86

H U? «-aaOD S³^    & Limit wydruku: 0

- iLiorary Keaaer

Slrona 86/228

£1 © © © &

i% *J»■* lt«WMa >A<,< « (Vtw lU(    'A'»HMiUU

Polskie orępraz*)* bezpieaeństwi podczas I wojny Mułowej

prerogatywy tycłi omanów były ściśle ograniczone i sprowadzały się do prostych i nieskomplikowanych czynności porządkowych. Na przejęcie innych funkcji policyjnych prze/. Straże Obywatelskie władze carskie nic wyraziły zgody.

W październiku 1914 roku warszawski generał-gubemator. Engałyczew, na spotkaniu z przedstawicielami środowisk aktywistycznych w stolicy zaproponował utworzenie Straży Obywatelskiej miasta stołecznego Warszawy i przekazanie jej części kompetencji policyjnych. Decyzja ta nic wynikała jednakże z chęci prowadzenia bardziej liberalnej polityki, ale z faktu, że władze carskie uważały swoje rządy w Warszawie za nietrwałe, front bowiem przesuwał się bardzo szybko w kierunku wschodnim. Gdy jednak sytuacja ustabilizowała się, to 12 października 1914 roku Rosjanie wycofali się z poprzednich deklaracji.

| l>atę 11 października 1914 roku można uznać za historyczny moment powstania rodzimych organów policyjnych o konkretnych, zawodowych kompetencjach, chociaż jeszcze znajdowały się one pod kontrolą władz, zaborczych.

W tym czasie w innych regionach Królestwa Polskiego rozpoczęły działalność Straże Obywatelskie. W Zagłębiu Dąbrowskim 30 lipca 1914 roku {lub 27 lipca 1914) początkowo utworzono tego rodzaju formację paramilitarną w Dąbrowie Górniczej, następnie podobne formacje powstały w innych miastach Zagłębia.

W niektórych źródłach mówi się o Komendzie Okręgu -Straży w Zagłębiu Dąbrowskim. świadczy to o istnieniu na poły scentralizowanej struktury organizacji, jednostka w Zagłębiu rekrutowała się spośród członków ..Sokoła* (Kazimierz Srokowski był jednocześnie komendantem Straży i prezesem okręgu „Sokół").

W Lodzi obywatelskie organy porządkowe powstały 2 sierpnia 1914 roku pod nazwą Milicja Obywatelska (MO). Działalność Milicji obejmowała teren miasta Lodzi, który został podzielony na dziewięć dzielnic, te z kolei na rejony, najmniejszymi zaś jednostkami organizacyjnymi były rewiry. Na czele tej struktury stał Centralny Komitet MO. jego przewodniczącym został I-eon Grohman, wiceprzewodniczącym inż. P. Sulowski, ponadto w skład Komitetu wchodziło: 9 dzielnicowych oraz naczelnik więzienia. Zbiegiem czasu, wraz ze wzrostem jakościowym i ilościowym zadań porządkowych, jakie postawiono przed tą formacją, Centralny Komitet zdecydował się na utworzenie dodatkowo płatnej Straży Miejskiej, której zadaniem stało się przejęcie wszystkich posterunków wymagających systematycznej i stałej służby patrolowej.

Straż Miejska w Lodzi początkowo skupiała 300 pracowników. Jej organizatorami byli: mecenas B. Jasieński, inź. Pałaszcwski oraz pierwszy naczelnik straży, A. Lindner. 'lak więc w Łodzi po raz pierwszy obok społecznej służby ochrony porządku w mieście zdecydowano się na stworzenie formacji zawodowej i całkowicie odpłatnej. Wynikało to z potrzeby, ponieważ organ)- obywatelskie nie mógł)- podołać coraz

^3 09:52