186 MOTYWOWANIE W ZARZĄDZANIU
Rys. 22.
„Neurofizjologiczny” model motywacji (wg D. Bindry)
<1)
C <D
S c
3 (B
§ 5
© o
j§ « O N
A
CO <*> <0 '(Tc c
2 B §
"E o o § 2 o * 2 E
>»
co
S «
2f
CL O
<D 5
co <7 0 co c \ CD O N 5 m C
S ©
CL C CD
<r
0
f .8£
5 « ©
5 S?
0
&
co
£
3
co
c
o
E
o
c
o
CO
£
co
§
o
c
cd" 2 ©
fc ■=. o
^ CO 3 0.2 £ £ 5 © >. CO
0 © -c
CO ..™ —
O
CD ._ c o
N 'CO >% O O -K >» > .© u. .> r-
O O -o
CO 'CO o
C co 2 CD -5 a W ?
właściwości
sensoryczne
©
C
>* N (O O © ^ © 2 O -Q
-I
>.
2
0
!o
o
0
C
c
Źródło: K. B. Madsen, Współczesne teorie motywacji, Warszawa 1980, s. 154.
jeśli włoży odpowiednią ilość wysiłku w wykonanie zadania na danym poziomie, będzie mogła wykonać to zadanie na tym poziomie (prostokąt 1, gdy E - wysiłek prowadzi do P - określonego poziomu wykonania, czyli E - P). To przekonanie, czyli subiektywnie oceniane prawdopodobieństwo, może się zmieniać w przedziale od 1 (pewność, że włożony wysiłek doprowadzi do pożądanego wykonania) do 0 (pewność, że włożony wysiłek nie doprowadzi do zamierzonego wykonania). Na przekonanie to wpływają dwa czynniki: samoocena jednostki (prostokąt 3), tzn. jej ogólne przekonanie o swoich możliwościach sprostania wymaganiom środowiska i wpływania na nie, oraz jej uprzednie doświadczenia zdobyte w podobnych i identycznych sytuacjach (prostokąt 4). Jak widać na rysunku, na samoocenę wpływa między innymi właśnie rzeczywisty poziom wykonania zadań (pętla a). Tak więc subiektywne prawdopodobieństwo spostrzeganego przez pracownika związku między jego wysiłkiem a wykonaniem będzie tym wyższe, im wyższa jest jego samoocena i im efektywniej udało mu się działać w podobnych sytuacjach w przeszłości.
Druga zmienna oddziałująca na motywację to przekonanie o tym, jakie będą wyniki określonego poziomu wykonania i jaka jest ich wartość (prostokąt 2). Według E. Lawlera, subiektywne prawdopodobieństwo tego, iż wykonanie na określonym poziomie doprowadzi do określonego wyniku (P - poziom wykonania, O - wynik, cel) powinno być pomnożone przez wartość (V) tego wyniku. Treść prostokąta 2 można zatem zapisać jako
X [(P-»0) x (V)],
przy czym znak sumy zamieszczony przed tym iloczynem przypomina, że dla określonego poziomu wykonania mamy do czynienia z co najmniej dwoma wariantami wyników i wartości, ostateczna decyzja o działaniu wymaga uwzględnienia wszystkich znanych możliwości. Wartość może się zmieniać od +1 (wynik bardzo pożądany) do -1 (wynik bardzo niepożądany, a prawdopodobieństwo powiązania wykonania z całą pewnością prowadzi do określonego wyniku) do 0 (wykonanie nie prowadzi do wyniku). Stąd większa wartość tego czynnika, sprzyjająca lepszemu wykonaniu zadania, będzie wówczas, gdy jed-