451
5 5. Elementarne funkcje zmiennej zespolonej
Porównując te dwa rozwinięcia widzimy, że
skąd
2c% = — 1, 3c3 = 1,
A więc mamy ostatecznie w otoczeniu zera rozwinięcie
(12)
ln(l + w) = + ... -f(-l)"-1 —+ ...
2 3 n
Łatwo sprawdzić, że otrzymany szereg ma promień zbieżności R = 1. Widzieliśmy, że dla dostatecznie małych z jego sumą będzie wartość główna logarytmu ln (1 + w). Czy tak samo będzie w całym kole
M<1?
Ponieważ szereg (12) spełnia formalnie równość
ew-w1/2+»1/3 - ... = 1 + M)j
przeto spełnia ją też faktycznie dopóki jest zbieżny. A zatem w całym kole |h>1<1 suma szeregu (12) jest na pewno jedną z wartości Ln (l+w). Cale zagadnienie sprowadza się do pytania, czy zawsze będzie to wartość główna.
Jeżeli |m>|<1, a więc punkt przedstawiający liczbę 1 + w leży wewnątrz okręgu o środku w punkcie w = 1 i promieniu równym 1, to arg (1 + w) jest zawarty między — y 7t i -i- 7r, a inne wartości Arg (1+w) są zawarte w przedziałach:
i* -i*)- | |
(i* !-)• |
(ł*ł*)* - |
lub
Urojoną składową sumy szeregu (12) jest właśnie Arg(l+M>) [patrz (9)]. Dla dostatecznie małych w — = «+t>/ daje ona wartość główną arg (1+w), tzn. jest zawarta między — y i y tc, a jednocześnie jako funkcja ciągła zmiennych u i u nie może przeskoczyć do innych wspomnianych przedziałów, a więc dla wszystkich | w| < 1 jest ona równa właśnie wartości głównej arg (1 + w). Udowodniliśmy więc, że równość (12) jest spełniona w całym kołe Mci.
Zastępując w (12) w przez — w i odejmując otrzymany w ten sposób szereg od szeregu (12) otrzymujemy pożyteczne rozwinięcie(1)
(13)
1+w
1—w
2n—1
które jest zbieżne dla M-Ci.
459. Funkcje trygonometryczne i ich funkcje odwrotne. Wiemy z 404 (12) i (13), że dla x rzeczywistego funkcje cos x i sin x określone są szeregami
O Ponieważ część urojona różnicy ln (1+w)—ln (1 — w) jest zawarta między — it i w, więc różnica
1 + w 1-w*
ta określa właśnie wartość główną ln
29*