie mogła wiedzieć, że zbliżająca się niemiecka inwazja, a także wyczerpanie i paranoja Stalina położą niebawem kres tej epoce.⁹

* * *

Była to iskra radości na ciemniejącym niebie. Rozdarty pomiędzy pobożnymi życzeniami a zadającą im kłam rzeczywistością Stalin nadal uporczywie wierzył, że dyplomatyczny przełom w stosunkach z Hitlerem jest bliski, chociaż dzięki swym szpiegom znał nawet datę operacji „Barbarossa”. Kiedy Stafford Cripps, brytyjski ambasador w Moskwie, dostarczył list od Winstona Churchilla z ostrzeżeniem o inwazji, odniosło to skutek przeciwny do zamierzonego, utwierdzając Stalina w przekonaniu, że Wielka Brytania próbuje wciągnąć Rosję w pułapkę: „Nas straszą Niemcami, a Niemców Związkiem Radzieckim - powiedział Żukowowi. - Wygrywają nas przeciwko sobie”.¹⁰