klsti305

MOSZYŃSKI: KULTURA LUDOWA SŁOWIAN

bywa się zawsze za pośrednictwem podnóżków, naciskanych nogami. Łączone są zaś nicielnice w pary bądź przy pomocy bloczków (ob. fig. 311, f), bądź też przy pomocy ważek (fig. 313). Ton ostatni sposób spotkać można na Wielkorusi, w niektórych zapadłych okolicach Polesia, Bułgarji etc.

Jeśli nie uwzględnimy konstrukcji staciw oraz obecności, lub nieobecności tylnego nawoju i będziemy mieli na oku krosna, złożone z nicielnic, płochy, przedniego nawoju oraz podnóżków, to okaże się,

314. Pionowy warsztat tkacki. Pfrot, południowo-wschodnia Serbja. Muz. etn. w Belgradzie Rys. autor.

że zasiąg takiego warsztatu tkackiego obejmie nietylko całą niemal Europę, lecz również rozległe przestrzenie Afryki i Azji od Atlantyku aż do Oceanu Spokojnego. Nic więc dziwnego, że wytwór, posiadający tak rozległy zasiąg, a więc z całą pewnością bardzo stary, znany jest powszechnie Słowianom i że dotarł do najbardziej zapadłych zakątków dzisiejszej Słowiańszczyzny.

343. Pionowy warsztat tkacki (fig. 314) spotyka się tylko tu i owdzie u Słowian bałkańskich, np. w Hercegowinie, Serbji etc. Analogiczne krosna znamy z wysp Faróer i wielu krajów egzotyćznych; w starożytności używali ich Rzymianie i Grecy. Niektórzy badacze przypuszczali, że i dawni Słowianie tym właśnie typem warsztatu posługiwali się powszechnie. Ale założenie to nie było oparte na żadnych dowodach i zostało z łatwością przez M. Gavazziego podane w wątpliwość.

344. Na podstawie porównania terminologji tkackiej, używanej przez różne ludy słowiańskie, dochodzimy do dwu niezawodnych wniosków: 1) tkactwo było znane Słowianom od czasów bardzo dawnych, 2) na znaczne obszary Słowiańszczyzny zachodniej oraz Ma-