COACHING I MENTORING W PRAKTYCE
Czy można zostać coachem samoukiem? Z pewnością wielu czytelników pełni tę rolę intuicyjnie poprzez zajęcia lub role społeczne, rodzinne, a także w swoim środowisku pracy.
Coraz częściej mówi się, że skuteczny menedżer zarówno na stanowiskach liniowych, produkcyjnych, jak i szef sprzedaży, marketingowiec lub redaktor naczelny, dowódca straży pożarnej albo szef katedry uniwersyteckiej bądź członek zarządu, to przede wszystkim umiejętny coach lub mentor. Człowiek, który potrafi być wspierającym autorytetem, który raczej pobudza, angażuje i motywuje, niż uczy, wymaga i kontroluje.
We współczesnych środowiskach biznesowrych aż się roi od sprawdzonych programów' edukacyjnych, coraz częściej dba się o kulturę organizacyjną, w której kluczowrą rolę odgrywa uczenie się ludzi i organizacji jako całości, a takie pojęcia jak misja przedsiębiorstwa, rozwój talentów' i kreatywność przestały być jedynie pustymi terminami spełniającymi wymogi korporacyjne.
Przywołajmy na koniec stwierdzenie prof. Davida Clutterbucka, który powiedział na konferencji zorganizowanej przez EMCC Poland w Warszawie w roku 2009, że jeśli brakuje w' naszym środowisku lub najbliższym otoczeniu osób, które potrafią zadać nam waż-ne pytania dotyczące naszej przyszłości, podjętych działań lub stylu funkcjonowania, to nasza przyszłość jest zagrożona. Innym razem powiedział, że coaching jest metodą starą jak świat. Ludzkość zaw*sze uczyła się poprzez modelowanie najskuteczniejszych postaw' i naśladownictwa pod kierunkiem liderów', którzy potrafili być zarówmo przewodnikami, jak i nauczycielami oraz mistrzami rozwoju. Dawni coache byli majstrami w* swoim zawadzie, nauczycielami duchowymi,Szamanami, wojownikami, znachorami, rzemieślnikami. Pełnili te wszystkie funkcje, które w silnie zinstytucjonalizowanym, zróżnicowanym społeczeństwie pełnią rozliczni specjaliści. Społeczności były ze sobą silniej związane, żyły na mniejszych terytoriach w oparciu o silną strukturę relacji, a przez to silniej oddziaływały na jednostki, determinując ich osobisty rozwój.
Współczesny system edukacyjny w dużej mierze oparty jest na dostarczaniu wiedzy, oczekiwania społeczne zostały zaś określone normami, wartościami i procedurami, które nierzadko utrudniają rozw’ój indywidualny jednostek. Dobrze przystosowani uczestnicy zbiorowości to często nadmiernie przystosowani, dobrze wypełniający swoje role i zadania, przewidywalni i niejednokrotnie silnie z zewnątrz sterowani członkowie systemu, a jednocześnie przymuszeni do w'yhamowrania indywidualności i kreatywności, która nierzadko bywa przeszkodą w utrzymaniu społecznego status quo.
Jednostki ponadprzeciętne, wryjątkow'e indywidualności, silne osobowości to ludzie obierający sw'oje wiasne drogi. Ich celem jest rozumienie, osiąganie i działanie w sposób, który przyniesie sukces i ponadprzeciętne rezultaty w' przewidywalnie krótkim czasie. Coaching i mentoring stały się nie tylko dyscyplinami wyrażającymi potrzeby rozwojowa współczesnego człowieka, wrypełniają też lukę w' dostarczaniu zindywidualizowanego wsparcia w* rozwroju jednostek poszukujących zmiany i bardziej niezależnych. Lukę tę w* nieznacznym stopniu wrypełniają tradycyjne instytucje skupione raczej na mechanizmach unifikacji niż
349