A
Farmakoterapia - opracowanie pytań z podręcznika (rozdział 3)
ROZDZIAŁ 3
1. Interakcja - zjawisko polegające na wzajemnym oddziaływaniu podawanych jednocześnie leków, w wyniku którego zmienia się końcowy wynik działania niektórych z nich. Jest to wpływ jednego leku na końcowy wynik działania drugiego, jednocześnie zastosowanego.
2. Niepożądana interakcja leków - to terapeutycznie niepożądane działanie, które może wystąpić podczas jednoczesnego zastosowania u chorego dwu lub więcej leków, polegające na osłabieniu lub nasileniu działania, pojawieniu się objawów toksycznych lub jakościowo odmiennego od spodziewanego działania farmakologicznego.
3. Kryteria klinicznego znaczenia interakcji leków:
- niebezpieczne następstwo interakcji - zwykle obserwowane w przypadku leków o wąskim współczynniku terapeutycznym;
- występowanie interakcji u chorych potwierdzone dokumentacją;
- częstość występowania u chorych
4. Czynniki ryzyka zwiększające prawdobieństwo interakcji:
- po li farmakoterapia (powyżej 5 stosowanych leków ryzyko interakcji wzrasta ponadproporcjonalnie);
- stosowanie silnie działających leków o małym współczynniku terapeutycznym;
- stosowanie leków o nieliniowej farmakokinetyce (teofilina, fenytoina);
- współistnienie chorób, zwłaszcza nerek i wątroby;
- starszy lub bardzo młody wiek;
- inne, mniej istotne: powszechna dostępność leków OTC, leczenie się pacjentów u wielu lekarzy jednocześnie, samoleczenie się chorych, reklama.
5. Zaburzenia jakich procesów farmakokinetycznych spowodują osłabienie działania farmakologicznego leków?
- zaburzenia wchłaniania (pokarm, inne stosowane leki - np. alkalizujące, IPP, antybiotyki powod. zespół złego wchłaniania, choroby przewodu pokarmowego i zaburzenia krążenia);
- zaburzenia dystrybucji (hiperproteinemia, zbyt wysoka zaw. tkanki tłuszczowej w przyp. Jęków lipofilnych, zaburzenia krążenia m.in. w stanach zagrożenia życia);
- zaburzenia metabolizmu (indukcja enzymów lub ich inhibicja jeśli lek jest prolekiem);
- zaburzenia wydalania (osłabienie działania leku przez nasilenie jego wydalania w wyniku zmiany odczynu moczu).
6. Zaburzenia jakich procesów farniakokinetycznych spowodują nasilenie działania farmakologicznego leków?
- zaburzenia wchłaniania (pokarm i stosowane inne leki mogą zwiększać wchatanianie; np. leki alkalizujące, IPP);
- zaburzenia dystrybucji (hipoproteinemia, wypieranie z połączeń z białkami, wiek - inna zaw. wody i tkanki tłuszczowej u osób starszych);
- zaburzenia metabolizmu (inhibicja enzymów albo indukcja w przypadku proleków; choroby nerek i/lub wątroby);
- zaburzenia wydalania (choroby nerek i/lub wątroby, zmiana odczynu moczu, a w konsekwencje upośledzenie wydalania leku).
1