COACHING1 MENTORING W PRAKTYCE
CZĘSC L CELE I EFEKTY
Empatia jest jednym z ważniejszych warunków przyjmowania „perspektywy drugiej osoby", budowania komunikacji międzyludzkiej na zasadach świadomej wymiany i współdziałania, gdy obie strony relacji szanują własne granice i poglądy. Brak empatii w relacjach formalnych skutkuje ich usztywnieniem, a w efekcie pogorszeniem jakości komunikacji.
Jak zatem rozpoznawać mapę drugiego człowieka?
Gregory Balcson, amerykański antropolog i psycholog działający na Uniwersytecie Kalifornijskim w Santa Cruz, zaproponował w latach siedemdziesiątych XX wieku [choć podstawy tej koncepcji powitały ok. 1954 roku] model poziomów' logicznych, poprzez które można opisać funkcjonowanie społeczne i psychologiczne człowieka. Jego uczeń Robert Dilts przy współpracy z innym wybitnym naukowcem, profesorem Tymothy Learym z Uniwersytetu Harvarda, dramatyczną postacią amerykańskiej psychologii14, dopracował model Batesona. Na tej bazie w Norman Benctt Academy powstał Model Góry lodowej opisany przeze mnie szczegółowa w moich książkach Coaching, czyli restauracja osobowości" oraz Coaching, czyli przebudzacz neuronów
Jest to ćwiczenie pozwalające klientowi na introspekcję i osobisty wgląd w rolę, także umożliwiające coachowi zrozumieć parametry roli, a tym samym mapy klienta. Pamiętaj o tym, żeby nie sugerować odpowiedzi, gdyż wtedy narzucasz swoją mapę, zamiast wsłuchiwać się i wpatrywać w mapę klienta. Każda odpowiedź jest dobra i ważna. Każda odpowiedź klienta jest odpowiednia, gdyż to jest jego mapa. Zadaniem coacha jest właściwie poprowadzić proces ćwiczenia, zaczynając od środowiska, a kończąc na duchowości/wizji poprzez zadawanie pytań, a czasem również notowanie odpowiedzi klienta. Zaczynamy od poziomów najbardziej oczywistych: środowiska i zachowania. One są łatwo dostępne i najbardziej oczywiste dla klienta i jego otoczenia. Stanowią czubek Góry lodowej. To paradoks, że czubek brany jest bardzo często za całość postawy. Kim jesteś? Tym, co robię, odpowie wielu. Tymczasem o sile, energii i motywacji do podejmowania działań decydują poziomy głębsze i osobisty kontakt z nimi. Brak kontaktu naraża nas na odcięcie od sił witalnych i głębszych motywacji, niejako spłycając mechanizmy wpływające na działania, decyzje i wybory. Już dzięki temu ćwiczeniu klienci odnajdują swoje motywacje i głębsze powrody takich, a nie innych wyborów życiowych i zawodowych. Każde działanie ludzkie ma swoją głębię motywacyjną. Nie zawsze i nie w każdej sytuacji coachingowej warto dokonywać zmian na pozio-
62